Overleg:Evert Johan van Neukirchen genaamd Nyvenheim

Koop heerlijkheid Eck en Wiel

Het lijkt me vreemd dat hij de heerlijkheid kocht van Van Dedem als zijn moeder vrouwe van Eck en Wiel was. Ook het NA 89 geeft niet, zoals gebruikelijk, aan dat hij de heerlijkheid verkreeg door koop. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 00:59 (CEST)

Prima ik ga akkoord, waarschijnlijk haalde historicus A.P. de Kleuver Nyvenheim en zijn vader door elkaar, die verkocht in 1751 de heerlijkheden Driesberg, Kessel en Mook al "aan den wegens moord voortvluchtigen Gijsbert Willem van Dedem van den Berg". Mvg, Histogenea22 (overleg) 31 mei 2013 01:12 (CEST)

Mijn beide bronnen spreken overigens wel over koop tegen een bedrag van 60.000 gulden. Alleen verschillen ze dus over de verkoper. Mvg, Histogenea22 (overleg) 31 mei 2013 01:14 (CEST)

Driesberg, Kessel en Mook waren in bezit van een broer van de vader van Evert Johan, namelijk Wolter Godfried (1719-1805), wiens zoon trouwde met Theodora Margriet van Dedem (1771-1832), geboren op Driesberg en dochter van Willem Jan, heer van Driesberg, Kessel en Mook. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 01:19 (CEST)

PS: volgens NA 81 (1990-1991), p. 383 was Gijsbert Willem van Dedem (1697-1762) vanaf 1753 heer van Driesberg op welk kasteel hij na zijn "manslag" ook overleed. Daarna was zijn zoon, Willem Jan van Dedem (1728-1806), naast heer van Maurik (-1768), Hoevelaken (-1765), ook heer van Driesberg, Kessel en Mook; ook hij overleed op kasteel Driesberg. Tot slot was een zoon van de laatste, Willem Carel van Dedem (1755-1798/1800) heer van Driesberg. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 08:27 (CEST)

Er bestaat de volgende koopakte: "Akte waarbij Evert Jan van Neukirchen gen. Nyvenheim en zijn echtgenote de heerlijkheid Eck en Wiel van hun ouders, resp. schoonouders Jan Gijsbert Ludolf Adriaan van Neukirchen gen. Nyvenheim en Zeyna Margaretha van Wijhe kopen. Gelijktijdig afschrift. 1771", zie: Gelders archief. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 08:55 (CEST)

En: "Akte van verkoop door Matthias Johannes Versteegh c.s. aan George Godard Henry van Reede van de heerlijkheid Eck en Wiel, na zijn koop van deze heerlijkheid op de veiling van de goederen van Gustaaf Willem Frederik van Neukirchen gen. Nijvenheim, met proces-verbaal van veiling en veilingbiljetten, 1830", in: Utrechts archief. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 08:57 (CEST)

De heerlijkheid is dus inderdaad gekocht van zijn ouders. Wat betreft de tweede bron, na mijn bron beter gelezen te hebben staat er inderdaad dat de heerlijkheid eerst werd gekocht door "de grote buurman over de Rijn, vrijheer van Amerongen en tevens achtste graaf van Athlone (Ierland!) die daarmede het gehele betuwse bezit bracht aan de leden van het Amerongse huis. De enige zuster Elisabeth Mary baronesse van Reede-Ginkel, gehuwd met Frederik William Lord Child Villers, zoon van de graaf van Jersey in Engeland [...] bezat als enig overblijfsel van vroegere heerlijke rechten als ambachtsvrouwe van Eck en Wiel nog slechts het collatierecht." Het is dus een beetje slordig neergeschreven, naar mijn mening. Wat betreft het jaartal van verkoop schrijft De Kleuver het volgende: "Willem Gustaaf Frederik , geboren 3 augustus 1814, werd opvolger onder voogdijschap van Jan Hendrik graaf van Rechteren, gouverneur van Overijssel en tot diens dood (1845) lid van de Tweede Kamer. Meerderjarig geworden in 1837 was hij nog twee jaar heer van Eck en Wiel tot hij in 1839 de hele handel van de hand deed." Merkwaardig dus dat de jaartallen niet overeen komen. Mvg, Histogenea22 (overleg) 31 mei 2013 14:26 (CEST)

