Overleg:Übermensch

"boven alle irrationaliteit staand groots wezen"

Citaat: "boven alle irrationaliteit staand groots wezen". Is 'boven alle rationaliteit' niet beter? Nietzsche was immers sterk antirationalistisch en antikantiaans. Denk ook aan zijn werk 'waarheid en cultuur', waarin hij de ratio reduceert tot een tijdelijke uitspatting. Een mug ziet volgens hem zijn muggiaanse wereldbeeld ook als alles omvattend en definitief. De Uebermensch verlaagd zich niet meer tot dat denkniveau. Suave 15 dec 2005 21:30 (CET)

Inderdaad is dat wat ambigu. Ik heb de tekst wat aangepast om aan te geven wat Nietzsche nu eigenlijk zo "irrationeel" vond.--MWAK (overleg) 7 feb 2015 20:31 (CET)

Verplaatst uit artikel (86.83.74.230):

Het bovenstaande is nogal een oppervlakkige en beperkte beschrijving van Nietzsche's Übermensch.

Het idee dat de Übermensch een nieuwe, hogere soort is die tot de mens staat als de mens tot de aap vinden we alleen in de voorrede van Alzo sprak Zarathustra; en of dit idee nou poëtisch of letterlijk opgevat moet worden, Nietzsche schrijft later:

"Zarathustra, de eerste psycholoog van de goeden [dwz. de eerste die de 'goeden' psychologisch begrijpt] is - bijgevolg - een vriend van de bozen [kwaadaardigen]. Wanneer een décadencesoort mens tot de rang van de hoogste soort is opgestegen, dan heeft dat alleen ten koste van haar tegendeelsoort kunnen gebeuren, van de sterke en van-leven-verzekerde soort mens [het woord 'soort' moet hier overigens niet biologisch opgevat worden]. Wanneer het kuddedier in de glans van de reinste deugd straalt, dan moet de uitzonderingsmens tot het boze omlaaggewaardeerd zijn. Wanneer de leugenachtigheid om iedere prijs het woord 'waarheid' voor haar optiek in beslag neemt, dan moet de werkelijk waarachtige onder de ergste namen terug te vinden zijn. Zarathustra laat hier geen twijfel: hij zegt dat het juist het inzicht in de goeden, de "besten is geweest, wat hem van de mens in het algeméén heeft doen griezelen; dat uit deze antipathie hem de vleugels gegroeid zijn, om 'weg te zweven verre toekomsten in', - hij verbergt het niet, dat zijn type mens, een relatief bovenmenselijk [übermenschlicher] type, juist in verhouding tot de goeden bovenmenselijk is, dat de goeden en rechtvaardigen zijn Übermensch duivel zouden noemen..."

[Ecce homo, Waarom ik een noodlot ben, paragraaf 5.]

Hieruit blijkt duidelijk dat de Übermensch een mens is - en geen hogere biologische soort -, - een mens die, in tegenstelling tot de "goeden" ["een décadencesoort mens"], lichamelijk en geestelijk gezond is. Gezond: dat betekent dat zijn verschijning in de menselijke evolutie een stap omhoog is [in tegenstelling tot een décadencesoort: "décadence" komt van het Latijnse de- + cadere, letterlijk "neervallen"]. De Übermensch valt niet neer, maar stijgt op, misschien niet de hele tijd - want, zoals Nietzsche elders zegt, is bijna iedere man voor de helft van zijn leven decadent -, aangezien duurzaamheid alleen mogelijk is door cirkelbewegingen [neem bijvoorbeeld de zonnecyclus. Het is een mens niet mogelijk de hele tijd op zijn optimum te zitten, evenmin als de natuur zou kunnen gedijen als het altijd zomer was]; maar zijn leven vertoont, over het geheel genomen, een stijgende lijn - in tegenstelling tot dat van de "goeden". 25 jan 2006 13:18 (CET)

Transhumanisme vs übermensch

Graag had ik een overleg over de vergelijking met transhumanisme en de übermensch. Aangezien Nietzsche ook een excistentialist is zoekt hij terug naar de essentie van de mens. Hierbij dacht Nietzsche niet om de mens artificieel te veranderen. Ookal was het in zijn tijd niet mogelijk. De mens moet zijn gedachte veranderen om tot een übermensch te komen. Een innerlijk evenwicht zoeken in zijn eigen "zijn". De mens toedienen met moderne snufjes en genetisch manipuleren, volmaakt hem nog niet tot een andere gedachtegang. Hierbij wil ik strijden voor het feit dat transhumanisme niets te maken heeft met de übermensch van Nietzsche. We moeten onze antwoorden zoeken in de natuur. Bij transhumanisme zie ik alleen als modificatie van de menselijke natuur. Met andere woorden je kan Nietzsches übermensch niet worden door de natuur te verloochenen. Dit is geen plausibele vergelijking met de term übermensch.

Eerste gebruik van de term ‘Übermensch’

Ik lees: “De term was toen echter niet nieuw. Voor het eerst duikt deze op in de strijd die door en om de Reformatie ontstond, ironisch gebruikt door de aanhangers van Luther.” Kan ik daar een bron voor krijgen? Welke teksten moet ik raadplegen? Jefim (overleg) 16 okt 2019 19:17 (CEST)

Dat iets 'voor het eerst opduikt' heeft inderdaad een secundaire bron nodig, net als de mening/bewering dat zoiets ironisch zou zijn. Encycloon (overleg) 23 okt 2019 15:39 (CEST)

In de Duitse Wikipedia lees ik over de Duitse lutherse theoloog Heinrich Müller (1631-1675): “In seiner Veröffentlichung Geistliche Erquickungsstunden (1664–1666) verwendet er erstmals in der deutschen Sprache den Begriff Übermensch im Sinne eines „Gottesmenschen“.” Vertaling: “In zijn publicatie Geistliche Erquickungsstunden (1664-1666) gebruikt hij de term Übermensch in de zin van een 'man van God' voor het eerst in de Duitse taal.” Ik zie niet in wat er ironisch is aan het gebruik van de term Übermensch, een man van God. Jefim (overleg) 23 okt 2019 20:26 (CEST)

Bij Babette Babich: “Nietzsche’s Zarathustra and Parodic Style: On Lucian’s Hyperanthropos and Nietzsche’s Übermensch” valt er ook iets te halen. De Griekse schrijver Lucianus van Samosata (125-180) had het over een ‘hyperanthropos’. De vraag is altijd wat hij ermee bedoelt. Jefim (overleg) 23 okt 2019 20:43 (CEST)

Ik lees: “It is well-known that as a term, Nietzsche’s Übermensch derives from Lucian of Samosata’s hyperanthropos. I argue that Zarathustra’s teaching of the overman acquires new resonances by reflecting on the context of that origination from Lucian’s Kataplous – literally, “sailing into port” – referring to the soul’s journey (ferried by Charon, guided by Hermes) into the afterlife. The Kataplous he tyrannos, usually translated Downward Journey or The Tyrant, is a Menippean satire of the “overman” who is imagined to be superior to others of “lesser” station in this-worldly life and the same tyrant after his (comically unwilling) transport into the underworld.” Het gaat over het boek Kataplous/Downward Journey/The Tyrant van Lucianus. Jefim (overleg) 23 okt 2019 21:12 (CEST)

Ik heb 'Herkomst' aangepast. Jefim (overleg) 24 okt 2019 12:04 (CEST)