Gebruiker:Mdd/Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland (tijdschrift)
| Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland | ||||
|---|---|---|---|---|
.png)
| ||||
| Genre | Filosofie | |||
| Frequentie | Twee maal per jaar | |||
| Oplage | 27.760 (2017) | |||
| Eerste editie | 1989 | |||
| Laatste editie | 2003 | |||
| Land(en) | Nederland | |||
| Uitgeverij(en) | Uitgeverij Damon | |||
| ||||
Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland: Documentatieblad van de werkgroep Sassen (GWN) is een voormalig wijsgerig tijdschrift over de ideeëngeschiedenis en de geschiedenis van de filosofie in Nederland.[1] Het was ontwikkeld door de Werkgroep Sassen, en werd uitgegeven van 1989 tot 2003.
De werkgroep was vernoemd naar Ferdinand Sassen en de titel van het tijdschrift verwees naar de titel van zijn laatste overzichtswerk.
Dit tijdschrift verscheen tweemaal per jaar, soms als dubbelnummer. Vanaf de negende jaargang verscheen het tijdschrift bij Uitgeverij Damon uit Best. Tot de redactieleden behoorden Hans Blom, Henri Krop (1990-2001), Michiel Wielema, Wiep van Bunge en Ronald van Raak.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Voorgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
In het interbellum was Ferdinand Sassen (1894-1971) de eerste, die de geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland over de volle breedte heeft onderzocht. Opgeleid als priester werkte hij van 1929 tot 1945 als hoogleraar filosofie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
Tussen 1928 en 1941 publiceerde hij een zevental studies over de geschiedenis van de wijsbegeerte. Enerzijds waren dit brede studies over de Grieken en Romeinen (1928), de middeleeuwse wijsbegeerte (1928), de nieuwere wijsbegeerte tot Kant (1933) en de wijsbegeerte in zijn tijd tot 1940.
Hiernaast publiceerde hij drie specifieke studies over de ontwikkeling in Nederland; in de middeleeuwen (1931), in de negentiende eeuw (1934) en in de twintigste eeuw.
In 1959 is een compilatie van dit werk verschenen bij Elsevier onder de titel Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland: tot het einde der negentiende eeuw.
Twintigdelige serie boekuitgaven (1986-1993)[bewerken | brontekst bewerken]
Onder dezelfde naam was in de jaren 1980 een twintigdelige serie boekuitgaven gepubliceerd van 1986 tot 1993 op initiatief van de Rotterdamse hoogleraar Michael Petry,[2] en onder redactie van Petry en Jan Sperna Weiland.
Dit betrof de uitgave van teksten van Nederlandse filosofen, van middeleeuwen tot en met de twintigste eeuw, telkens ingeleid en geannoteerd door een deskundige. Men had vier tijdsperiodes onderkent van de Middeleeuwen, Renaissance, Verlichting tot de Moderne tijd, en van elke periode had men vijf filosofen geselecteerd. Hierbij kwamen een reeks van onderwerpen ter sprake van zaken als aristotelisme, nominalisme, humanisme, natuurrecht, en historisme tot zaken als Kantianisme, utilitarisme en monisme.
Hierbij waren uitgaven verschenen van o.a. Siger van Brabant (1235-1281), Marsilius van Inghen (1330-1396), Bernard Nieuwentijt (1654-1718), Paulus van Hemert (1756-1825), Cornelis Opzoomer (1821-1930), en Jacob Moleschott (1822-1893).[3] Een laatste 21ste deel was voorzien met een register van de gehele serie.
Het tijdschrift en de Werkgroep Sassen[bewerken | brontekst bewerken]
In 1989 richtte Michael Petry en collega's van de Erasmus Universiteit Rotterdam het gelijknamige tijdschrift op. Hierbij was op 20 mei 1989 ook een studiegroep opgericht, de Werkgroep Sassen, vernoemd naar Ferdinand Sassen. Deze stond open voor zowel academici, onderzoekers als andere geïnteresseerden.
