Heinrich Geuer

Heinrich Geuer
Persoonsgegevens
Volledige naam	Heinrich Johann Joseph Geuer
Geboren	Keulen, 13 mei 1841
Overleden	Utrecht, 1 november 1904
Geboorteland	Duitsland
Beroep(en)	glazenier, graficus, schilder en tekenaar
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Heinrich Johann Joseph Geuer (Keulen, 13 mei 1841^[1] – Utrecht, 1 november 1904) was een Duits-Nederlands glazenier, graficus, schilder en tekenaar. Hij was vanaf 1871 werkzaam in Utrecht.^[2]

Leven en werk[bewerken | brontekst bewerken]

Geuer werd geboren in Keulen als zoon van Heinrich Joseph Geuer en Elisabeth Sülzen. Hij trouwde met Josephina Johanna Hubertina Stein. Uit dit huwelijk werd onder anderen zoon Frits Geuer (1878-1961) geboren.

Geuer startte zijn loopbaan bij een steendrukkerij in zijn geboorteplaats, waar hij litho's maakte voor kunsthistorische uitgaven. Toen hij achttien was trad hij in dienst bij glazenier Friedrich Baudri in Keulen, later werkte hij bij glazenier Oidtmann in Linnich. In 1871 werd Geuer naar Nederland gehaald door de plebaan Gerard van Heukelum. Van Heukelum had twee jaar eerder in Utrecht het St. Bernulphusgilde opgericht, om de belangstelling voor kerkelijke kunst te vergroten. Aanvankelijk mochten alleen geestelijken lid worden, laten traden ook architecten en kunstenaars toe tot het gilde. Onder hen de architect Alfred Tepe, beeldhouwer Friedrich Wilhelm Mengelberg, edelsmid Gerard Brom en Geuer, die samen wel het Utrechts kwartet worden genoemd.^[3] Het viertal werkte onder meer samen bij de bouw en inrichting van de Sint-Nicolaaskerk in Jutphaas (met Van Heukelum als bouwpastoor), de Sint-Willibrordkerk in Utrecht en de Sint-Jan de Doperkerk in Arnhem.

Geuer had een eigen atelier aan de Zonsteeg en vanaf 1874 aan de Herenstraat in Utrecht. In de hoogtijdagen waren in het atelier ongeveer dertig mensen aan het werk, onder wie de gebroeders Sodenkamp, Bart van der Leck en Hein de Vos. Geuer ontwierp ramen, maakte kartons en schilderde veelal de portretten. Hij beeldde daarbij soms zijn gezinsleden af als heiligen. Door het gebruik van goedkope Belgische verf, in plaats van de kwalitatief betere Duitse verven, en een vaak verkeerde verhitting van het glas, is veel van het grisaille en de contouren van de ramen van Geuer vervaagd.^[4]

Geuer ontving het kruis Pro Ecclesia et Pontifice (zilver). Hij overleed in 1904, op 63-jarige leeftijd. Het atelier werd tot 1908 voortgezet door zijn zoon Frits.

Werken (selectie)[bewerken | brontekst bewerken]

ramen (1872) voor de H.H. Simon en Judaskerk in Ootmarsum
ramen voor de Sint-Martinuskerk in Arnhem
glas in lood (1875) voor de O.L.V. Hemelvaartkerk in 't Goy
ramen (ca. 1877) voor de Sint-Willibrordkerk in Utrecht
ramen (1879-1898) voor de Sint Michaëlskerk in Schalkwijk
ramen (1879-1898) voor de Sint-Nicolaaskerk in Jutphaas
ramen in het priesterkoor (1880-1885) in de Johannes de Doperkerk in Hoofddorp
ramen in het transept van de Sint-Willibrorduskerk in Vleuten
ramen voor de Sint-Johannes de Doperkerk in Breukelen
ramen voor de Sint-Annakerk in Breda
ramen (1885-1893) voor de Heilig Hartkerk in Maarssen
ramen (1889) voor de Sint-Willibrorduskerk in Oldemarkt
ramen in de zijkapellen (1892) en de apsis (ca. 1895) van de Sint-Pancratiuskerk in Haaksbergen
ramen in het koor (1895) van de Sint-Antonius van Paduakerk in Kortenhoef
ramen (ca. 1895) voor de Sint-Jan de Doperkerk in Arnhem
ramen in het schip (1896) van de Sint-Urbanuskerk in Ouderkerk aan de Amstel
glas in lood voor de Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk in Overveen
ramen (1899-1911) voor de Sint-Petrus en Pauluskerk in Everdingen

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

Apelles (1882) gemaakt n.a.v. een prijsvraag van Pierre Cuypers voor het Rijksmuseum Amsterdam
Heilig Hartkerk, Maarssen
Sint-Michaëlskerk, Schalkwijk
Sint-Nicolaaskerk, Jutphaas