Overleg:Broodjeaapverhaal

Naamgeving

Volksmythe, dat woord begon vanavond te jeuken. Volksmythe is een mythe van een volk, terwijl het, bijvoorbeeld bij broodje-aapverhalen, gaat om mythes die meerdere volken delen. Daarom al ben ik voor gewoon mythe. Vervolgens ben ik op zoek gegaan in de driedelige Van Dale ('95), daar staat het niet in, noch in een van de andere handboeken en naslagwerken die wij hier in de kast hebben.
Ik heb begrepen uit een van de introductiepagina's, dat Van Dale beslissend is, dus dan zou volksmythe moeten worden vervangen. Stof 14 mei 2003 23:41 (CEST)

Ik vind zowel volksmythe als mythe ongeschikt. Het woord volksmythe lijkt me ad hoc (komt via Google amper op Nederlandstalige sites voor, vergelijk dat eens met broodje aap), en mythe is natuurlijk een veel te ruim begrip voor waar we het hier over hebben. Fransvannes 15 mei 2003 00:21 (CEST)

Ik sluit me bij de voorgaande sprekers aan (alleen het Van Dale argument vind ik na Lijstduwer niet meer zo sterk). Op enkele Belgische websites trof ik aan - hoe kan het ook anders - stadsverhaal. Voor de goede orde, dat woord wordt in Nederland niet in deze betekenis gebruikt. Rene Pijlman 15 mei 2003 01:08 (CEST)

Misschien is "Stadslegende" ook iets. Ik heb een posting hierover gedaan in nl.taal, misschien heeft daar iemand een goed idee. Giskart 15 mei 2003 01:13 (CEST)

Had ik natuurlijk meteen moeten doen: http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=broodje
Zie tweede resultaat. Stof 15 mei 2003 01:36 (CEST)

Kijk. Iedereen eens met verplaatsen? Rob Hooft 15 mei 2003 07:18 (CEST)

Ik wel. Zal subtiel moeten gebeuren, want het bericht over de Grote Muur is wel een mythe, maar geen broodje-aapverhaal. Stof 15 mei 2003 08:49 (CEST)

Is dat laatste zo? Die grote muur is naar mijn idee wel een broodje-aapverhaal! En ik ben niet de enige, zoek maar in google: http://www.google.com/search?q=great+wall+urban+myth Rob Hooft 15 mei 2003 12:47 (CEST)

Verplaatsen naar welke titel? In nl.taal stelde een Vlaming dat "broodje-aapverhaal" de titel zou moeten zijn en dat het wel gekend is in Vlaanderen. Ik heb het eens op mijn werk aan wat mensen gevraagd; totaal 8 mensen; 4 kenden het begrip niet, 3 wel, 1 vaag. Maar 1 persoon is een Nederlandse en verder zijn het allemaal voorlichters (iets zoals Postbus 51) die denk ik toch een bovengemiddelde algemene kennis hebben. Giskart 15 mei 2003 10:01 (CEST)

De reakties overziend (ook in nl.taal) heb ik de indruk dat [[Broodje-aapverhaal]] de beste titel is en dat andere aanduidingen in het artikel kunnen worden genoemd en redirects kunnen worden. Rene Pijlman 15 mei 2003 12:37 (CEST)

Inmiddels de draad uit nl.taal gelezen, daar nog stadssage opgepikt (gecheckt via google: inderdaad gebruikt door het Meertensinstituut, de vakterm onder de deskundigen op dit gebied, maar broodje-aapverhaal staat er in deze tekst als synoniem bij). Ik ga hernoemen naar broodje-aapverhaal, in de tekst stadssage vermelden en de term volksmythe verwijderen. Die deugt niet. Fransvannes 16 mei 2003 10:02 (CEST)

Volgens mij is 'moderne legende' ook een synoniem, het geeft eigenlijk iets beter aan wat het verschil is met traditionele legenden, die natuurlijk ook in de stad gesitueerd kunnen zijn (bv. het verhaal van het Mirakel van Amsterdam, of is dat echt gebeurd?) Bever 11 nov 2007 23:29 (CET)

Lemmingen

Hee, ik heb een documentaire waarin lemmingen zich massaal in zee werpen, en da t ziet er niet bepaald uit als trucage :-) Flyingbird 1 feb 2004 10:52 (CET)

