Westervoort

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Jcb (overleg | bijdragen) op 25 aug 2010 om 01:16. (→‎Ontstaan)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Westervoort
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Vlag van de gemeente Westervoort
Wapen van de gemeente Westervoort
Locatie van de gemeente Westervoort (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Gelderland Gelderland
Coördinaten 51°58'NB, 5°58'OL
Algemeen
Oppervlakte 7,84 km²
- land 7,03 km²
- water 0,81 km²
Inwoners
(1 januari 2024) 		15.152?
(2155 inw./km²)
Bestuurscentrum Westervoort
Belangrijke verkeersaders Sjabloon:A-wegNL
Politiek
Burgemeester (lijst) Jos Geukers (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 25.300 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 201.000
WW-uitkeringen (2014) 60 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 6930-6932
Netnummer(s) 026
CBS-code 0293
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.westervoort.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Westervoort
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Waarschuwing Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.

Westervoort (uitspraakⓘ) is een plaats en gemeente in De Liemers, in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 7,85 km² (waarvan 1 km² water). Westervoort ligt bij Arnhem; noordelijk van de Rijn, oostelijk van de IJssel, precies waar deze zich afsplitst. Het is van origine een heerlijkheid met de 'Heer van Westervoort' aan het hoofd.

De gemeente Westervoort maakt deel uit van de Stadsregio Arnhem-Nijmegen. In het kader van RegioRail KAN wordt station Westervoort heropend.

Geschiedenis

Ontstaan

Westervoort gaat als nederzetting tot diep in de Middeleeuwen terug. De naam Westervoort zou kunnen duiden op een doorwaadbare plaats (voorde) die toegang gaf tot het westen. Aangenomen wordt dat Westervoort het oudste dorp in de Liemers is; de naam komt voor in een perkament uit 726. Dat geschrift stamt uit de periode dat Werenfridus hier werkte als missionaris. In de kerktoren, stammend uit de dertiende eeuw, zien we een van de oudste getuigen van plaatselijke bouwactiviteit. Eeuwenlang waren het de graven van Bergh die de 'heerlijkheid' Westervoort in hun bezit hadden. In 1735 werden de Berghse rechten echter aangekocht door de stad Arnhem. Wat waterbeheersing betreft viel Westervoort onder de Liemerse Schouwpolder. En aangezien dit Kleefs gebied was, was er in die tijd ook al sprake van grensoverschrijdende activiteiten. Samen met Bahr en Lathum vormde Westervoort het buitenste element tegen de gevaren die Rijn en IJssel vooral in de winter boden. Door de rivieren maakte Westervoort tijdenlang een geïsoleerde indruk. Het Westervoortse veer (waarop de naam Veerdam nog wijst) en tijdelijke schipbruggen verzorgden de verbinding met Arnhem. De spoorbrug dateert van 1855, de eerste vaste brug voor overig verkeer pas van 1901.

Het oudste bewoningsgebied vinden we rond de hervormde kerk, in de Klapstraat (tot Vredenburg) en aan de IJsseldijk, Rijndijk en Hoogeind. De geleidelijke groei van de bevolking maakte het nodig te ontginnen. Na vele generaties lang te zijn gebruikt als landbouw- en veeteeltgrond, moesten gronden voor de woningbouw gaan dienen. Westervoort was samen met Duiven begin jaren '80 groeikern geworden en het agrarische karakter van de gemeente werd tot een minimum teruggebracht. Enkele havezaten, vaak al in 1500 vermeld, geven tot op de dag van vandaag een beeld van de bouwwijze van weleer: Hamerden, Vredenburg, Lentsenburg en Emmerik. En tenslotte zijn talloze benamingen van boerderijen en percelen vereeuwigd in de straatnamen van de nieuwe wijken.

Een legende over Werenfried

Over de dood van Werenfried en zijn begrafenis bestaat een legende, die vertelt dat na zijn overlijden strijd ontstond tussen de mensen uit Westervoort en Elst over de plaats waar de goede man begraven moest worden. Beide partijen wilden hun woonplaats daarvoor in aanmerking laten komen. Omdat men er met overleg niet uitkwam, vertrouwde men de te nemen beslissing toe aan een Godsoordeel. De baar met het lichaam werd op een bootje midden op de Rijn losgelaten en de stroming bepaalde welke kant het op ging. De boot stuitte op de Betuwse oever. Daar werd de baar op een wagen gezet met ossen ervoor die nog nooit eerder een wagen getrokken hadden. Onbestuurd liet men dit span zijn gang gaan. U begrijpt het: ze liepen naar Elst en stopten voor de kerk aldaar. Dat maakt het begrijpelijk dat St. Werenfried nog steeds wordt afgebeeld met een bootje. In de 10e eeuw wordt hij door bisschop Balderik van Utrecht als heilige gewaardeerd. Het zal duidelijk zijn dat Werenfried bij de Westervoortse bevolking de eeuwen door in hoog aanzien heeft gestaan en dat kerken en parochies daarom naar hem vernoemd zijn. Volgens de legende sterft hij op 14 augustus 760 te Westervoort en wordt in Elst begraven. Sindsdien is 14 augustus de dag waarop deze heilige herdacht wordt.

