Gebruiker:FoekeNoppert/Nobelprijs voor de Vrede
De Nobelprijs voor de Vrede is een jaarlijks uitgereikte prijs aan mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de bevordering van de vrede. In tegenstelling tot de andere Nobelprijzen wordt die van de Vrede uitgereikt door een Noors comité dat wordt uitgekozen door het Noorse parlement, de Storting. Toen de Nobelprijzen aan het begin van de 20e eeuw werden uitgereikt zaten Zweden en Noorwegen in een unie, waarin Zweden voor beide landen de buitenlandse politiek bepaalde. Om de Nobelprijs voor de Vrede toch onafhankelijk te houden, werd ze uitgereikt in Oslo in plaats van Stockholm.
Hieronder een lijst van alle mensen of organisaties die deze Nobelprijs hebben gewonnen. Soms zijn de winnaars of de genomineerden omstreden. Zo werd in 1938 Adolf Hitler genomineerd en in 1994 won de van terrorisme beschuldigde Palestijn Yasser Arafat.
Nobelprijswinnaars
[bewerken | brontekst bewerken]Jaar | Naam | Land | Reden |
2005 | IAEA en Mohamed ElBaradei | - | Voor hun inzet om de verspreiding van kernwapens tegen te gaan. |
2004 | Wangari Maathai | Kenia | Voor haar bijdrage aan duurzame ontwikkeling, democratie en vrede. |
2003 | Shirin Ebadi | Iran | Voor haar inspanningen voor de democratie en mensenrechten. |
2002 | Jimmy Carter | Verenigde Staten | Voor zijn jarenlange inzet voor de vrede in verschillende conflicten. |
2001 | Verenigde Naties en Kofi Annan | - | Voor hun arbeid voor een beter georganiseerde en vrediger wereld. |
2000 | Kim Dae Jung | Zuid-Korea | Voor zijn werk voor democratie en mensenrechten, en in het bijzonder voor vrede en verzoening met Noord-Korea. |
1999 | Artsen zonder Grenzen | België | |
1998 | John Hume en David Trimble | Engeland | Voor hun zoeken naar een vreedzame oplossing voor het conflict in Noord-Ierland. |
1997 | ICBL en Jody Williams | Verenigde Staten | Voor hun beijvering voor het uitbannen en verwijderen van landmijnen. |
1996 | Carlos Belo en Jose Ramos-Horta | Oost-Timor | Voor hun inspanningen ten behoeve van een rechtvaardige en vreedzame oplossing van het conflict op Oost-Timor. |
1995 | Joseph Rotblat en Pugwash | Polen | Voor hun inspanningen in het gevecht tegen kernwapens. |
1994 | Yasser Arafat, Shimon Peres en Yitzhak Rabin | Palestina en Israël | |
1993 | Nelson Mandela en Frederik Willem de Klerk | Zuid-Afrika | |
1992 | Rigoberta Menchu Tum | Guatemala | Voor haar strijd voor de mensenrechten, in het bijzonder voor inheemse volken. |
1991 | Aung San Suu Kyi | Birma | Oppositieleidster en strijdster voor de mensenrechten. |
1990 | Michail Gorbatsjov | Rusland | Voor zijn inspanningen ter beëndiging van de Koude oorlog. |
1989 | Tenzin Gyatso | India | De 14e dalai lama. |
1988 | VN Vredeskorps | - | |
1987 | Oscar Arias Sanchez | Costa Rica | Initiatiefnemer van vredesonderhandelingen in Midden-Amerika. |
1986 | Elie Wiesel | Verenigde Staten | |
1985 | IPPNW | - | Internationale organisatie van fysici ter voorkoming van een kernoorlog. |
1984 | Desmond Tutu | Zuid-Afrika | Voor zijn ijveren tegen de apartheid. |
1983 | Lech Wałęsa | Polen | Oprichter van de vakbond Solidarność en mensenrechtenactivist. |
1982 | Alva Myrdal en Alfonso Robles | Zweden en Mexico | Afgevaardigden bij de Algemene Vergadering voor Ontwapening |
1981 | UNHCR | - | Voor hun inspanningen ten behoeve van vluchtelingen wereldwijd. |
1980 | Afolfo Esquivel | Argentinië | Mensenrechtenactivist. |
1979 | Moeder Theresa | Macedonië | Bestrijdster van armoede. |
1978 | Menachem Begin en Anwar Sadat | Israël en Egypte | Voor succesvolle vredesonderhandelingen tussen Egypte en Israël. |
1977 | Amnesty International | Verenigd Koninkrijk | Voor beijvering voor mensenrechten wereldwijd. |
1976 | [Betty Williams]] en Mairead Corrigan | Noord-Ierland | Oprichters van de Noordierse Vredesbeweging {de latere Community of Peace People). |
1975 | Andrei Sacharov | [[Sovjetunie] | Voor zijn campagnes voor de mensenrechten. |
1974 | Séan Mac Bride | Ierland | President van Amnesty International, secretaris-generaal van de Internationale Commissie van Juristen te Genève, en president van de Namibië-commissie van de Verenigde Naties. |
1973 | Henry Kissinger en Le Duc Tho (geweigerd) | Verenigde Staten en Vietnam | Voor het Vredesakkoord van Parijs. |
1972 | Niet toegekend | - |