Grensarbeider
Een grensarbeider is iemand die in één land (het werkland) werkt, in een ander land (het woonland) woont en gewoonlijk dagelijks of ten minste eenmaal per week naar het woonland terugkeert. Grensarbeiders geven problemen bij het heffen van belasting en de uitvoering van wetten op het gebied van de sociale verzekering.
Nederland - België
Volgens het dubbelbelastingverdrag tussen België en Nederland betaalden grensarbeiders tot 1 januari 2003 inkomstenbelasting in het woonland, maar als gevolg van andere verdragen waren zij onderworpen aan de sociale verzekeringswetten van het werkland. In het nieuwe verdrag tussen België en Nederland geldt het principe dat grensarbeiders ook inkomstenbelasting in het werkland betalen. Omdat Nederland en België verschillende systemen hanteren zijn er veel nadelen aan grensarbeid verbonden waardoor het principe van vrij verkeer van personen in de Europese Gemeenschap belemmerd wordt. Om een eventueel belastingnadeel te compenseren is er een zogenoemde compensatieregeling ingevoerd voor werknemers die in Nederland wonen en in België werken. Door toepassing van deze compensatieregeling krijgt men een belastingteruggave van de Nederlandse fiscus als men door in België te werken een belastingnadeel oploopt.
Nederland - Duitsland
Volgens het verdrag tussen Duitsland en Nederland betalen grensarbeiders inkomstenbelasting in het werkland en vallen onder de sociale verzekeringswetten van het werkland. Dit betekent dat men in het werkland verzekerd moet zijn voor ziektekosten, arbeidsongeschiktheid e.d.. In geval van ziekte duurt de doorbetaling van loon door de werkgever 6 weken. Daarna wordt er uitgekeerd door de ziektekostenverzekeraar voor de duur van 1,5 jaar. De ziektekostenverzekering kan worden afgesloten bij een Krankenkasse (BKK) of bij een particuliere verzekeraar. Bij een Krankenkasse kunnen niet werkende gezinsgenoten meeverzekerd worden in een Familienversicherung. In Nederland worden de verplichtingen van de BKK waargenomen door CZ. Afwijkend van Nederland heeft men in Duitsland recht op Kindergeld voor (studerende) kinderen tot 28 jaar. De eventueel in Nederland (door de partner) ontvangen kinderbijslag wordt hierop in mindering gebracht. In Duitsland kent men geen hypotheekrenteaftrek, wel bestaat er bij nieuwbouw een ”Eigenheimzulage”.