Naar inhoud springen

Gebruiker:FoekeNoppert/Nobelprijs voor de Vrede

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De Nobelprijs voor de Vrede is een jaarlijks uitgereikte prijs aan mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de bevordering van de vrede. In tegenstelling tot de andere Nobelprijzen wordt die van de Vrede uitgereikt door een Noors comité dat wordt uitgekozen door het Noorse parlement, de Storting. Toen de Nobelprijzen aan het begin van de 20e eeuw werden uitgereikt zaten Zweden en Noorwegen in een unie, waarin Zweden voor beide landen de buitenlandse politiek bepaalde. Om de Nobelprijs voor de Vrede toch onafhankelijk te houden, werd ze uitgereikt in Oslo in plaats van Stockholm.

Hieronder een lijst van alle mensen of organisaties die deze Nobelprijs hebben gewonnen. Soms zijn de winnaars of de genomineerden omstreden. Zo werd in 1938 Adolf Hitler genomineerd en in 1994 won de van terrorisme beschuldigde Palestijn Yasser Arafat.

Nobelprijswinnaars

[bewerken | brontekst bewerken]
Jaar Naam Land Reden
2005 IAEA en Mohamed ElBaradei - Voor hun inzet om de verspreiding van kernwapens tegen te gaan.
2004 Wangari Maathai Kenia Voor haar bijdrage aan duurzame ontwikkeling, democratie en vrede.
2003 Shirin Ebadi Iran Voor haar inspanningen voor de democratie en mensenrechten.
2002 Jimmy Carter Verenigde Staten Voor zijn jarenlange inzet voor de vrede in verschillende conflicten.
2001 Verenigde Naties en Kofi Annan - Voor hun arbeid voor een beter georganiseerde en vrediger wereld.
2000 Kim Dae Jung Zuid-Korea Voor zijn werk voor democratie en mensenrechten, en in het bijzonder voor vrede en verzoening met Noord-Korea.
1999 Artsen zonder Grenzen België
1998 John Hume en David Trimble Engeland Voor hun zoeken naar een vreedzame oplossing voor het conflict in Noord-Ierland.
1997 ICBL en Jody Williams Verenigde Staten Voor hun beijvering voor het uitbannen en verwijderen van landmijnen.
1996 Carlos Belo en Jose Ramos-Horta Oost-Timor Voor hun inspanningen ten behoeve van een rechtvaardige en vreedzame oplossing van het conflict op Oost-Timor.
1995 Joseph Rotblat en Pugwash Polen Voor hun inspanningen in het gevecht tegen kernwapens.
1994 Yasser Arafat, Shimon Peres en Yitzhak Rabin Palestina en Israël
1993 Nelson Mandela en Frederik Willem de Klerk Zuid-Afrika
1992 Rigoberta Menchu Tum Guatemala Voor haar strijd voor de mensenrechten, in het bijzonder voor inheemse volken.
1991 Aung San Suu Kyi Birma Oppositieleidster en strijdster voor de mensenrechten.
1990 Michail Gorbatsjov Rusland Voor zijn inspanningen ter beëndiging van de Koude oorlog.
1989 Tenzin Gyatso India De 14e dalai lama.
1988 VN Vredeskorps -
1987 Oscar Arias Sanchez Costa Rica Initiatiefnemer van vredesonderhandelingen in Midden-Amerika.
1986 Elie Wiesel Verenigde Staten
1985 IPPNW - Internationale organisatie van fysici ter voorkoming van een kernoorlog.
1984 Desmond Tutu Zuid-Afrika Voor zijn ijveren tegen de apartheid.
1983 Lech Wałęsa Polen Oprichter van de vakbond Solidarność en mensenrechtenactivist.
1982 Alva Myrdal en Alfonso Robles Zweden en Mexico Afgevaardigden bij de Algemene Vergadering voor Ontwapening
1981 UNHCR - Voor hun inspanningen ten behoeve van vluchtelingen wereldwijd.
1980 Afolfo Esquivel Argentinië Mensenrechtenactivist.
1979 Moeder Theresa Macedonië Bestrijdster van armoede.
1978 Menachem Begin en Anwar Sadat Israël en Egypte Voor succesvolle vredesonderhandelingen tussen Egypte en Israël.
1977 Amnesty International Verenigd Koninkrijk Voor beijvering voor mensenrechten wereldwijd.
1976 [Betty Williams]] en Mairead Corrigan Noord-Ierland Oprichters van de Noordierse Vredesbeweging {de latere Community of Peace People).
1975 Andrei Sacharov [[Sovjetunie] Voor zijn campagnes voor de mensenrechten.
1974 Séan Mac Bride Ierland President van Amnesty International, secretaris-generaal van de Internationale Commissie van Juristen te Genève, en president van de Namibië-commissie van de Verenigde Naties.
1973 Henry Kissinger en Le Duc Tho (geweigerd) Verenigde Staten en Vietnam Voor het Vredesakkoord van Parijs.
1972 Niet toegekend -