Google helpt. De lemming vergaat het als alle andere beesten. Gegeten, ziekte terugval. En, ja ze trekken maar niet zo van WAAR IS DE ZEE!! GerardM 1 feb 2004 11:14 (CET)

Aha, dat 'WAAR IS DE ZEE' verheldert het, ja! :-) Flyingbird 1 feb 2004 11:51 (CET)

Corioliseffect

Ik zag een tijd geleden op Discovery Channel of op NGC een documentaire over tonado's, hurricane's, typhoon's, cyclonen en meer van dat soort natuurgeweld. Daarin werd ook uitgelegd dat water op het noordelijk halfrond anders draait dan op het zuidelijk halfrond en de oorzaak zat hem in het Corioliseffect. Ik twijfel daarom toch wel beetje of dit een broodje aap verhaal is. ChrisE 3 aug 2004 23:25 (CEST)

Corioliseffect weg gehaald; zie ook en-wiki Corioliseffect xndr 28 aug 2004 12:45 (CEST)

Terugzetten. Zowelop het noordelijk als zuidelijk halfrond buigt water dat naar de polen stroomt in oostelijke richting af, en water dat naar de evenaar stroom buigt in westelijke richting af.

Dit is te zien aan zeestromingen, zo stroomt water bij Kaap de Goede Hoop van de Indische naar de Atlantische oceaan. In de buurt van de evenaar gebied buigt dit af in westelijke richting, het Caribisch gebied in. Vanuit het Caribisch gebied stroomt water noordwaards, en wordt in oostelijke richting afgebogen door het Corioliseffect, de golfstroom.

Danielm 28 aug 2004 13:00 (CEST)

Ik heb het verhaal altijd voor waar aangenomen, maar het blijkt inderdaad een BA-verhaal....xndr 28 aug 2004 14:18 (CEST)

Smartlap

Dat van die smartlap: ik ben nog lang niet overtuigd. 1) jaques kloters heeft het niet in dewereld geholpen en 2) het is op vele andere plaatsen op het web te vinden. Waar komt het woord wel vandaan, dan? Als je zoeits opneemt moet er een bronvermelding bij waarmee dat aannemelijk gemaakt wordt. Voorlopig hetb ik het volgende citaat:

"Wat was een roldoekzanger? Roldoekzangers waren rondtrekkende artiesten op jaarmarkten. Ze begeleidden hun straatzang vaak met een buikorgel, maar soms ook met een viool of fluit. Op grote uitrolbare doeken met plaatjes, die ook smartlappen werden genoemd, toonden zij het publiek door aanwijzingen met een stok de materie waarover ze zongen.

Beeldverhaal De roldoeken kunnen beschouwd worden als voorlopers van het stripverhaal. In verschillende vakjes worden, meestal in een wat na?ef overkomende stijl, de belangrijkste momenten uit het lied getoond. Het aantal vakjes kan variëren van zes tot twintig, naar gelang het aantal hoogtepunten.

De plaatjes bevatten veelal allerlei moord en doodslag, die met veel gevoel voor pijnlijk bloederige details werden vastgelegd. De laatste afbeelding bevatte niet zelden een brute terechtstelling van een crimineel, zodat het publiek de les 'misdaad loont niet' goed kon visualiseren. Ook soldaten en zeelui vormden populaire onderwerpen voor spannende roldoeken.

Meer informatie:

A. Geerdink, 'Echte smartlappen zijn van textiel. Echte volkskunst is kunst én cultuur', in: Traditie. Tijdschrift over tradities en trends, jaargang 5, nr. 4 (1999)" (http://www.volkscultuur.nl/kb.php?doc=45742)

Evanherk 1 sep 2004 09:10 (CEST)

Ik heb hier op Overleg:Smartlap iets over geschreven. (Dat er in de middeleeuwen 'roldoekzangers' waren, wil ik overigens best aannemen. Het gaat om de etymologie van het woord smartlap; volgens Van Dale dateert de vroegste bron van dat woord uit 1964 (negentienvierenzestig).)Bart van der Pligt 1 sep 2004 14:18 (CEST)

Pseudowetenschap

Broodje-aap verhalen horen niet thuis in pseudowetenschap. Dit is meer een lemma onder sociologie en mythologie. Peter

Prima artikel?

