Droste-effect
 |
 |
Het Droste-effect is een visueel effect, waarbij een afbeelding een verkleinde versie van zichzelf bevat. Voor de verkleinde afbeelding geldt weer hetzelfde, enzovoort. Dit proces van zelfverwijzing heet recursie. In theorie kan dit oneindig doorgaan. In de praktijk gaat de recursie slechts zover door, als de resolutie van de afbeelding mogelijk maakt.
Dit verschijnsel is gemakkelijk op te roepen, door twee vlakke spiegels tegenover elkaar te plaatsen. De spiegels beelden elkaar met beeld en al verkleind en recursief af. Ook wanneer men een camera richt op een monitor waar het opgenomen beeld wordt afgebeeld krijgt men een Droste-effect (zie afbeelding)
Het effect is vernoemd naar Droste, een producent van cacao. Op de cacaoblikken was een verpleegster afgebeeld die een dienblad droeg met daarop hetzelfde blik cacao, waarop dan weer hetzelfde stond, enz. Hetzelfde effect was ook te vinden op Haas-azijn: het etiket van de fles toonde een haas die een fles Haas-azijn vasthield.
Het Droste-effect is met de ontwikkeling van de fractale wiskunde ook uit wiskundig en wetenschappelijk oogpunt van belang geworden. Recursie is een belangrijk principe van fractalen en het recursieve beeld op de monitor kan dan ook met recht een fractaal genoemd worden. Nog interessanter wordt het als de camera onder een zekere hoek op de monitor gericht wordt. Er ontstaat dan een 'levend' fractaal beeld dat meer door de draaiingshoek dan door de monitor of de camera bepaald wordt.
De term Droste-effect zou in de jaren zeventig zijn bedacht door de Nederlandse journalist en dichter Nico Scheepmaker.[1]
Externe link
- Escher en het Droste-effect (LeidenUniv.nl) - Over het Droste-effect en het invullen van het ontbrekende deel van Eschers Prentenkabinet met behulp van wiskunde.
Voetnoten
- ↑ Volgens het lemma 'Droste-effect' in Van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal (ed. 2005).
