David Kandel

David Kandel
	Neushoorn door David Kandel in de Cosmographia van Sebastian Münster, naar het voorbeeld van Dürers Rhinocerus
Algemene informatie
Geboren	vermoedelijk rond 1520; Straatsburg
Overleden	1590
Land	Heilige Roomse Rijk
Beroep	grafisch kunstenaar
Portaal	Biologie ; Kunst & Cultuur

David Kandel (Straatsburg, ±1520 – 1592)^{[noot 1]} was een Duits grafisch kunstenaar ten tijde van de renaissance. Als monogram gebruikte hij zijn initialen: DK.^[1]

Leven[bewerken | brontekst bewerken]

Erg weinig is bekend over het leven van Kandel. Zijn vader was een Straatsburger, Kandel trouwde in 1554, en in 1587 werd hij genoemd als eigenaar van een huis.^[2] Volgens Hieronymus Bock was hij nog vrij jong toen hij in 1543, uiterlijk 1544^[3] naar Hornbach kwam om er de illustraties voor Bocks Kreüterbuch te maken, 465 in totaal voor de tweede druk die in 1546 verscheen. Bock prijst hem omstandig in hoofdstuk XI van de Vorrede van de derde druk, verschenen in 1551, waarin het aantal houtsneden is uitgebreid tot 550.^[4]

Bekendheid verwierf Kandel door houtsneden met Bijbelse voorstellingen, portretten en dierstudies (onder meer de neushoorn in de Cosmographia van Sebastian Münster). Zijn belangrijkste werken waren kaarten (onder meer voor de Cosmographia) en houtsneden voor botanische illustraties, onder meer voor Hieronymus Bocks Kreüterbuch (1546 en later), die hij deels naar voorbeeld van de echte planten maakte, deels naar voorbeeld van bestaande illustraties.^[5]

Voorbeelden van zijn werk[bewerken | brontekst bewerken]

Portrait d'un jeune seigneur vu à mi-corps, vermoedelijk Mikołaj Krzysztof Radziwiłł, Pools-Litouws edelman; monogram DK rechtsonder^[6]
Tabula Cebetis (1547)
Designatio civitatis Badensis Helveticae, una cum opidulo thermarum 1572, monogram DK linksonder

Wereldkaart uit de Cosmographia van Sebastian Münster, gedrukt tussen 1550 en 1578
Driedistel (Carlina)
Vijgenboom (Ficus)
Moerbei (Morus), met daarin verwerkt het verhaal van Pyramus en Thisbe
Appelboom (Malus), met daarin een slang

Bronnen

Brulliot, F. (1832). n^o 1625. David Kandel, Dictionnaire des monogrammes, marques figurées, lettres initiales, noms abrégés etc.: avec lesquels les peintres, dessinateurs, graveurs et sculpteurs ont désigné leurs noms.: 206
Letkiewicz, E. (2009). The Identification of a Print Study for a Woodcut in Hieronymus Köler's Album Amicorum in the British Library. The Electronic British Library Journal 2009, Article 6

Referenties

↑ Brulliot, F. (1832): 206
↑ Letkiewicz, E. (2009): 8
↑ Roth, F.W.E. (1899). Hieronymus Bock, genannt Tragus, Prediger, Arzt und Botaniker 1498 bis 1554. Mitteilungen des historischen Vereins der Pfalz 23: 45
↑ Bock, H. (1551). Kreüterbuch, ed. 3, Vorrede: "Aber zu disem unserm Gewächsbüch haben wir ein Jungen Knaben / David Kandel genannt / eins Burgers Sune zu Strassburg zu uns gen Hornbach / durch Herrn Wendel Rihel dem Büchdruckern erfordert / der selbig Jung David hat alle Kreütter / Stauden / Hecken unnd Beum / wie ich ihm die selben fürgelegt / aufs aller Einfaltigst / schlechst / und doch Warhafftigst / nichts darzu / noch darvon gethon / sonder wie ein jedes Gewächs an ihm selber war / mit der federn seüberlich abgerissen. Dieweil dan gemelter David in dem theil so fleissig / und das Malen on alle Meister / wie das vil leüth zu Strassburg wissen / von im selbst gelernt / und das selbig von tag zu tag der massen begriffen / das er bei gutten Gesellen und Meistern / seiner Kunst halben wol bestehn / und lucken verrtretten kan / hab ich seiner in disem ort auch wollen im besten gedencken.". Gearchiveerd op 21 juni 2023.
↑ Müller-Jahncke, W.-D. (2007). Bock, Hieronymus. in: Gerabek, W.E., Haage, B.D., Keil, G. & Wegner, W., Enzyklopädie Medizingeschichte, De Gruyter, Berlijn, New York 1: 196
↑ Letkiewicz, E. (2009)

Noten

↑ Zijn geboortejaar wordt geschat op rond 1520, zijn overlijdensjaar wordt exact opgegeven door Ewa Letkiewicz, die stelt: "David Kandel (1520-1592), a wood engraver from Strasbourg who was active from 1538"; zie Letkiewicz, E. (2009): 5

[2] Brulliot, F. (1832): 206

[Letkiewicz-3] Letkiewicz, E. (2009): 8

[4] Roth, F.W.E. (1899). Hieronymus Bock, genannt Tragus, Prediger, Arzt und Botaniker 1498 bis 1554. Mitteilungen des historischen Vereins der Pfalz 23: 45

[5] Bock, H. (1551). Kreüterbuch, ed. 3, Vorrede: "Aber zu disem unserm Gewächsbüch haben wir ein Jungen Knaben / David Kandel genannt / eins Burgers Sune zu Strassburg zu uns gen Hornbach / durch Herrn Wendel Rihel dem Büchdruckern erfordert / der selbig Jung David hat alle Kreütter / Stauden / Hecken unnd Beum / wie ich ihm die selben fürgelegt / aufs aller Einfaltigst / schlechst / und doch Warhafftigst / nichts darzu / noch darvon gethon / sonder wie ein jedes Gewächs an ihm selber war / mit der federn seüberlich abgerissen. Dieweil dan gemelter David in dem theil so fleissig / und das Malen on alle Meister / wie das vil leüth zu Strassburg wissen / von im selbst gelernt / und das selbig von tag zu tag der massen begriffen / das er bei gutten Gesellen und Meistern / seiner Kunst halben wol bestehn / und lucken verrtretten kan / hab ich seiner in disem ort auch wollen im besten gedencken.". Gearchiveerd op 21 juni 2023.

[6] Müller-Jahncke, W.-D. (2007). Bock, Hieronymus. in: Gerabek, W.E., Haage, B.D., Keil, G. & Wegner, W., Enzyklopädie Medizingeschichte, De Gruyter, Berlijn, New York 1: 196

[7] Letkiewicz, E. (2009)

[1] Zijn geboortejaar wordt geschat op rond 1520, zijn overlijdensjaar wordt exact opgegeven door Ewa Letkiewicz, die stelt: "David Kandel (1520-1592), a wood engraver from Strasbourg who was active from 1538"; zie Letkiewicz, E. (2009): 5

[noot 1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]