De werkgroep wilde de continuïteit en de positie ten opzichte van het buitenland van de wijsbegeerte in Nederland benadrukken. Hierbij erd de wijsbegeerte in zeer ruime zin opgevat. Naast diens historische ontwikkeling keek men naar de "filosofische aspecten van de geschiedenis van de theologie, natuurwetenschappen, literatuur, kunst, politieke theorie en andere disciplines"[1] van de middeleeuwen tot de eigen tijd.
De verworven inzichten uit het onderzoek werden gepresenteerd tijdens studiedagen en congressen. Zo organiseerde ze in 1995 de studiedag "1900 als breukvlak."[4]
Het tijdschrift[bewerken | brontekst bewerken]
De Werkgroep Sassen publiceerde hun tijdschrift onder de naam "Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland: Documentatieblad van de werkgroep Sassen." Daarbij was een redactie samengesteld uit van Petry, Jan Sperna Weiland en Henri Krop.[5]
In het nul-nummer van het tijdschrift in 1989 werd de opzet van de organisatie en hun publicaties door de redactie als volgt aangekondigd:
- "Het is een oud en hardnekkig vooroordeel dat men in Nederland nooit erg veel aandacht heeft gehad voor de wijsbegeerte. Deze vooronderstelling heeft ertoe geleid dat naar de geschiedenis van de wijsbegeerte in ons land slechts weinig onderzoek is verricht. De vroegere hoogleraar F. L. R. Sassen (1894-1971) is eigenlijk de enige geweest die hieraan ruimschoots aandacht heeft besteed en van zijn hand zijn dan ook een groot aantal studies van blijvende waarde verschenen. Zijn hoofdwerk Geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland kan nog steeds als een uiterst waardevol handboek en naslagwerk gelden, ook al hebben recente studies aangetoond dat Sassens opvattingen op sommige punten onhoudbaar zijn. Door zich naar hem te noemen geeft de Werkgroep Sassen te kennen dat zij het door Sassen gemnitieerde onderzoek wil voortzetten..."[6]
In 1990 verscheen de eerste jaargang van het tijdschrift, en in 2003 de 14e en laatste jaargang.
Afleveringen[bewerken | brontekst bewerken]
- 1989 - Nulnummer, met artikelen over Wessel Gansfort en Rudolf Agricola, Herman Alexander Röell, Johan Frederik Lodewijk Schröder en Johannes Jacobus Poortman.
- 1990 - Jaargang 1 nummer 1; nummer 2
- 1991 - Jaargang 2 nummer 1; nummer 2
- 1992 - Dubbelnummer: Esthetica tussen klassiek en romantiek
- 1993 - Jaargang 4, nr. 1; nr. 2
- 1994 - Jaargang 5 (dubbelnummer): [Nederlandse Verlichting] ;
- 1995 - jaargang 6 (dubbelnummer): De wijsbegeerte van het Fin de siècle[7]
- 1996 - jaargang 7 (dubbelnummer): Ferd. Sassen en het neo-thomisme
- 1997 - jaargang 8 (dubbelnummer)
- 1998 - jaargang 9 (dubbelnummer): Wijsbegeerte in de twintigste eeuw. Ook los verschenen, met de ondertitel: Een bundel voor Michael Petry bij zijn afscheid als hoogleraar van de Erasmus Universiteit Rotterdam.
- 1999 - jaargang 10 nummer 1: Conservatisme nummer. Bevat tevens een register op de verschenen nummers. Ook los verschenen als Conservatisme in Nederland, ca. 1780-1940.
- 1999 - jaargang 10 nummer 2: Leo Polak nummer. Ook los verschenen als: Leo Polak. Het vrije denken en het maatschappelijk handelen. Acta van het gelijknamige symposium dat op 11 juni 1999 in Groningen werd gehouden t.g.v. het 77ste lustrum van de Rijksuniversiteit Groningen.
- 2000 - jaargang 11 (dubbelnummer)
- 2001 - jaargang 12 (dubbelnumer): Tussen Amstel en Neva. Filosofische ontmoetingen tussen Nederland en Rusland.[8]
- 2002 - jaargang 13 (dubbelnummer)
- 2003 - jaargang 14 (dubbelnummer)
Bronnen
|
Categorie:Geschiedenis van de filosofie Categorie:Filosofisch vaktijdschrift