Waarom is dit een prima artikel. De foto is lachen, maar het is geen prima artikel. Geograaf - CeeCee 7 nov 2005 13:13 (CET)

Baileys

Er wordt hier blijkbaar beweerd dat Baileys samen met koolzuurhoudende dranken zou gaan schiften, wat niet dodelijk zou zijn. Maar er zou wel bijverteld moeten worden dat baileys gemixt met tonic een soort van crystalisatie voortbrengt die WEL dodelijk kan zijn...

Nee. Iedere zuurhoudende drank zorgt ervoor dat Baileys gaat schiften, ook tonic (en met kristallisatie heeft dat niets te maken). Van een levensbedreigende combinatie is echter geen sprake. Zie ook [1], dat deze legende specifiek ontkracht. Het is wel een uitstekend voorbeeld van hoe onzin hardnekkig beklijft. 82.92.119.11 19 feb 2006 00:53 (CET)

Waarachtig, een vriend van me was eens in de kroeg en daar werd het gemixt, als voorbeeld en hij beweerde dat het kristaliseerde. Misschien was hij te ver heen om te zien wat er echt gebeurde. :p

Zalm

Het zoölogisch museum van Straatsburg maakt melding van een door de stad uitgevaardigd decreet dat bazen verbood hun personeel meer dan drie maal per week zalm te eten te geven. Gaat het hier dan om een ernstig hardnekkig broodje-aapverhaal?

Meikitsu 15 jul 2007 18:13 (CEST)

Verwijderingen

Ik heb een aantal links verwijderd omdat ze geen enkel zinvol verband hebben met- of bijdragen aan de inhoud van het hoofdartikel. De verwijzigingen naar planet.nl en standaard.be, die als bronnen vermeld worden, komen beide uit op de voorpagina van een krant. Voorts heb ik drie boeken verwijderd:

• het boek van Luuk Wyns is nergens te vinden
• om twee complete 'romans: De Da Vinci Code en Het heilige bloed en de heilige graal hier te bestempelen als broodjeaapverhalen is buiten proportie en wekt de schijn van onzuivere motieven.
• In beide boeken wordt m.i.z. de Wikipedia-conventie t.a.v. een Neutraal standpunt geschonden. Zie overlegpagina's aldaar. Longfield 25 nov 2007 15:24 (CET)

Opnieuw verwijderd

Mijn bewerking van 25-11-07 is door Handige Harry met één ongeldig en de rest zonder (tegen)argumenten verwijderd. Ik heb opnieuw de nutteloze links, èn de links die de Wikipedia conventies schenden uit het artikel verwijderd. Longfield 3 dec 2007 17:31 (CET)

Duits bijna voertaal VS

Ooit las ik in een taalboekje de bewering dat het Duits bijna de officiële taal van de Verenigde Staten was geworden, maar dat het met een miniem stemverschil het Engels werd. Weet iemand daar iets van? Apdency 14 jul 2008 14:03 (CEST)

Glas

ik ben het niet helemaal eens met de verklaring van wat bij het stukje staat dat glas vloeibaar is. in elke stof bewegen moleculen alleen bij vloeistof meer als een vaste stof dus dit betekend dat de moleculen die honderd jaar in een een ruit zitten vanzelf door de zwaartekracht naar beneden worden getrokken. er is een (ik geloof oosterijks) experiment waar men harde teer in een trechter hebben gedaan. in de 60 jaar dat dit experiment nu loopt zijn er al enkele druppels uit de trechter gevallen.

Dit probleem is zeer uitgebreid besproken op Overleg:Glas en is waarschijnlijk ook in het artikel Glas te vinden. In tegenstelling tot wat ik op de middelbare school leerde, is er geen volledig eenduidige definitie van wat een vloeistof is. Glas zou dan in een klasse van stoffen behoren die noch vaste stof noch vloeistof is, maar tot de glazen. Daartoe behoren allerlei stoffen die waarvan de moleculen niet vrij kunnen bewegen, maar die geen kristalstructuur hebben. Behalve glas horen tot die klasse allerlei thermoplasten en polymeren. Zelfs gesmolten metalen kunnen een glas vormen wanneer ze zo snel afgekoeld worden dat de moleculen geen tijd hebben om zich in een kristalrooster te rangschikken.

