Vaticaanstad
Vaticaanstad (Latijn: Status Civitatis Vaticanae, Italiaans: Città del Vaticano ) is het kleinste onafhankelijke land ter wereld en vormt het territorium van de Heilige Stoel. Het dwergstaatje is in 1929 ontstaan, na conflicten tussen de pausen en Italië, maar kan als een voortzetting of herleving van de Kerkelijke Staat gezien worden. Er wonen zo'n 850 mensen op een oppervlakte van 0,44 km², maar er komen dagelijks duizenden toeristen. Vaticaanstad wordt geheel omsloten door de stad Rome; tot het grondgebied van de staat behoren verder enkele plekken in Rome en het zomerverblijf van de paus in Castel Gandolfo. Belangrijkste toeristische attracties zijn de Sint Pieterskerk, de Sixtijnse kapel en de Vaticaanse musea.
De stad heeft een politiedienst bestaande uit Zwitsers, de Zwitserse garde, een overblijfsel van het oorspronkelijke leger van de paus. Het traditionele uniform is ontworpen door commandant Jules Repond en niet, zoals vaak wordt gedacht, door Michelangelo.
Bestuur en economie
Vaticaanstad heeft een soort grondwet, de Regimini Ecclesiae Universae. Daarin wordt aan de paus (het staatshoofd), Benedictus XVI, de volledige wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht toegekend. Een commissie van kardinalen o.l.v. de kardinaal-staatssecretaris voert het dagelijks bestuur.
De staat heeft eigen inkomsten, onder andere uit de verkoop van postzegels en uit de heffing van entreegelden voor de musea.
Bestuur en inkomsten van Vaticaanstad staan in principe los van die van de Heilige Stoel, het bestuur van de Rooms-katholieke Kerk. Staat en Kerk komen echter samen in de persoon van de paus.
Geschiedenis
De paus bezat oorspronkelijk een groot gebied in Centraal- en Oost-Italië, waaronder Latium, de provincie rond Rome. In 1866 veroverden de republikeinse troepen onder Garibaldi twee derde van de Kerkelijke Staat, maar Latium bleef voor de paus behouden door steun van de Franse keizer Napoleon III. Toen die in 1870 zijn troepen moest terugtrekken om in te zetten aan het front in de Frans-Duitse oorlog (1870-1871), werd ook Latium door het in 1861 opgerichte koninkrijk Italië bezet. De paus beschouwde zichzelf als de gevangene van het Vaticaan en wilde het gebied niet verlaten. Opeenvolgende pausen bleven de legitimiteit van de annexatie van de Kerkelijke Staat in 1870 bestrijden. Deze situatie duurde bijna 60 jaar, tot 1929. Toen ondertekenden paus Pius XI en Mussolini het Verdrag van Lateranen (de Sint-Jan van Lateranen is een belangrijke kerk in Rome, buiten het Vaticaan). Hierin werd bepaald dat de paus het huidige grondgebied als souvereine staat toegewezen kreeg.
Zouaven
Tijdens de gevechten tegen de Italianen werd de paus bijgestaan door een garde van Zouaven, opgericht in 1861. Dit waren katholieken, onder andere uit Nederland, die via de West-Brabantse plaats Oudenbosch naar Rome trokken. Het merendeel kwam uit Nederland (ruim drieduizend). De Zouaven waren slecht getraind en verloren de strijd. De naar Nederland terugkerende Zouaven raakten hun burgerrechten kwijt, omdat ze in vreemde krijgsdienst waren getreden. In Oudenbosch staat een kleine kopie van de Sint-Pieterskerk met een monument voor de Zouaven.
Zie ook
Externe link
