Overleg:Leonard Retel Helmrich
Onderwerp toevoegenIk heb de pagina nogmaals helemaal herzien. Graag uw commentaar. Antonretel 30 dec 2010 13:49 (CET)
Ik heb de pagina Leonard Retel Helmrich op uw verzoek herschreven. Graag controleren of deze versie wel voldoet aan de Wikipedia voorwaarden. U kunt me altijd bereiken via a.retel@tue.nl
Leonard Retel Helmrich (Tilburg, 16 augustus 1959) is een Nederlandse cineast.
Leonard Retel Helmrich werd geboren in Tilburg. Hij doorliep daar de lagere school en het voortgezet onderwijs. Als klein kind werd hij al geobsedeerd door de camera, die zijn vader gebruikte bij het maken van familiefilms. Na het overlijden van zijn vader in 1974 besloot Leonard zelf korte speelfilms te maken, die hij vertoonde op allerlei festivals voor amateurfilms. Sommige van zijn films werden toen al bekroond met prijzen voor smalfilmamateurs. In 1982 besloot Leonard van zijn hobby zijn werk te maken en gaf zich op voor de Nederlandse Film en Televisieacademie.
In 1986 studeerde hij af in de richtingen regie, scenario en montage voor speelfilm. Hij debuteerde vervolgens in 1990 met de speelfilm "Het Phoenix mysterie". Zijn eerste documentaire "Moving Objects" 1991 won diverse prijzen op Internationale filmfestivals o.a. in San Francisco (USA). Tijdens het maken van Moving Objects ontwikkelde Retel Helmrich zijn eigen filmstijl, de Single Shot Cinema Stijl. Kort gezegd is deze cameratechniek gebaseerd op de grondgedachte dat de zeggingskracht van een shot moet liggen in de beweging van de camera.
Na het voltooien van "Moving Objects" besloot Retel Helmrich om naar Indonesië, het geboorteland van zijn ouders, te gaan om inspiratie op te doen. Vervolgens raakte hij zo geboeid door het land, dat Indonesië het decor vormde voor zijn verdere documentaires. Leonard Retel Helmrich wilde door zijn speciale camera-techniek een groot publiek over de hele wereld laten zien en voelen wat er zich allemaal afspeelt in dit complexe, doch schitterende land. Hij schuwde daarbij niet door te dringen tot de Indonesische politiek die tot 1998 beheerst werd door het corrupte regime van Suharto en zijn familie. Retel Helmrich maakte zelfs een portret van Suharto en zijn vrouw in hun Jakartaanse paleis. In 1995 werd hij tijdens het filmen van een demonstratie in Solo (Midden-Java) door de Indonesische politie gearresteerd op verdenking van spionage en subversieve activiteiten. Door tussenkomst van de Nederlandse Ambassade en zijn broer Anton die toevallig ook aanwezig was in Indonesië kwam Retel Helmrich er vanaf door als “persona non grata” uit het land gezet te worden. Dankzij de lobbyactiveiten van zijn broer bij de Indonesische autoriteiten kon Leonard eind 1997 terugkomen om de activiteiten in Indonesië te vervolgen. Het was toen al duidelijk dat Suharto zijn langste tijd had gehad.
Een groot deel van het eerder gemaakte materiaal was echter vernietigd. Daarom besloot Retel Helmrich het over een andere boeg te gooien. Hij zal de ontwikkelingen niet volgen op macro en meso-niveau, maar op micro-niveau door het volgen van een Indonesische familie in een kampong. Alle ontwikkelingen op het gebied van politiek, religie en islamisering, arm en rijkverhoudingen, sociale ongerechtigheid, drang naar vrijheid, globalisering, criminaliteit, corruptie en groei van jonge mensen naar volwassenheid hebben namelijk direct invloed op de persoonlijke beleving van de familie. Retel Helmrich besloot een drieluik te maken, waarin hij een gezin volgt die ondanks politieke en religieuze conflicten in Indonesië het hoofd boven water probeert te houden. Uiteindelijk heeft hij dat gezin twaalf jaar gevolgd.
Zo ontstond in 2001 “Stand van de Zon” (Eye of the Day), die in Noyons (Zwitserland) het filmfestival won en goede recensies kreeg van de pers. Het grote publiek was echter nog niet gewend aan de Single Shot Cinema Stijl, waardoor de film niet echt tot zijn recht kwam. Dat veranderde bij "Stand van de Maan" (Shape of the Moon) die in 2004 openingsfilm werd van IDFA (International Documentary Festival Amsterdam) en later ook de hoofdprijs (toen nog Joris Ivensprijs) kreeg. Die rolprent ontving in 2005 ook de grote prijs voor documentaires op het prestigieuze Sundance Festival (USA). Verder kreeg Shape of the Moon onderscheidingen in Chicago (USA) en Montréal (Canada). In november 2010 beëindigde Retel Helmrich zijn drieluik met “Stand van de Sterren” (Position among the Stars). Ook deze film werd de openingsfilm van IDFA en kreeg twee prijzen: één voor de hoofdprijs en één voor de beste Nederlandse documentaire. Deze film is ook geselecteerd voor het Sundance festival in januari 2011. Leonard Retel Helmrich is de eerste cineast die tweemaal de hoogste onderscheiding heeft ontvangen van IDFA en de enige Nederlander die ooit de hoofdprijs heeft gewonnen bij het prestigieuze filmfestival van Sundance.
Daarnaast maakte Retel Helmrich ook de documentaire 'Vlucht uit de Hemel' en 'Promised Paradise' voor de VPRO-televisie. Ook kleinere producties die in de prijzen vielen, zoals “Jemand auf der Treppe” waren van zijn hand.
De laatste jaren heeft Retel Helmrich op diverse universiteiten, academies en festivals over de hele wereld workshops verzorgd over de door hem uitgevonden Single Shot Cinema Stijl, zoals Harvard, Massachussets (USA), Montréal (Canada), Kansas City (USA), Jakarta (Indonesië), Taipeh (Taiwan), Seoul (Zuid-Korea), Shanghai (China), Tel Aviv (Israël), Sydney (Australië), Kampala (Uganda) en nog meer plaatsen. De universiteit van Harvard was zo geïnteresseerd dat Retel Helmrich een fellowship programme kreeg aangeboden aan de Radcliffe Society for Advanced Studies om zijn ideeën verder uit te werken. Daarbij kon hij ook werken aan de montage van zijn nieuwste film "Stand van de Sterren". De montage deed hij samen met zijn neefje Jasper Naaijkens, een zoon van zijn zus Hetty, die ook de producent is van al zijn documentaires.
Meer informatie kunt u vinden op:
http://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2006/december/biografie-leonard-retel-helmrich.html
http://www.filmkrant.nl/av/org/filmkran/archief/fk261/helmrich.html
http://www.singleshotcinema.com/
http://www.cinema.nl/idfa-2010/media/6919205/interview-met-leonard-retel-helmrich
http://cinema.cornell.edu/cnypg/tours/leonardretelhelmrich.html
http://www.hollanddoc.nl/nieuws/2010/oktober/nieuwe-film-retel-helmrich-in-selectie-idfa-2010.html