In elk geval is de stelling juist dat glaszetters vroeger liefst de dikke kant van het glas aan de onderkant plaatsten, aangezien dit voordelen bood voor de stabiliteit, breukvastheid en hanteerbaarheid van hun werkstuk. Als ik me de discussie over het uitzakken van glas goed herinner zou het onder normale klimatologische omstandigheden vele duizenden of zelfs tienduizenden jaren duren voor de onderzijde van een ruit merkbaar dikker werd. Daarom is de glaszetterspraktijk de enige redelijke verklaring voor de waarneming dat het glas in oude kerkramen onderaan dikker is. ^{b222  ?!}bertux 4 sep 2008 17:08 (CEST)

ik ben al een redelijke tijd lid van de Quest. hierbij heb je een Vraag & Antwoord sectie en daar werd ook een keer gevraagd hoe het nu kwam dat bij een ruit de onderkant naar vele jaren dikker was al;s de bovenkant. De Quest antwoorde hier dus op dat glas enigszins voeibaar is. ook gaven ze dit als voorbeeld: http://nl.wikipedia.org/wiki/Het_Pek-druppel_experiment/

hadden zij dan ongelijk?

De link die u gaf werkt niet, maar ik neem aan dat u Pekdruppelexperiment bedoelt. In dat artikel wordt niet over glas gesproken maar alleen over pek. Het artikel in Quest ken ik niet, dus ik kan er moeilijk op reageren, en ik ben zelf geen materiaalkundige, ik heb slechts handzaam weergegeven wat in het artikel glas en overleg:glas te vinden is. Ik betwijfel of je conclusies over pek zonder meer kunt overnemen voor glas, alleen al vanwege het feit dat pek geen strak gedefinieerde stof is. Het zal gewoonlijk een mengsel zijn van tientallen of zelfs honderden stoffen. Verder speelt de temperatuur een rol: bij elke temperatuur vloeit pek makkelijker dan glas. Als je glas langdurig warm houdt, zul je ongetwijfeld bij een of andere temperatuur gaan zien dat het in de loop van jaren gaat uitzakken of zelfs druppelen, terwijl het op het oog nog een vaste stof is. Bij normale temperaturen kan dit verschijnsel misschien ook optreden, maar dan op een tijdschaal van minstens tienduizenden jaren. Vermoedelijk zal het glas al lang tevoren door verwering en slijtage spontaan breken.

Blijft nog de vraag naar de betrouwbaarheid van Quest en Wikipedia. De artikelen in Quest vind ik interessant en lezenswaardig, maar ik betrap het blad regelmatig op kleine slordigheden, gemiddeld meer dan een per nummer, dus deskundigen kunnen met de stofkam vermoedelijk in elk nummer minstens vijf slordigheden blootleggen. Om die reden vind ik het geen rare gedachte dat ze er ook in iets grotere punten naast kunnen zitten.

Wat Wikipedia betreft, ik raadpleeg deze encyclopedie regelmatig, maar ben me er altijd van bewust dat deze door vrijwilligers wordt samengesteld. Omdat iedereen naar eigen inzicht artikelen kan wijzigen, zijn er artikelen die ronduit wartaal bevatten. Natuurlijk is hier een controlesysteem voor, maar onvermijdelijk slipt er weleens iets doorheen. In een artikel dat ik zelf geschreven had, heb ik ooit met schaamrood op de kaken een blunder verwijderd die drie maanden lang niemand opgevallen was. Niettemin heb ik wel vertrouwen in ons artikel over glas, omdat hierover door veel mensen, waaronder chemici en materiaalkundigen, heftig maar openlijk en fair gediscussieerd is. In het algemeen wint een artikel daardoor aan kwaliteit en betrouwbaarheid. De stelling over glas in broodjeaapverhaal is gebaseerd op dat artikel, dus ik ga er van uit dat hier geen onzin staat. Hierna geef ik overigens nog een link die duidelijk maakt hoe ervaren schrijvers van Wikipedia aankijken tegen de betrouwbaarheid van Wikipedia en andere media: Wikipedia als bewijsstuk in een rechtszaak. Samenvattend: Wikipedia is een schatkamer, maar behalve goud is er ook veel klatergoud. ^{b222  ?!}bertux 8 sep 2008 23:41 (CEST)

Broodje aap

Geniale foto. Lennart97 (overleg) 29 apr 2011 17:42 (CEST)

Het artikel harkt teveel bij elkaar

Wie Ethel Portnoy's boekje "broodje aap" leest, het boek heeft de "urban legend" in Nederland en Vlaanderen een naam gegeven aan het verschijnsel van de op angst gebaseerde verhalen in een post-industriële sameleving. Men komt verhalen tegen die die op het eerste gezicht plausibel lijken maar op de keper beschouwd terug te brengen zijn op angst. Onbekendheid met voedsel en onduidelijke ingediënten leiden tot wantrouwen. Ook minderheden krijgen in de urban legends allerlei vreemd gedrag in de schoenen geschoven.