1971
Willy Brandt (Dl), voor de door hem ontwikkelde Ostpolitik, wat een andere houding inhield ten opzichte van Oost-Europa en Oost-Duitsland.
1970
Norman Borlaug (VS), voor het ontwikkelen van tarwegewassen met beter opbrengsten, aan het International Maize and Wheat Improvement Center.
1969
International Labour Organization (I.L.O., Internationale Arbeids Organisatie)), Genève.
1968
René Cassin (Fr), president van de Europese Raad voor de Rechten van de Mens. Mede-oprichter van de UNESCO. President van de VN-commissie voor de Rechten van de Mens.
1966-1967
Niet toegekend.
1965
United Nation's Children's Fund (UNICEF) (Kinderfonds van de VN)
1964
Martin Luther King Jr (VS), campagnevoerder voor burgerrechten.
1963
Internationaal Comité van het Rode Kruis te Genève.
Rode Kruis Liga te Genève.
1962
Linus Carl Pauling (VS) voor zijn campagne tegen proeven met kernwapens.
1961
Dag Hammarskjöld (Zwe), secretaris-generaal van de Verenigde naties (Postuum toegekend).
1960
Albert John Lutuli (Z-Afr), president van het Afrikaans Nationaal Congres (African National Congress).
1959
Philip J. Noel-Baker (VK), voor zijn levenslange ijver voor internationale vrede en samenwerking
1958
Georges Pire (Bel), leider van Hulp voor Displaced Persons en Europadorpen, een hulporganisatie voor vluchtelingen.
1957
Lester Bowles Pearson (Can), president van de 7e zitting van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
1955-1956
Niet toegekend.
1954
Het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen in Genève (onderdeel van de Verenigde Naties)
1953
George C. Marshall (VS) voor het Marshallplan.
1952
Albert Schweitzer (Fr/Dl) voor het stichten van het Lambarene Ziekenhuis in Gabon.
1951
Léon Jouhaux (Fr), president van het Internationale Comité van de Europese Raad, voorzitter van het Internationaal Verbond van vrije Vakverenigingen, lid van de ILO Raad, VN afgevaardigde.
1950
Ralph Bunche (VS) voor bemiddeling in Palestina (1948).
1949
Lord John Boyd Orr of Brechin (VK), directeur van de Voedsel- en Landbouworganisatie, president van het Nationaal Vredesberaad, president van de World Union of Peace Organizations (wereldbond voor vredesorganisaties).
1948
Niet toegekend.
1947
The Friends Service Council (VK) en The American Friends Service Committee (VS), namens de Religious Society of Friends, beter bekend als de Quakers.
1946
Emily Greene Balch (VS), internationaal ere-president van de Internationale Vrouwenbeweging voor Vrede en Vrijheid
John Raleigh Mott (VS), voorzitter van de Internationale Zendingsraad en president van de World Alliance of Young Men's Christian Associations (YMCA).
1945
Cordell Hull (VS), mede-initiatiefnemer van de oprichting van de Verenigde Naties.
1944
Het Internationaal Comité van het Rode Kruis.
1939-1943
Niet toegekend.
1938
Het Nansen Internationaal Bureau voor Uitgewekenen, Genève.
1937
Viscount Cecil of Chelwood (Lord Edgar Algernon Robert Gascoyne Cecil) (VK), oprichter en president van de Internationale Peace Campaign, mede-ontwerper van het Volkenbondshandvest.
1936
Carlos Saavedra Lamas (Arg), president van de Volkenbond en bemiddelaar in een conflict tussen Paraguay en Bolivia.
1935
Carl Von Ossietzky (Dl), pacifistisch journalist.
1934
Arthur Henderson (VK), voorzitter van de Volkenbond en van de onwapeningsconferentie in Genève in 1932.
1933
Sir Norman Angell (Ralph Lane) (VK), schrijver, lid van het uitvoerend comité van de Volkenbond en de Nationale Vredesraad .
1932
Niet toegekend.
1931
Jane Addams (VS), internationaal presidente van de Internationale Vrouwenbeweging voor Vrede en Vrijheid