Verpachting

Er staat nu: "Tegenwoordig zijn de veerconcessiën (het veerrecht) in eigendom van de domeinen en tevens in erfpacht door de familie Bentinck", terwijl de bron (De Groot, 2009) geeft: "De veerrechten zijn in bezit van de familie en nazaten van de graaf Bentinck, die de rechten op zijn beurt weer pachtte van de Domeinen. De veerrechten zijn nu verpacht aan de familie Van de Pol ofwel de Veerdienst Eck en Wiel. De familie Van de Pol onderhoudt de veerverbinding al 200 jaar". De Groot kan hier niet juist zijn of wel zeer ongelukkig formuleren. Het lijkt me dat de familie Bentinck eigenaar is en die verpacht; wat de Domeinen hiertussen doen, is mij volstrekt onduidelijk. "Bezitter" zijn (tenzij De Groot werkelijk het juridisch onderscheid wil maken tussen bezit en eigendom, maar Bentinck lijkt me eigenaar en geen bezitter) en ze tegelijkerijd "pachten van" (inzake de familie Bentinck) zijn, lijkt me een onmogelijkheid. Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 20:58 (CEST)

Beste Paul, uit het artikel valt op te maken:

1. De veerrechten zijn in bezit van de familie en nazaten van de graaf Bentinck. (bezit is inderdaad geen eigendom)

2. De familie en nazaten van de graaf Bentinck pachtte de rechten op zijn beurt weer van de Domeinen (dit zal erfpacht zijn, aangezien zij de rechten al meerdere generaties pachtten.

3. De familie en nazaten van de graaf Bentinck verpachten (gewone pacht) de veerrechten aan de familie Van de Pol.

Het lijkt me onterecht om er zomaar van uit te gaan dat de rechten niet in eigendom zijn van de domeinen. Adriaan de Kleuver schreef ook al dat de heerlijke rechten waren opgegaan in de "burgerlijke gemeente Maurik" en dat enkel het collatierecht nog in handen was. Mvg, Histogenea22 (overleg) 31 mei 2013 21:15 (CEST)

Dat was inderdaad de enige mogelijkheid die ik bedacht had, maar die leek me zeer 'omslachtig': waarom verpacht domeinen via Bentinck en niet direct aan de familie Van de Pol? Paul Brussel (overleg) 31 mei 2013 22:50 (CEST)

Deze situatie is waarschijnlijk zo ontstaan doordat de familie Bentinck het veerrecht al in eeuwige erfpacht had voordat het 'blote eigendom' van de Domeinen werd (waarschijnlijk was het eerst van de gemeente Maurik en werd dit later gecentraliseerd). Dat dit omslachtig is kan zo zijn, erfpacht is ook een constructie die niet meer vaak toegepast wordt. Van de Pol is in dit geval de huurder (pachter), Bentinck de 'eigenaar' (erfpachter) en de domeinen zijn bloot eigenaar. Tenminste, uit de tekst maak ik op dat het zo in elkaar zit. Als je kijk naar het Ingensche Veer, kom je nog ingewikkelder situaties tegen. Hier ben ik er nog steeds niet uit hoe alles in elkaar steekt voor 1702. Mvg, Histogenea22 (overleg) 1 jun 2013 01:48 (CEST)

Hier in 'de Zakengids Tiel' (24 april 2009, de andere bron 'LVP' was van 5 juli 2009) wordt het wel duidelijk vermeld: "De rechten van het veer liggen bij de Graaf van het Kasteel Amerongen, Graaf Bentinck. De Graaf heeft die rechten gepacht van de Domeinen. Hij heeft deze rechten al ruim tweehonderd jaar onderverhuurd aan de familie Van de Pol." Mvg, Histogenea22 (overleg) 1 jun 2013 12:52 (CEST)

Dank voor de (mij) overtuigende bronvermeldingen! Paul Brussel (overleg) 1 jun 2013 13:05 (CEST)

Probleem met het archiveren van links in het artikel

Hallo. Tijdens het archiefproces heeft het archief fouten gevonden voor een of meer sites die ik voor archivering heb ingediend. Hieronder heb ik de links opgenomen die een fout blijkt te bezitten met het volgende foutbericht.

• http://www.deweekkrant.nl/pages.php?page=662378 met fout

Dit is de enige melding met betrekking tot deze links, en er wordt geen verdere poging genomen om de links te archiveren.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 13 apr 2024 21:27 (CEST)