In het artikel heeft men nu gewone roddels en wanderlegenden over personen als broodje aap verhalen gepresenteerd. Dat is onjuist. Eigenlijk zou men niet aan het medeschrijven van het artikel moeten beginnen wanneer men de inleiding van Ethel Portnoy niet heeft gelezen.

Een broodje-aap verhaal is meer dan zomaar een onwaarheid!

Robert Prummel (overleg) 23 sep 2012 15:32 (CEST)

Gedocumenteerd apenbrood

Boorden de Russen in 1990 naar de poort van de hel?. De jarenlange geschiedenis van een broodje aap gedocumenteerd! Dat zie je niet vaak, stof om in het artikel op te nemen — bertux 8 mei 2014 11:16 (CEST)

Ook een manier om de tegenstanders in de Koude Oorlog bezig te houden ;) Richard 8 mei 2014 12:11 (CEST)

Ik heb hierover iets geschreven onder het kopje Overig (met links naar artikelen en jouw artikel als referentie). Richard 8 mei 2014 13:35 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Broodjeaapverhaal. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20160307195814/http://www.radio1.be/programmas/stor/uitsmijter-Urban-Legends toegevoegd aan http://www.radio1.be/programmas/stor/uitsmijter-Urban-Legends

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 4 sep 2017 00:29 (CEST)

Zwarte sterren in de blauwe hemel (de straathoekastronomen)

Of het in de categorie Broodjeaapverhalen past weet ik niet zeker, maar het is wel een feit dat er in Noord Amerika (en misschien ook in Engeland) ooit een trend heeft bestaan waar zogenaamde straathoekastronomen (streetcorner astronomers) hier en daar in drukbevolkte steden naar boven gerichte "telescopen" (buizen) hadden opgesteld om de voorbijgangers naar de blauwe hemel te laten kijken. Deze buizen waren aan de bovenste uiteinden voorzien van ronde doorzichtige glasplaatjes waar kleine zwarte puntjes op waren geschilderd. De straathoekastronomen maakten de voorbijgangers diets dat ze sterren zelfs OVERDAG konden waarnemen (!), en wel alszijnde zwarte sterren. Dit verhaal is terug te vinden in één van de nummers van het Amerikaanse magazine Sky & Telescope. Spijtig genoeg weet ik niet meer welk nummer. Raar om zeggen, de vader van de toevoeger van deze bijdrage (in de overlegpagina van het artikel Broodjeaapverhaal) was er sinds zijn jeugd vast van overtuigd dat sterren er overdag uitzien als... zwarte punten. Dat wil dus zeggen dat de straathoekastronomen in staat waren om, met veel gemak, de bevolking iets "wetenschappelijks" wijs te maken dat totaal absurd was! DannyCaes (overleg) 9 sep 2022 22:10 (CEST)

Zie ook het artikel Sidewalk astronomy (Engelstalige Wikipedia), waarin het verschijnsel van de zwarte sterren echter niet in opgenomen is, maar eigenlijk wel zou mogen, mits bronvermelding natuurlijk. DannyCaes (overleg) 9 sep 2022 22:30 (CEST)

Ook een broodjeaapverhaal? Destijds nog horen zeggen: De astronauten van een Apollo-maanmissie worden tijdens hun tocht naar de maan zo plat als een vijg (of zelfs als een blad papier) tengevolge van de ontzettende snelheid van hun raket. DannyCaes (overleg) 10 sep 2022 15:41 (CEST)

Zware maaltijd en 2 (of zo) uren wachten tot men het water in gaat

Hoe zit dat nu eigenlijk. Dat heb ik mij altijd afgevraagd. Is dat ergens vermeld in een ander Wikipedia artikel? Misschien is het ook een broodjeaapverhaal? In ieder geval is het zo iets dat men reeds op school te horen krijgt, om er ofwel angst mee op te wekken, ofwel is het inderdaad een waarschuwing om er geen lichamelijke (alsook psychische?) last (of fatale afloop) door te veroorzaken. DannyCaes (overleg) 9 jul 2023 17:26 (CEST)