Gebruiker:AntonHogervorst/Kladblok10

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Verandering[bewerken | brontekst bewerken]

De Iraanse revolutie in 1979 en de aanslagen van 11 september 2001 hebben een aanzienlijke invloed gehad op de rechten van vrouwen in Saudi Arabië.

In 1979 leidde de islamitische revolutie in Iran tot een heropleving van het fundamentalisme in vele delen van de islamitische wereld. Fundamentalisten probeerden de verwesterlijking te stoppen en regeringen probeerden zich hiertegen te verdedigen. In Saoedi-Arabië bezetten fundamentalisten de Grote Moskee (Masjid al-Haram) en eisten een meer conservatieve islamitische staat, waaronder 'een einde aan het onderwijs aan vrouwen'.[1] De regering reageerde met strengere interpretaties en handhaving van islamitische wetten. Kranten werd gevraagd om geen afbeeldingen van vrouwen te publiceren; het ministerie van Binnenlandse Zaken ontmoedigde de arbeidsparticipatie van vrouwen. Beurzen voor vrouwen om in het buitenland te studeren werden afgewezen. Het dragen van de abaja in het openbaar werd verplicht.[2][3][4][5]

De aanvallen van 11 september 2001 tegen de Verenigde Staten hebben hebben echter een tegenreactie veroorzaakt; vijftien van de negentien kapers betrokken bij de aanslagen van 11 september kwamen uit Saoedi-Arabië. Sindsdien zijn de mutaween minder actief geworden en zijn hervormers aangesteld op belangrijke regeringsposten. De overheid zegt dat het de steun heeft ingetrokken aan scholen die als extremistisch worden beschouwd, en schoolboeken worden gemodereerd op extremistische teksten.[6][7][8]

De regering onder koning Abdullah werd als matig vooruitstrevend beschouwd. Critici beschreven de hervorming daarentegen als veel te traag en vaak meer symbolisch dan inhoudelijk. De regering heeft internationale toezeggingen gedaan voor de rechten van vrouwen. Het bekrachtigde het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen, met de voorwaarde dat de islamitische wetgeving leidend blijft. De mate van overeenstemming tussen de toezeggingen van de overheid en de praktijk wordt echter betwist. Een rapport van de VN uit 2009 betwijfelde of ooit enig internationaal recht geratificeerd door de regering ooit in Saoedi-Arabië is toegepast.[9]

Er is veel discussie over hoe te veranderingen tot stand gebracht moeten worden. Degenen die zich verzetten tegen activisten als Wajeha al-Huwaider zijn bang dat een alles-of-niets benadering een terugslag zal geven tegen elke verandering.[5] Journalist Sabria Jawhar betitelt Huwaider als een show-off: "Het probleem met sommige Saudische activisten is dat ze grote veranderingen willen maken die in strijd zijn met de islam, wat een mahram vereist voor reizende vrouwen. Als je je afvraagt waarom grote aantallen Saoedische vrouwen zich niet bij Al-Huwaider aansluiten, komt dat omdat ze gevraagd worden om tegen de islam in te gaan. Al-Huwaider's alles-of-niets positie ondermijnt haar geloofwaardigheid."[10]

Een voorstander van tragere verandering is vrouwenactiviste en universitair hoofddocent Hatoon al-Fassi. Al-Fassi zegt dat recente campagnes voor vrouwenrechten het publieke debat over onderwerpen als kinderhuwelijk en verkrachting hebben geopend. "Het is overdreven om het een vrouwenbeweging te noemen. Maar we zijn trots om te zeggen dat er iets aan de hand is in Saoedi-Arabië. We zijn niet echt vrij, maar vrouwen kunnen zich vrijer uiten als nooit tevoren."[7] Ze zegt dat westerlingen de Saoedische cultuur niet begrijpen en hoe potentieel traumatische veranderingen kunnen zijn: "Mensen hadden hun hele leven één ding gedaan en één ding geloofd, en plotseling zeiden de koning en de grote geestelijken dat het mixen OK was. Je kunt je niet voorstellen welke impact het verbod op het mengen van seksen heeft op ons leven en wat het opheffen van dit verbod zou betekenen."[11]

Daarentegen is Sumayya Jabarti, redacteur van Arab news voor snellere verandering en meer activisme. Jabarti zegt dat er te veel vrouwen met autoriteit zijn die als "bijenkoninginnen" zijn, en niets doen om de status-quo uit te dagen. "Mensen zeggen dat dingen veranderen voor vrouwen omdat ze het vergelijken met vroeger, toen dingen onder niveau nul lagen. Mensen zeggen 'verandering', maar het is allemaal relatief en het is heel, heel beperkt   . . . Verandering komt niet, we nemen het   . . . Ik denk niet dat de weg geplaveid is. Ik denk dat we het aan het opbouwen zijn via de genomen route   . . . Meestal maken we pas op de plaats."[12]

