Bestand:COLLECTIE TROPENMUSEUM Houten orakelbeeld in de vorm van een vrouwenfiguur met magische eigenschappen TMnr 4133-98.jpg

Pagina-inhoud wordt niet ondersteund in andere talen.
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Oorspronkelijk bestand(465 × 700 pixels, bestandsgrootte: 184 kB, MIME-type: image/jpeg)


Beschrijving

Nederlands: BeeldNederlands: Houten orakelbeeld in de vorm van een vrouwenfiguur, met magische eigenschappenLocal name: Yanda
Titel
Nederlands: Beeld
Nederlands: Houten orakelbeeld in de vorm van een vrouwenfiguur, met magische eigenschappen

Local name: Yanda
Beschrijving
Nederlands: Het beeld, een 'yanda', is afkomstig van het geheime Mani-genootschap van de Zande, een esoterisch en intertribaal genootschap, wijdverspreid in Centraal-Afrika. De leden worden gerecruteerd uit de notabelen.

Dit genootschap stelt het welzijn van zijn leden centraal, waarbij zij waken over hun gezondheid en welzijn, maar ook een zekere onschendbaarheid tegen straffen van het gevestigd gezag kunnen bewerkstelligen.

De 'yanda'-beeldjes zijn vooral defensief en zorgen in het algemeen voor het welzijn van hun bezitters en van de gehele Mani-gemeenschap. Ze zorgen voor een goede jacht, een gunstige rechterlijke beslissing, vruchtbaarheid van mens, dier en gewas, en vervullen allerlei wensen. Tevens bieden ze bescherming tegen kwade invloeden, zoals hekserij en ziekte.

Men dient aan een aantal regels te voldoen om de 'yanda' functioneel te houden, zoals goed onderhoud en respectvolle bejegening van de beeldjes. Eens per jaar moet een feest gegeven worden ter ere van de beeldjes. De 'yanda' verlangen materiële genoegdoening na het volbrengen van een wens.

Volgens verschillende auteurs kunnen yanda beelden op verschillende manieren worden verzocht om hulp en bijstand. Eén daarvan betreft een soort tot de yanda gerichte cultus. Hierbij bestaat het 'yanda'-ritueel uit drie onderdelen, namelijk het bekijken van de beelden; het reciteren van gebeden en incantaties, en het geven van een geschenk aan het beeld. Er zijn publieke, maar ook privé-consultaties, waarbij ofwel een groep, ofwel een individu middels gebeden de yanda een verzoek doen.

Een andere vorm van gebruik van de yanda-beelden is als orakel. Er komt dan een wichelstok aan te pas. Het raadplegen gebeurt wederom voor gezondheid, jacht en visvangst, maar ook voor huwelijk, bescherming van de oogst e.d. (Burssens, 1962:102). Het yanda-beeld wordt bij een dergelijk ritueel op stokken geplaatst met ervoor op twee houten rollen, de wichelstok. M.b.v. de orakelstok wordt een aantal vragen gesteld. De beweging van deze stok vormt de antwoorden (idem:105).

De beeldjes worden in een aparte hut bewaard, de vrouwelijke meestal in een aarden pot. Die pot is weer in een andere geplaatst, die zich op een houten plank in het bovenste deel van de hut bevindt. De als mannelijk beschouwde beeldjes staan open in de hut opgesteld. 'Yanda' verlaten nooit de hut en worden dus niet meegenomen.

Er zit verschil in de kracht van verschillende yanda-beeldjes. Dit hangt af van de grootte of vorm, of van het inwijdingsritueel. Vrouwelijke beelden worden als sterker beschouwd (Burssens, 1962).
Datum voor 1965
date QS:P571,+1965-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1965-00-00T00:00:00Z/9
Afmetingen circa 24 x 7 x 6cm (9 7/16 x 2 3/4 x 2 3/8in.)
Inventarisnummer
4133-98
Opmerkingen
Nederlands:
Culturele Herkomst: Asandeh, Azande, Niam-Niam, Sande, Zande
Functionele categorie: magical protection, magische bescherming en afweer
Geografische Herkomst: Belgisch Congo, Congo- voormalig, Congo-Kinshasa, Congo-Léopoldville, Democratic Republic of the Congo, Democratische Republiek Congo, Zaïre
Materiaal - hoofd: hout
Materiaal - overig: Geelkoper, klei
Objecttrefwoord: divinatiebeelden, divination sculptures (are for the purpose of supernatural prophecy)
Techniek: Gesneden, Getrokken
Bron/fotograaf Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen

Licentie

w:nl:Creative Commons
naamsvermelding Gelijk delen
Dit bestand is gelicenseerd onder de Creative Commons-licentie Naamsvermelding-Gelijk delen 3.0 Unported
De gebruiker mag:
  • Delen – het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven
  • Remixen – afgeleide werken maken
Onder de volgende voorwaarden:
  • naamsvermelding – U moet op een gepaste manier aan naamsvermelding doen, een link naar de licentie geven, en aangeven of er wijzigingen in het werk zijn aangebracht. U mag dit op elke redelijke manier doen, maar niet zodanig dat de indruk wordt gewekt dat de licentiegever instemt met uw werk of uw gebruik van zijn werk.
  • Gelijk delen – Als u het werk heeft geremixt, veranderd, of erop heeft voortgebouwd, moet u het gewijzigde materiaal verspreiden onder dezelfde licentie als het oorspronkelijke werk, of een daarmee compatibele licentie.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. WikiAfrica

Bijschriften

Beschrijf in één regel wat dit bestand voorstelt

Items getoond in dit bestand

beeldt af

image/jpeg

065e29010ea8a12a26ec77fa91b62ab943ae25fb

188.570 byte

700 pixel

465 pixel

Bestandsgeschiedenis

Klik op een datum/tijd om het bestand te zien zoals het destijds was.

Datum/tijdMiniatuurAfmetingenGebruikerOpmerking
huidige versie21 jul 2012 13:42Miniatuurafbeelding voor de versie van 21 jul 2012 13:42465 × 700 (184 kB)M.casanova

Dit bestand wordt op de volgende pagina gebruikt:

Metadata