Nicholas Murray Butler (VS) voor het bevorderen van het Briand-Kellogg Pact.
1930
Aartsbisschop Lars Olof Nathan (Jonathan) Söderblom (Zwe), leider van de oecumenische beweging.
1929
Frank Billings Kellogg (VS) voor het Briand-Kellogg Pact.
1928
Niet toegekend.
1927
Ferdinand Buisson (Fr), stichter en president van de Liga voor de Rechten van de Mens.
Ludwig Quidde (Dl), afgevaardigde bij talloze vredes conferenties.
1926
Aristide Briand (Fr) voor het Verdrag van Locarno en het Briand-Kellogg Pact.
Gustav Stresemann (Dl) voor het Verdrag van Locarno.
1925
Sir Austen Chamberlain (VK) voor het Verdrag van Locarno.
Charles Gates Dawes (VS), voorzitter van de Geallieerde Commissie ter regeling van Duitse herstelbetalingen en bedenker van het Dawes Plan.
1923-1924
Niet toegekend.
1922
Fridtjof Nansen (Noo), Noorse afgevaardigde bij de Volkerenbond, bedenker van het Nansenpaspoort voor vluchtelingen.
1921
Karl Hjalmar Branting (Zwe), premier, Zweeds afgevaardigde bij de Raad van de Volkenbond.
Christian Lous Lange (Noo), secretaris-generaal van de Inter-Parlementaire Unie
1920
Léon Victor Auguste Bourgeois, voorzitter van de Raad van de Volkerenbond.
1919
Thomas Woodrow Wilson (VS) voor het oprichten van de Volkerenbond.
1918
Niet toegekend.
1917
Het Internationale Rode Kruis, Genève.
1914-1916
Niet toegekend.
1913
Henri La Fontaine (Bel), president van het Internationaal Bureau voor de Vrede.
1912
Elihu Root (VS), voor initiatief tot totstandkoming van verschillende arbitrage-overeenkomsten.
1911
Tobias Michael Carel Asser (NL), mede-inititiefnemer en voorzitter van de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht.
Alfred Hermann Fried (Oostenr), stichter van Die Waffen Nieder (De wapens neer).
1910
Internationaal Bureau voor de Vrede, Bern.
1909
Auguste Marie Francois Beernaert (Bel), lid van de Cour Internationale d'Arbitrage.
Paul Henribenjamin Balluet D'estournelles De Constant, Baron De Constant De Rebecque (Fr), stichter en president van de Franse parlementaire groep voor internationale arbitrage. Stichter van het Comité de défense des intérêts nationaux et de conciliation internationale, Frans vertegenwoordiger bij de Internationale Vredesconferenties in Den Haag.
1908
Klas Pontus Arnoldson (Zweden), stichter van de Zweedse vredesvereniging.
Fredrik Bajer (Den), ere-voorzitter van het Internationaal Bureau voor de Vrede, voor zijn optreden tijdens de Internationale Vredesconferenties van 1899 en 1907 in Den Haag.
1907
Ernesto Teodoro Moneta (Italië), journalist, president van de Vredesliga van Lombardije, ijveraar voor de internationale rechtsorde.
Louis Renault (Fr), professor Internationaal Recht.
1906
Theodore Roosevelt (VS), president van de Verenigde Staten, voor zijn ontwerp van het vredesverdrag in de Russisch-Japanse Oorlog.
1905
Baronesse Bertha Sophie Felicita von Suttner, geboren Baronesse Kinsky von Chinic und Tettau (Oostenrijk), schrijfster, ere-voorzitster van het Internationaal Bureau voor de Vrede.
1904
Instituut voor Internationaal Recht, (Gent, België).
1903
Sir William Randal Cremer (VK), secretaris van de Internationale Arbitrage Commissie.
1902
Élie Ducommun (Zwi) en Charles Albert Gobat (Zwi), ijveraars voor de vrede, ere-secretarissen van het Internationaal Bureau voor de Vrede in Bern.
1901
Jean Henri Dunant (Zwitserland), stichter van het Rode Kruis en initiatiefnemer van de Geneefse Conventie.
Frédéric Passy (Frankrijk), stichter en president van de Societe Francaise pour l'arbitrage entre nations.

Gerelateerde onderwerpen

[bewerken | brontekst bewerken]

NV categorie:Mensenrechten Categorie:Nobelprijs