Vele vrouwen in Saudi Arabië zijn echter geen tegenstander van het systeem van mannelijke voogdij.[13][11] Veel Saoedi's beschouwden hun land als "het dichtst bij een ideale en zuivere islamitische natie"[13] en daarom bieden ze weerstand tegen de westerse waarden van gelijkheid van man en vrouw. De conservatieve geestelijke Mohsen al-Awajy zegt dat het land zich tegen secularisatie moet verzetten: "De Saoedische maatschappij is een speciale tribale samenleving en noch koning Abdullah noch iemand anders kan zijn eigen interpretatie van de islam opleggen. Ze kunnen niets doen zonder de islam. Er is geen Saoedi-Arabië zonder de islam."[7]

Prinses Loulwa Al-Faisal beschrijft zichzelf als een conservatief en pleit voor verandering die geleidelijk en consistent is met de islam. Als lid van de koninklijke familie, betoogt ze dat de islam de rechten van vrouwen als gelijkwaardig maar verschillend ziet, wat zorgt voor een "een veilige samenleving die werkt en samenvoegt". Prinses Al-Faisal argumenteert: "De ultraconservatieven en ultra-liberalen willen beiden hetzelfde, de vernietiging van de islamitische manier. We behouden die" Volgens prinses Al-Faisal zijn Saoedische vrouwen op sommige manieren beter af dan westerse vrouwen: "hun eigendom is onschendbaar en mannen hebben de plicht om voor hen te zorgen." Ze zegt ook dat het 'gebrek aan bescheidenheid' in het Westen 'slecht voor de kinderen' is.[14][15]

Invloed van sociale media en nieuwe technologie[bewerken | brontekst bewerken]

De scheiding op basis van geslacht heeft er voor gezorgd dat de Saoedi's zeer geïnteresseerd zijn in innovatieve communicatietechnologie, vooral als deze anoniem is. Saoedi's waren één van de eerste gebruikers van Bluetooth- technologie, omdat mannen en vrouwen het gebruiken om stiekem te communiceren.[16]

Ook online sociale netwerken zijn populair als een manier om ideeën te delen die ze niet openbaar kunnen uiten. Sommige conservatieve geestelijken riepen op tot het verbannen van Facebook. Een geestelijke noemde het een 'deur naar lust' en oorzaak van 'sociale strijd'.[17] Een internetradiostation dat vrouwenrechten uit het buitenland promoot, heeft via Twitter aangekondigd dat het wekelijks zou uitzenden.[18] In januari 2019 lukte het de gevluchte Saoedische Rahaf Mohammed om via internet aandacht voor haar situatie te krijgen. Ze kon uiteindelijk voorkomen dat ze vanuit Thailand zou worden teruggestuurd naar haar familie in Saoedi Arabië en kreeg een vluchtelingen status in Canada.

Buitenlandse visies[bewerken | brontekst bewerken]

Drie moslimvrouwen in jurken uit de 19e eeuw. De middelste vrouw komt uit Mekka, de andere twee zijn Syrisch.

Westerse critici vergelijken de situatie van Saoedische vrouwen vaak met een systeem van apartheid, analoog aan de behandeling door Zuid-Afrika van niet-blanken gedurende het apartheids-tijdperk in Zuid-Afrika.[19][20][21] The New York Times schrijft: "Saoedische vrouwen worden veel van dezelfde rechten ontzegd die zwarten werden geweigerd in apartheid Zuid-Afrika en toch behoort het koninkrijk nog steeds tot dezelfde internationale gemeenschap die Pretoria uit zijn club schopte."[22]

Sommige commentatoren hebben betoogd dat het Saoedische genderbeleid een misdaad tegen de menselijkheid is en tussenkomst van de internationale gemeenschap rechtvaardigt. Ze bekritiseren de Amerikaanse regering voor het wijzen op de onderdrukking van de vrouw door vijanden zoals de Taliban, terwijl hun bondgenoten, zoals Saoedi-Arabië, een vergelijkbaar beleid voeren.[23][24][25][26][27]

Critici zijn ook negatief over westerse bedrijven die de scheiding faciliteren. Bedrijven zoals Starbucks en Pizza Hut hebben aparte eetgelegenheden. De mannenruimtes zijn typisch van hogere kwaliteit dan die van vrouwen. [Commentaar hierover maar dan van Nederlandse of Belgische journalisten niet van Amerikanen.]

Van feministes uit de islamitische wereld komt veel kritiek op cultureel relativisme. Volgens de in Iran geboren Azar Majedi en Maryam Namazie is het de wortel van activistische passiviteit. Ze stellen dat de politieke islam misogynie is en dat de wens van westerse liberalen om de islam te tolereren hen blind maakt voor de schendingen van vrouwenrechten. Beiden beschouwen cultureel relativisme als racisme: "Om het botweg te zeggen, volgens dit concept, zou ik vanwege mijn geboorteplaats minder rechten hebben ten opzichte dan een vrouw geboren in Zweden, Engeland of Frankrijk."

