Overleg:Cultuurrelativisme

NPOV

Bewerking teruggedraaid omdat :

• de bewerker het artikel een stelling toeschrijft die nergens in de tekst van het artikel voorkomt.
• de bewerker vervolgens deze (fictieve !) stelling bestrijdt om het artikel onderuit te halen.

--Amerlinck 24 sep 2007 20:20 (CEST)

Als ik het goed zie bent u een Belg. Ik weet niet of er in België een soortgelijke discussie speelt als in Nederland, maar in NL is het begrip cultuurrelativisme "gekaapt" door (al dan niet extreem) rechtse kringen als een misprijzende term voor de opvatting dat moslims gelijkwaardige burgers [kunnen] zijn. Het artikel is overigens uitermate genuanceerd, dat geef ik graag toe.

Naar mijn mening zijn generaliserende opmerkingen over de aanhangers van de Islam (of over welke wereldgodsdienst dan ook) in elk opzicht uit den boze: wetenschappelijk, moreel, etc. Maar wie zoiets hardop zegt in Nederland wordt al gauw weggezet als een naieveling die een verouderd soort politieke correctheid praktiseert, en zijn ogen sluit voor het oprukkende Islamitische gevaar, dat als een tsunami onze superieure westerse beschaving te gronde zal richten. Ik zie een bizarre tegenstelling tussen enerzijds de pretentie van superioriteit en anderzijds een ontkenning van de waardigheid van een zeer grote groep mensen (een miljoen moslims in Nederland, wereldwijd 1,7 miljard). – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Rbakels (overleg · bijdragen) 27 sep 2007 15:29 (CEST) → per DA Borgdorff 9 apr 2009 22:52 (CEST)

• Ik heb de passage met kleine verbeteringen teruggezet. Er wordt namelijk geen POV gepresenteerd, en ook aan het artikel wordt geen stelling toegeschreven. In het kader van cultuurrelativisme wordt integendeel kritiek geuit op een houding die aan dat cultuurrelativisme een ongepast leniënt karakter toeschrijft. Die houding bestaat, wordt beschreven, en er worden zakelijke kanttekeningen bij geplaatst. De passage is daarmee in het artikel op haar plaats: zij beschrijft zonder partij te kiezen. Vriendelijke groet, Bessel Dekker 9 apr 2009 21:02 (CEST)

Bessel, ik vond deze term zo fraai, dat ik die erbij heb geplaatst met Uw goeddunken. Vind U het toch te moeilijk voor de imaginaire lezer, waar ik die meer de moeite waard gun, voelt U zich immer vrij het (weer) ongedaan te maken. Even-beste groet: DA Borgdorff 9 apr 2009 22:52 (CEST)

Ik vind het te moeilijk, beste collega, dus met een verontschuldigende buiging maak ik het weer ongedaan. Vriendelijke groet, Bessel Dekker 11 apr 2009 15:55 (CEST)

Okay, met ref naar Uw Opee, dat rijmt tenminste: user:dAb ten ;-) minste 86.83.155.44 14 apr 2009 01:08 (CEST)

• Ik heb de bewerking opnieuw teruggedraaid omdat ik van oordeel ben dat mijn vorige bezwaren nog steeds gelden. Ik wil nog het volgende toevoegen :

-"Dit lijkt een argument om met name de islam als ongelijkwaardig ten opzichte van het christendom te beschouwen". (Waar leest u dat ?) Vervolgens vecht u "Deze gedachtengang ..." (die er dus niet is, maar die u eraan toeschrijft) aan.

- Nergens staat dat cultuur = godsdienst.

- Nergens wordt eerwraak en vrouwenbesnijdenis toegeschreven aan de islam.

- Ik begrijp de fixatie niet op godsdienst (Islam versus Christendom) want het artikel spreekt niet alleen van religieuze voorschrijften, maar ook van tradities, gebruiken en wetten die in strijd zijn met de Mensenrechten. Deze zijn niet noodzakelijk religieus geinspireerd.

- het artikel heeft als referentie de huidige Westerse cultuur en niet het Christendom, laat staan wat er in het verleden in naam van het Christendom misgelopen is.

- het artikel spreekt van "door westerlingen universeel geachte waarden", daar horen de verschikkingen van de Tweede Wereldoorlog niet bij. Integendeel, het gaat om democratie, vrije meningsuiting, scheiding van Kerk en Staat, gelijkheid van man en vrouw, tolerantie enz....

- De vraag was niet of het Christendom superieur was aan de Islam, maar of alle cultuuruitingen ( van welke origine dan ook) als respectabel en gelijkwaardig kunnen beschouwd worden.

--Amerlinck 12 mei 2009 21:06 (CEST)

Verward?

