Franstalige kranten in Brugge

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Franstalige kranten waren in Brugge talrijk in de negentiende eeuw en sommige bleven verder bestaan tot in de helft van de twintigste eeuw.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Voorpagina van de La Patrie van 4 juli 1848. Krant bewaard in en gedigitaliseerd door de Openbare Bibliotheek Brugge.[1]

De opkomst van kranten en nieuwsbladen veronderstelde uiteraard lezers. Het was onvermijdelijk dat in de negentiende eeuw, toen een groot deel van de intelligentsia Franstalig was, er in Vlaanderen Franstalige kranten verschenen. Brugge bleef hierin niet achter.

Het aantal kranten in het Frans die het slechts heel korte tijd volhielden vormt de meerderheid. Er waren er nochtans enkele die het lang tot zeer lang volhielden en die tevens een nationale weerklank hadden en politieke invloed uitoefenden. Dit gold voor:

Onvermijdelijk verminderde de oplage van de Franstalige kranten, waarvan een paar zich tot aan de Eerste Wereldoorlog konden handhaven en ook na de oorlog weer konden verschijnen. De grotere kennis van het Nederlands en de vermindering van de Franstalige bevolking maakte dat de toekomst van de Franstalige kranten niet rooskleurig was. De Tweede Wereldoorlog betekende bijna helemaal het einde van deze kranten.

Er bleef een uitzondering en dat was de Journal de Bruges, die nog kon standhouden tot in 1953 en ook nadien nog, vanuit Oostende, op confidentiële wijze werd uitgegeven onder de titel Courrier de Bruges, samen met de Courrier de Gand en de Courrier du Littoral. Maar ook deze krantjes waren op termijn ten dode opgeschreven.

De Franstalige kranten[bewerken | brontekst bewerken]

  • Voorpagina van Le Franc De Bruges van 20 mei 1868. Krant bewaard in en gedigitaliseerd door Openbare Bibliotheek Brugge.[2]
    La Belgique maritime (1880-1885), opgericht door de vereniging Brugge Zeehaven om het project kracht bij te zetten. Er was ook een Nederlandstalige tegenhanger, Brugge-Zeehaven.
  • Le Courrier de Bruges (1886), opgericht door E. Bonte, als notarieel blad.
  • Echo de Bruges (april 1837), liberaal blad dat het amper een paar weken uithield, onder directie van Jaspin.
  • L'Echo de Bruges (1876-1877), katholiek-ultramontaans blad, een uitgave door drukker-uitgever J. De Muynck.
  • La Flandre financière (1899-1914), financieel blad, oorspronkelijk uitgegeven door Philippe Chrétien Popp.
  • La Flandre Maritime, (1928-1940), dissident katholiek nieuwsblad.
  • Le Franc de Bruges (1865-1876), katholiek-ultramontaans blad, uitgegeven door Honoré Vandenberghe-Denaux, met o.m. Guido Gezelle als redacteur.
  • L'Impartial de Bruges (1844-1873), liberaal blad uitgegeven door Alphonse Bogaert.
  • L'Indicateur de Bruges et de la Province (1836-1837), liberaal blad, uitgegeven door advocaat Jaspin.
  • L'Indicateur de Bruges et de la Province (1848-1884), publiciteitsblad, apolitiek, uitgegeven door Daveluy.
  • Journal de Bruges (1837-1953), liberaal blad, gesticht door Philippe Chrétien Popp.
  • Journal de la Lys (1804-1811), regeringsgezinde krant uitgegeven door Guillaume De Busscher-Marlier.
  • Journal politique, littéraire, commercial et administratif de la province de la Flandre Occidentale (1816-1820), krant uitgegeven door Candido d'Almeida y Sandoval.
  • La Lanterne Magique (1870), efemeer satirisch blad.
  • La Nouvelle Plume (1872-1873), apolitiek kunstblad.
  • Nouvelliste du Nord (1837) en Nouvelliste des Flandres (1837-1848), katholiek nieuwsblad, opgevolgd door La Patrie.
  • La Patrie (1848-1940), katholiek nieuwsblad.
  • La Plume (1870-1872), kunstblad.
  • La Réforme (1870), efemeer radikaal-liberaal nieuwsblad.
  • La semaine littéraire, artistique et mondaine (1897-1898), kunstblad.
  • Le Spectateur Belge (1815-1824), de anti-orangistische krant van priester Leo de Foere.

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Voorpagina van de Journal de Bruges van 4 januari 1880. Krant bewaard in en gedigitaliseerd door Openbare Bibliotheek Brugge.[3]
  • Romain VAN EENOO, De pers te Brugge, 1792-1914, Leuven-Parijs, 1961.
  • Jos DE SMET, De Brugse pers van 1792 tot 1914, in: Brugsch Handelsblad, 27 januari 1962.
  • Frank SIMON, Een 'journal' te Brugge. De Journal de la Flandre Occidentale. Een regerings- en logekrant te Brugge in de Nederlandse tijd, in: Handelingen van het Genootschap voor geschiedenis in Brugge, 1965.
  • A. STRUBBE, Au temps où Guido Gezelle collaborait aux journaux francophones de Bruges, in: Courrier de Bruges, 1966.
  • Els DE BENS & K. RAEYMAECKERS, Regionale media in Vlaanderen. Een doorlichting, Gent, Academia Press, 1998.
  • Fernand BONNEURE, Brugse drukkers in de 20ste eeuw, in: Vlaanderen, 1994.
  • Andries VAN DEN ABEELE, Inventaris van drukkers, uitgevers en boekhandelaars in Brugge, 1800-1914, in: Brugs Ommeland, 2001.

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. La Patrie 4/7/1848 pagina 1 van 4 | Erfgoed Brugge. Erfgoed Brugge. Gearchiveerd op 11 juli 2023. Geraadpleegd op 5 juli 2021.
  2. Le Franc De Bruges 20/5/1868 pagina 1 van 4. Erfgoed Brugge. Gearchiveerd op 11 juli 2023. Geraadpleegd op 5 juli 2021.
  3. Journal de Bruges 4/1/1880 pagina 1 van 4. Erfgoed Brugge. Geraadpleegd op 5 juli 2021.