[Iets over kritiek vanuit Nederlandse of Belgische feministische hoek. Commentaar vanuit Engeland en VS verwijderd.]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ Wright, Robin (2001). Sacred Rage : The Wrath of Militant Islam. Simon and Schuster. ISBN 978-0-7432-3342-2.
  2. ↑ Wagner, Rob L. (23 april 2010) "Saudis Debate Gender Segregation" "NewsTilt"
  3. ↑ Wright (2001). Sacred Rage. ISBN 0-7432-3342-5.
  4. ↑ Abu-Nasr, Donna, "Saudi Women Dare To Wear Leopard Print, Glitter Abayas Despite Risks", The Huffington Post, 1 October 2008. Geraadpleegd op 19 september 2010.
  5. ↑ a b Kendall, Bridget, "Saudi Arabia's unseen reform", BBC News, 29 april 2006.
  6. ↑ Wagner, Rob L. (13 april 2010) "Saoedische vrouwelijke journalist pakt moslimstereotypen aan" Sabria Jawhar | NewsTilt .
  7. ↑ a b c "New Rights, and Challenges, for Saudi Women", Time, 19 October 2009.
  8. ↑ "King Abdullah Interview Redux", Saudi-US Relations Information Service, 6 August 2008. Gearchiveerd op 22 October 2008.
  9. ↑ Ertürk, Yakin (14 april 2009). Report of the Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences: Mission to Saudi Arabia (United Nations).
  10. ↑ Jawhar, Sabria, "Saudi Tribal Customs, Not Islam, Responsible for Male Guardianship Abuses", The Huffington Post, 27 August 2009. Geraadpleegd op 19 september 2010.
  11. ↑ a b Zoepf, Katherine, "Talk of Women's Rights Divides Saudi Arabia", The New York Times, 31 May 2010. Geraadpleegd op 19 september 2010.
  12. ↑ Hiel, Betsy, "Dhahran women push the veil aside", Pittsburgh Tribune-Review, 13 May 2007. Geraadpleegd op 19 september 2010.
  13. ↑ a b Saleh Ambah, Faiza, "Saudi Women Rise in Defense of the Veil", Washington Post. Geraadpleegd op 23 June 2010.
  14. ↑ Jardine, Cassandra, "There's such ignorance about us", The Daily Telegraph, 12 december 2005.
  15. ↑ Buzbee, Sally, "Saudi Princess Would Let Women Drive", The Washington Post.
  16. ↑ Malik, Nesrine, "Keeping Saudi women tagged by text", The Guardian, 4 August 2010.
  17. ↑ "Facebook girl beaten and shot dead by her father for talking online", Daily Mail, 31 March 2008.
  18. ↑ (en) Hassoun, Alma, "'We are real': Saudi feminists launch online radio", BBC News, 19 augustus 2018. Geraadpleegd op 27 augustus 2018.
  19. ↑ Bone, Pamela, "Why we stay mute on Islamic sex apartheid", The Australian, 7 december 2007. Geraadpleegd op 24 september 2010.
  20. ↑ Bradley, Harriet (2007). Gender. Polity. ISBN 978-0-7456-2377-1 "The end result of this is that Saudi men have no opportunity to learn how to interact in a non-sexual way with women and so the system of sexual apartheid persists (Whitaker 2006)."
  21. ↑ Applebaum, Anne, "The Wahhabi Woman Problem: Why no campaigns against Saudi Arabia's institutionalized sexism?", Slate Magazine, 17 december 2007. Geraadpleegd op 24 september 2010.
  22. ↑ Eltahawy, Mona, "Punished for being raped", The New York Times, 29 november 2007. Geraadpleegd op 22 september 2010.
  23. ↑ Giddens, Anthony (2003). The Progressive Manifesto: New Ideas for the Centre-Left. Polity. ISBN 978-0-7456-3295-7 "Islamic groups insist that women wear veils and, in some cases, the best known being the Taliban in Afghanistan or Saudi Arabia, they introduce what is essentially a form of gender apartheid."
  24. ↑ Handrahan, L. M., "Gender Apartheid and Cultural Absolution" (PDF), Human Rights Tribune des Droits Humain, Spring 2001. Gearchiveerd op 2 October 2008. Geraadpleegd op 21 August 2007.
  25. ↑ Hesford, Wendy (2005). Just Advocacy?: Women's Human Rights, Transnational Feminism, and the Politics of Representation. Rutgers University Press. ISBN 978-0-8135-3589-0 "Sharon Smith, among others, has labeled such support a cynical public relations ploy. She cites [...] the U.S. government's silence over gender apartheid practices by allies such as Saudi Arabia."
  26. ↑ Goodwin, Jan (1994). From the Valley of the Chador "Goodwin discusses 'gender apartheid' in Saudi Arabia, unmasking a phenomenon that, she argues, has long been thought of as a 'personal problem' and revealing it to be a political issue that deserves attention from the international human rights community."
  27. ↑ Pipes, Daniel (2003). Miniatures: views of Islamic and Middle Eastern politics. ISBN 978-0-7658-0215-6 "Yes, the Saudi state deems the Koran to be its constitution, forbids the practice of any religion but Islam on its territory, employs an intolerant religious police, and imposes gender apartheid. But it also enacts non-Koranic regulations, employs large numbers of non-Muslims, constrains the religious police, and allows women to attend school and work."
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Gebruiker:AntonHogervorst/Kladblok10&oldid=56510158"