Het staat mij bij dat rechtse denkers als Cliteur en Bolkestein het cultuurrelativisme verwerpen omdat dit uitgaat van universele waarden, in die zin dat - kort door de bocht - ook moslims mensen zijn, met universele menselijke eigenschappen. Zij vinden de westerse cultuur superieur. En dus in elk geval wel vergelijkbaar.

In de eerste alinea zou "gaat uit van" vervangen moeten worden door kortweg "is".

In de tweede alinea slaat de verwarring toe. Begripsdefinities kun je kiezen. Wat niet wordt bestreden is de "interpretatie" (want die ligt in het verlengde van de definitie), maar de (mogelijke) bewering dat er reden is tot cultuurrelativisme. Andes gezegd: je kunt het volstrekt oneens zijn met cultuurrelativisme, maar toch de definitie onderschrijven.

De derde alinea ("wetenschappelijk") formuleert een norm voor wetenschapsbeoefening. me dunkt dat veeleer de vraag zou moeten zijn of (onbevooroordeelde)wetenschappelijke observaties aanleiding geven tot "cultuurrelativisme". Zijn culturen ondanks hun evidente verschillen gelijkwaardig omdat ze uiteindelijk van universele waarden uit gaan?

Maar dan zit je al dicht aan tegen ideologisch cultuurelativisme (vierde alinea). Zijn er universele waarden? Dat de westerse waarden de universele waarden zouden zijn is natuurlijk onzin. Een verwijzing naar mensenrechten (grondrechten) lijkt me hier niet op zijn plaats, omdat deze slechts een reflectie zijn van universeel geachte waarden. In deze alinea lopen definitie en norm een beetje door elkaar heen. Voorop staat een (moreel neutrale) definitie van een bepaalde opvatting, en vervolgens wordt gestipuleerd dat die opvatting - in bepaalde ogen - wenselijk is.

De vijfde alina ("staart") gaat verder op het normatieve aspect dat in de vorige alinea staat. Een ideologie berust niet op argumenten, maar op een innerlijke overtuiging. Iets anders is of er wellicht objectieve argumenten zijn voor cultuurrelativisme, bij voorbeeld van antropologische en biologische aard.

De laatste alinea ("cultuurabsolutisme") vind ik ronduit verwarrend. Ik denk dat de verwarring ontstaat doordat fundamentele normen en afgeleide normen door elkaar worden gehaald. Wij vinden in de westerse wereld dat democratie de norm is, en gelijkwaardigheid van man en vrouw, en misschien ook een vrije markt. Tegen die maatstaf is er een heleboel aan te merken op culturen elders op de wereld. Toch zal men ook elders meer fundamentele normen als respect voor de medemens, een effectief landsbestuur en bescherming van gerechtvaardigde belangen onderschrijven.

Kortom ik denk dat definitie, observatie en norm uit elkaar gehaald moeten worden. Rbakels (overleg) 13 okt 2015 11:29 (CEST)

Cliteur en Bolkestein verwerpen cultuurrelativisme omdat dit uitgaat van universele waarden? Cultuurrelativisme en de idee dat er universele waarden zijn staan juist op gespannen voet met elkaar. De culturele norm dat overspelige vrouwen gestenigd moeten worden is bijvoorbeeld strijdig met de universeel geachte waarde dat een vrouw niet vermoord mag worden omdat zij buiten haar huwelijk seksueel actief is. Marrakech (overleg) 13 okt 2015 11:52 (CEST)

Voorstel tot toevoeging

Ik zou graag willen voorstellen iets toe te voegen over het gevaar van het gebruik van termen als cultuurrelativisme en cultuurabsolutisme. Dergelijke termen pretenderen namelijk iets algemeens te kunnen zeggen over culturen in hun geheel. Dat is echter onmogelijk en ook volstrekt onzinnig, en leidt daardoor onnodig tot verwarring en politiek gekibbel. Je zou hooguit kunnen stellen dat sommige onderdelen van een cultuur kunnen worden gebaseerd op wetenschappelijk aantoonbare universeel geldende principes en dus absoluut zijn. Andere onderdelen van een cultuur zijn weer minder universeel bepaald maar wellicht meer afhankelijk van lokale omstandigheden zoals het klimaat of andere aspecten uit de directe leefomgeving. En er zullen wellicht ook onderdelen zijn die slechts zijn ontstaan ten gevolge van, soms toevallige, historische gebeurtenissen die hun stempel op de ontwikkeling van een leefgemeenschap hebben achtergelaten. Kortom, elke cultuur zal van nature een mengeling zijn van universele, en min of meer relatieve kenmerken. Politieke stromingen die cultuurabsolutisme of cultuurrelativisme derhalve van een politiek waardeoordeel zijn derhalve naar mijn mening gefundeerd een vals beeld van de werkelijkheid.77.60.121.89 2 jan 2020 13:44 (CET)

Heb je er bronnen voor om de relevantie en verifieerbaarheid te staven? Encycloon (overleg) 2 apr 2020 09:55 (CEST)