Groesbeek

**Groesbeek**
Gemeente in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Coördinaten	51°47'NB, 5°56'OL
Algemeen
- water	Fout in uitdrukking: niet verwachte operator round. km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	? ; (Fout in uitdrukking: niet verwachte operator /. inw./km²)
Bestuurscentrum	Groesbeek
Belangrijke verkeersaders	Sjabloon:N-wegNL Sjabloon:N-wegNL
Politiek
Burgemeester (lijst)	Gerd Prick (PvdA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)	€ 34.800 per inwoner
WW-uitkeringen (2014)	50 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	6560-6562, 6564, 6566, 6570-6572
Netnummer(s)	024
CBS-code	0241
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.groesbeek.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.

Groesbeek (uitspraak^ⓘ) is een gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, in het Rijk van Nijmegen, ten zuiden van Nijmegen. De oppervlakte is 44,16 km² (waarvan geen water), en er zijn Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS). De gemeente wordt in het oosten begrensd door Duitsland en in het zuiden door de provincie Limburg. De gemeente Groesbeek maakt deel uit van de Stadsregio Arnhem-Nijmegen.

Behalve het dorp Groesbeek telt de gemeente een aantal kleine dorpen en buurtschappen: Berg en Dal, Heilig Landstichting, een gedeelte van Beek-Ubbergen, De Horst en Breedeweg.

Groesbeek ligt in een heuvelachtig en bosrijk landschap, dat in Duitsland in het uitgestrekte Reichswald wordt voortgezet.

Het overwegend rooms-katholieke Groesbeek staat bekend als de thuisbasis van een aantal toonaangevende zondag-amateurvoetbalclubs, met name De Treffers, Germania en Achilles'29. In totaal telt Groesbeek zes amateur voetbalclubs: De Treffers (Topklasse), Achilles'29 (Topklasse), Germania (1e klasse), Rood - Wit (3e Klasse), Groesbeekse Boys (3e Klasse) en DVSG (6e Klasse).

Geschiedenis

De heuvels en dalen van Groesbeek zijn zo'n 200.000 jaar geleden ontstaan door de voorlaatste ijstijd, het Saalien. Ter hoogte van het huidige Groesbeek kwam het gletsjerijs tot stilstand. Op het hoogste punt meet Groesbeek nog steeds 90 meter boven het NAP. De naam Groesbeek komt waarschijnlijk van de beek die ooit van de NH Kerk in oostelijke richting stroomde.

Opgravingen hebben aangetoond dat Groesbeek al vanaf de Romeinse tijd bewoond werd. Zo werden in Berg en Dal Romeinse potten en pannen gevonden. Villa Gronspech is vanaf 1040 tot 1699 in het bezit van de Heren van Groesbeek. In 1990 werden tijdens werkzaamheden aan de Hoflaan restanten van het kasteel van de Heren van Groesbeek opgegraven.

In 1865 wordt er een spoorlijn aangelegd. In 1905 wordt er een stoomzuivelfabriek gebouwd, al snel opgevolgd door meerdere, kleinere fabrieken. De werkgelegenheid nam hierdoor iets toe. Toch waren de meeste inwoners nog steeds aangewezen op werkgelegenheid elders in de regio. Groesbeek bleef arm en kende hierdoor heel specifieke beroepen als bosbesplukkers en bezembinders.

Op 17 september 1944 landden duizenden parachutisten in Groesbeek in het kader van Operatie Market Garden. De doelstelling van deze operatie was om de bruggen bij Eindhoven, Grave, Nijmegen en Arnhem te veroveren op de Duitsers om vervolgens via het IJsselmeer de Noord-Duitse laagvlakte en het industriële Duitse hart te veroveren. In dat geval zou de Tweede Wereldoorlog voor Kerstmis 1944 beëindigd zijn. Dit mislukte. Groesbeek lag tot 8 februari in de frontlinie waardoor het dorp ernstige verwoestingen moest incasseren.

