13 (getal)
13 | ||||
---|---|---|---|---|
< 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 > | ||||
Natuurlijke getallen — Gehele getallen | ||||
Informatie | ||||
Rangtelwoord | 13de dertiende | |||
Priemfactoren | priemgetal | |||
Delers | 1, 13 | |||
Binair | 1101 | |||
Octaal | 15 | |||
Twaalftallig | 11 | |||
Hexadecimaal | D | |||
In Romeinse cijfers | XIII | |||
Arabisch-Indisch | ١٣ | |||
Armeens | ԺԳ | |||
Devanagari (Indiaas) | १३ | |||
|
Dertien is een meer dan twaalf, in het decimale stelsel geschreven als 13, één maal tien plus drie.
In wiskunde
Dertien is:
- een priemgetal.
- een gelukkig getal.
In natuurwetenschap
- Dertien is het atoomnummer van aluminium.
In bijgeloof
Het getal dertien wordt gezien als het ongeluksgetal. Zelfs het woord ongeluksgetal heeft dertien letters. Vrijdag de dertiende wordt in veel landen als een ongelukkige dag beschouwd — in Spaans- en Griekstalige landen is dat dinsdag de dertiende. De angst voor het getal dertien heet Triskaidekafobie, voorbeelden hiervan zijn:
- In vrijwel ieder vliegtuig wordt in de nummering van de zitplaatsen rij 13 overgeslagen; op rij 12 volgt rij 14. Ook in sommige grote hotels wordt etage 12 gevolgd door etage 14.
- In de Formule 1 wordt startnummer 13 niet gebruikt.
Andere voorbeelden
- Een pagode heeft veelal dertien verdiepingen als het er geen zeven zijn.
- Een lp van The Doors, 13, uit 1970.
- Een cd van Die Ärzte, 13, uit 1998.
- XIII is een stripfiguur en een stripreeks. Het is tevens een spel voor de computer
- Dertien glazen bier wordt ook wel een meter genoemd.
In het Nederlands
De uitdrukking daarvan gaan dertien in een dozijn geeft aan dat iets heel gewoon is. Als het niet eens opvalt dan men 13 exemplaren aanziet voor 12, moet het wel niets bijzonders zijn.
Zie ook bakkersdozijn.
Bij de Maya
In de lange telling van de Mayakalender wordt ten dele gebruikgemaakt van een dertientallig stelsel, hoewel ook een twintigtallig stelsel daarin een rol speelt. Ook de tzolkin, een onderdeel van de korte telling is samengesteld uit dertien getallen en twintig namen.