Begin Tweede Wereldoorlog

Op de vroege vrijdagochtend van 10 mei 1940 werd de IJsselbrug met granaten door de Duitsers in tweeën geblazen. Het betekende de eerste gevechtshandeling en daarmee het begin van de Tweede Wereldoorlog op Nederlands grondgebied. Hiermee kwam een einde aan 125 jaar vrede in Nederland. In de nacht van 10 mei 1940 overschreden Duitse overvalpatrouilles, die de naam 'Batallions zur besonderen Verwendung' meekregen, in nagemaakte Nederlandse Marechaussee-uniformen bij Elten de grens. De troepen moeten de bruggen bij Westervoort, Doesburg, Zutphen en Deventer veiligstellen en zo een ongehinderde doorgang verschaffen naar de Grebbelinie. Ongeveer 15 Duitsers betreden de bruggen en zochten naar ontstekingsleidingen om die onklaar te maken. Toen zijn wachtposten binnen waren, drukt Adjudant Van Viersen, die met zijn manschappen het Fort Westervoort aan de Arnhemse kant van de IJssel had ingenomen, de ontstekingshandle in. Met een donderend geraas storten de brugdelen, de Duitse soldaten meesleurend, in de rivier. Het is dan 04.45 uur.

Gemeentewapen

In 1815 berichtte de burgemeester van Arnhem de Hoge Raad van Adel dat de in het bezit van Arnhem zijnde heerlijkheid Westervoort geen wapen had. Arnhem zelf had een stadswapen 'zijnde een zilveren dubbele arend op een blauw veld'. Voor Westervoort werd een schets gemaakt, die zich nu nog in het archief van de Hoge Raad van Adel bevindt: een gevierendeeld wapen met een hartschild waarin een dubbele adelaar. Op 23 september 1818 verleende de Hoge Raad de Heerlijkheid Westervoort het volgende wapen: 'zijnde gevierendeeld; het eerste en vierde vierendeel van zilver en het tweede en derde van sabel, op hetzelfde een middelschild van lazuur beladen met een dubbelen zilveren arend, met gouden nebben en pooten'. In april 1819 werden de kosten van de aanvraag voldaan, waarna ook de overdracht van het wapen plaats had. Sindsdien heeft het gemeentebestuur van Westervoort dit wapen gevoerd, onkundig van het feit dat het strikt genomen daartoe niet gerechtigd was. De werkelijke rechthebbende is immers de Heer van Westervoort. De Heerlijkheid Westervoort, dat wil zeggen de Heerlijke Rechten als jacht, visserij, de voordracht van de schout en secretaris, het patronaatschap etc., werd in 1825 door Arnhem verkocht aan Gijsbert van Zadelhoff. Daarna raakte de Heerlijkheid in het bezit van de familie van Pallandt. Wie zich thans Heer van Westervoort (overigens sinds de afschaffing der Heerlijke rechten een loze titel) mag noemen is onbekend.

Gemeenteraad

De gemeenteraad van Westervoort bestaat uit 17 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010
CDA 3 4 4 5
PvdA 6 5 8 5
VVD 4 4 2 3
GroenLinks 2 2 2 2
D66 2 2 1 2
Totaal 17 17 17 17

Bereikbaarheid

De A12 heeft, door middel van afrit 27, een afslag naar Westervoort. De belangrijkste hoofdweg door het dorp is de Hamersestraat, hoewel deze weg maar door een klein gedeelte van Westervoort loopt. Ook de Klapstraat, die voor een groot deel dwars door Westervoort heen loopt, is een belangrijke weg. Westervoort is tevens te bereiken per bus, met de lijnen 60, 61, 62, 63 en 69. Binnenkort is, zoals reeds eerder vermeld, Westervoort ook per trein bereikbaar.

Geboren of woonachtig (geweest) in Westervoort

Evenementen

Jaarlijks vindt er in Westervoort in augustus een driedaags evenement plaats genaamd Westervoort in Beweging. Deze dagen staan in het teken van rommelmarkten, braderie en de truckersrun voor gehandicapten. Daarnaast zijn er ook sportieve activiteiten zoals voetvolley, darts, beachvolleybal en evenementen met motoren.

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
 Arnhem       Rheden       Zevenaar 
           
     
           
 Lingewaard              Duiven 

Zie ook

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Westervoort&oldid=22376907"