Hagestein
Plaats in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Utrecht | ||
| Gemeente | Vianen | ||
| Coördinaten | 51° 59′ NB, 5° 7′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (31 december 2008) |
1452 | ||
| |||
Hagestein is een dorp in de Vijfheerenlanden aan de Lek, sinds 1986 behorend tot de gemeente Vianen, dat sinds 2002 valt onder de Nederlandse provincie Utrecht. Tot 2002 behoorde Vianen, inclusief Hagestein, tot de provincie Zuid-Holland. Echter, ook vóór 1820 was Hagestein Utrechts. Voordat het slot Hagestein werd gebouwd, heette de nederzetting Gasperde.
Kasteel Hagestein
In 1251 droeg Gijsbert van Gevengoie (van Goye) slot Hagestein op aan graaf Otto II van Gelre. Hij kreeg het daarna, zoals destijds gewoon was, weer als erfleen terug. Daarna belandde het in handen van Jan V van Arkel die in 1382 stadsrechten verleende aan Gasperden. Na de verovering op Jan V van Arkel in 1405 door Willem VI, graaf van Holland, werd het kasteel evenals het stadje Gasperden tot de grond toe afgebroken waarbij de stadsrechten verloren gingen.
Omdat de bisschop van Utrecht, Frederik III van Blankenheim, mee had geholpen bij de verovering kreeg deze als dank de zeggenschap over Hagestein. Sinds 1510 was Hagestein het gezamenlijk bezit van de kapittels van de Dom en van Oud-Munster in Utrecht. Ze lieten er in 1583 naar ontwerp van Marcelis Keldermans en Willem van Noort een nieuw slot bouwen: Hagestein II. Ook dit kasteel werd uiteindelijk, in 1855, afgebroken.
Hagestein is vooral bekend door de stuw in de Lek nabij deze plaats.