Andy Malengier (Ieper, 9 juni1971) is een Belgische tuin- en landschapsarchitect afkomstig uit Wervik. Hij is vooral bekend voor zijn ontwerpen voor begraafplaatsen en funeraire kunstwerken en de herinrichting van dorpskernen. Het uitgangspunt van zijn projecten is de invloed van de inrichting van de buitenruimte op het welzijn van de mens.[1]
Malengier was reeds op jonge leeftijd geïnteresseerd in tekenen, de natuur en landschappen.[2] Als inwoner van de Westhoek beleefde hij zijn jeugd tussen de militaire begraafplaatsen die een blijvende indruk op hem maakten.[3]
Op 15-jarige leeftijd ging Malengier in Gent naar de Artistieke Humaniora van Sint-Lucas waar hij les kreeg van Gilbert Decouvreur, die een grote invloed op hem had.[2][3]
Na zijn humaniora studie behaalde hij het diploma van tuin- en landsarchitect in de Hogeschool van Gent.[4] Na zijn studies werkte hij enkele jaren als zelfstandig tuinarchitect en volgde een postgraduaat aan de afdeling Monumenten- en Landschapszorg aan de Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen, dat hij vervroegd stopzette. Omdat hij dienstdoend hoofd werd van de groendienst van Wervik. Drie jaar later startte hij zijn eigen ontwerpbureau.[4][5]
De aanleg van begraafplaatsen speelt een belangrijke rol in zijn oeuvre.[6] Malengier legt de nadruk op het landschap en intiemere besloten plaatsen als kader voor herdenking en ceremonieel afscheid.[3]
Grafmonument Zusters van Onze Lieve Vrouw van 7 Weeën - Ruiselede
In 1999 kreeg hij de opdracht voor de herinrichting van de Parkbegraafplaats in Wervik en won hiermee de "International Funeral Award".[3] Zijn ontwerp trok de aandacht van curator Jan Hoet die hem in 2000 uitnodigde om de uitbreiding van de begraafplaats van de Parkabdij in Heverlee te ontwerpen in het kader van de tentoonstelling "Epifanie. Actuele kunst en religie".[6]
In 2007 won hij de Internationale Funeral Award voor zijn ontwerpen van vier begraafplaatsen van Zonnebeke, Beselare, Passendale en Geluveld.[7]
Als "funeraire kunstenaar"[9] ontwerpt hij monumenten op begraafplaatsen, zoals het Brothers in Arms Memorial in Zonnebeke,[5] en herdenkingsmonumenten voor overleden kinderen, het grafmonument voor de Zusters Onze-Lieve-Vrouw van de 7 weeën in Ruiselede, columbariummonumenten, specifieke kunstwerken op begraafplaatsen zoals "Epifanie" in Heverlee en grafmonumenten voor particulieren.[9]
Naast begraafplaatsen staat Malengier bekend als dorpskernvernieuwer. Hij zet zich af tegen het modernisme dat de neiging heeft om vol te bouwen terwijl de mensen behoefte hebben aan leegte, ruimte en rust. Belangrijk voor hem is dat zijn ontwerp opgaat in de omgeving waardoor de tussenkomst van de architect bijna onzichtbaar wordt.[10]
Dorpskern Zillebeke
De vernieuwing van de dorpskern van Oostnieuwkerke in 2009 was een voorbeeld voor Vlaanderen.[11] Naar Engels voorbeeld was het uitgangspunt om de dorpskern terug te geven aan de mens door een groenere dorpskern te integreren in het landschap.[11][12] Dit dorpsplein werd door de Vereniging voor Openbaar Groen gelauwerd met de titel "Groene Lente".[12]
In 2022 maakte hij het ontwerp voor de nieuwe pastorietuin van het kunstenaarsdorp Deurle[13]. Hij zorgde op die manier voor een verbinding tussen de dorpskern en de Leiemeersen.[13] Daarnaast had hij projecten in Zillebeke, Ichtegem, Oostrozeke, Geluwe en Houthulst.
Hij stond ook in voor het ontwerp van het landschapspark "De Mandelmeersen" in Oostrozebeke.[14]
Als landschapsarchitect ontwierp de binnentuin van de kunstacademie van Harelbeke, de schoolomgeving van De Ginste en de basisschool "De Ster" en de Freinetschool in Poperinge.
Hij ontwierp de landschapstuinen voor een aantal woonprojecten en is als landschapsarchitect actief voor private projecten en opdrachten van bedrijven.
Wegens zijn filosofische en spirituele benadering van zijn ontwerpen[10] is hij een veel gevraagd spreker voor voordrachten en lezingen, verspreid over gans Vlaanderen en ingericht door openbare besturen, openbare instellingen, serviceclubs, organisaties, bedrijven en privé-initiatieven. Hij was ook enkele keren te gast als spreker in Wallonië, Frankrijk, Nederland en Letland.[4]
Met het ontwerp voor de parkbegraafplaats van Wervik won Malengier in 1999 de International Funeral Award (IFA).[5][15]
In 2004 won Malengier de international Funeral Award (IFA) in de categorie funeraire kunst voor het ontwerp van een aantal grafzerken een onderscheiding voor kreeg.[15]
In 2007 won Malengier de international Funeral Award (IFA) met de realisatie van 4 begraafplaatsen voor de gemeente Zonnebeke.[15]
Epekeina – Grensverbeelding – Kunstroute langs Halluin, Menen, Wervicq-Sud en Wervik van 20 april tot 14 juli 2013, Epekeina, op de parkbegraafplaats van Wervik[35]
Lammerantkapel Ieper, tentoonstellingsroute ZontArt, foto’s en diavoorstelling van ontwerp Malengier in opdracht van Zonta Ieper, 14 november 2009[4]
↑Dienst Toerisme, Wervik, Parkbegraafplaats. Stad Wervik. Geraadpleegd op 24 april 2024.
↑Open Monumentendag. Open monumentendag 14-09-2008 BROCHURE. Diensten voor cultuur en toerisme van Heuvelland Ieper Langemark-Poelkapelle Mesen Poperinge Vleteren Zonnebeke en de gidsenkringen. (14 september 2008). Geraadpleegd op 29 april 2024.