Politiek

College

De huidige coalitie bestaat uit PvdA, Groesbeekse Volkspartij en VOLG.

De portefeuilleverdeling ziet er als volgt uit: Pim Spaan (PvdA ) is wethouder WMO (Wet Maatschappelijke ondersteuning), Onderwijs, Recreatie en Toerisme en Economische zaken en Financiën. Sjaak Thijssen (GVP) is wethouder Ruimtelijke Ordening, Grondbeleid, Volkshuisvesting, Monumentenzorg, Milieu en afval alsmede procesverantwoordelijke wethouder voor het Centrumplan. Theo Giesbers (VOLG) is wethouder Landschapsbeleid, Openbare Werken, Verkeer en vervoer, Sport, Cultuur en musea.

Burgemeester Prick houdt zich bezig met Algemeen bestuur, Openbare orde en veiligheid, Burgerzaken, Personeel en Organisatie, Brandweer en rampenbeleid, Representatie, Internationale samenwerking, Media- en kunstbeleid en Bestuurlijke samenwerking.

Gemeenteraad

Uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen van 2002, 2006 en 2010:

Partij	2002	2006	2010
PvdA	3	4	3
Groesbeekse Volkspartij	3	4	3
VOLG	4	3	3
CDA	4	3	4
VVD	1	1	2
GroenLinks	2	1	1
Sociaal Groesbeek	0	1	1
Totaal	17	17	17

Openbaar Vervoer

In Groesbeek rijden de volgende lijnen:

5 Beuningen - Nijmegen CS - H.Landstichting - Groesbeek Breedeweg/De Horst (Novio)
25 Lent - Kelfkensbosch - Universiteit - H. Landstichting - Groesbeek (Novio)
55 Kleve (Dld) - Kranenburg (Dld) - Groesbeek (Niag)
162 (Buurtbus) Beek-Ubbergen - Berg en Dal - Groesbeek - Malden (Novio)
164 (Buurtbus) Ringlijn Groesbeek (Novio)
280 (Schoolvervoer) Millingen - Leuth - Ooij - Beek-Ubbergen - Berg en Dal - Groesbeek (Hermes)

Musea

Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945
Museumpark Orientalis (voormalig Bijbels openluchtmuseum)
Afrika Museum
Groesbeek Canadian War Cemetery

Zie ook: De Zuidmolen, de maalvaardige korenmolen van Groesbeek.

Geboren

Arno Arts, oud-voetballer
Bas Eickhout (8 oktober 1976), GroenLinks-politicus
Henk Grim, oud-voetballer
Frans Janssen, oud-voetballer
Jan Peters, oud-voetballer
Marc Peters, voetballer

Jaarlijkse evenementen

Carnavalsoptocht
Zevenheuvelenloop
Nijmeegse Vierdaagse (meerdaagse langeafstandsmars in derde week van juli met ook veel deelnemers uit het buitenland)

Carnaval in Groesbeek

Binnen de gemeente zijn twee cöordinerende carnavalsverenigingen actief, genaamd De Feestneus en Net Aecht. Samen vormen zij, onder leiding van het Sok, de organisatie achter het gehele carnaval in Groesbeek. In totaal zijn er meer dan 180 carnavalsverenigingen actief in Groesbeek. Relatief gezien is Groesbeek binnen Nederland het grootste carnaval-vierend dorp.

De Feestneus en Net Aecht leveren ieder jaar een eigen prins. Om en om hebben zij de prins 'Ummenie' van dat jaar. De prins 'Ummenie' kan gezien worden als de hoofdprins binnen Groesbeek tijdens het carnaval.

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Nijmegen	Ubbergen

Heumen		Kranenburg (D)

Mook en Middelaar (L)	Gennep (L)

Zie ook

Lijst van rijksmonumenten in Groesbeek

Externe links

Sjabloon:Navigatie gemeente Groesbeek