Overleg:Lijst van Nederlandse orgels

Orgel wel of niet opnemen?

Voer hier de discussie over eventuele opname (of verwijdering) van een orgel op of van deze lijst.

Mijn voorstel voor enkele uitgangspunten voor opname:

• Het orgel moet minstens in een aspect (heel) bijzonder zijn
• Als een orgel een uitgewerkt zelfstandig lemma heeft in wikipedia verdient het m.i. ook een plaats. Ik ga er dus van uit dat als het orgel de moeite waard is om meer dan 10 zinnen over te schrijven, het ook wel op deze lijst thuis hoort. Dit punt impliceert ook meteen een uitzondering: orgels met wel erg korte artikelen horen niet thuis op de lijst.
• Ongemotiveerde wijzigingen, m.n. door anonieme gebruikers, die niet voor zichzelf spreken, worden teruggedraaid.

--Elpefo 11 feb 2008 13:47 (CET)

Klinkt prima, Elpefo. Als de lijst ondanks zulke regels toch lang wordt, kunnen we ze altijd nog in subcategorieën onderverdelen - oudste en grootste orgels tegenover orgels per bouwer (Hinsz, Schnitger). MJS 11 feb 2008 14:19 (CET)

• Dat er enige criteria gelden voor opname kan ik volgen, maar er bestaat ook een Categorie: Uniek orgel. Daar staan vele fabrieksorgels tussen, welke niet echt interessant zijn. Is het niet beter om het geheel om te draaien, want nu wordt er verwarring gesticht... Edwinhinfelaar (overleg)

---

Motivatie toevoeging/verwijdering orgel aan/van lijst

Hieronder kunnen toevoegingen aan of verwijderingen van de lijst worden toegelicht.

Josephkerk Haarlem

Het orgel van de Josephkerk is een rijksmonument, was het instrument waar Hendrik Andriessen veel op speelde, en het kent een eigen lemma op wikipedia. --Elpefo 13 feb 2008 22:32 (CET)

Kabinetorgel Vituskerk Naarden

Het is één van de mooiste kabinetorgels in Nederland, en ook een rijksmonument. Daarbij is het een aardig voorbeeld van een klein orgel: beroemde/bijzondere orgels hoeven niet groot te zijn. --Elpefo 13 feb 2008 22:32 (CET)

Beetje onbegrijpelijk dat sommigen in deze lijst persee een klein, of hun favorite minder reprecentatieve orgelt(je) opgenomen willen zien. Beter zou zijn om de lijst te beperken tot de ECHTE "toppers". Op deze manier wordt het een rommeltje. JMW 20/2/08 – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 62.195.204.168 (overleg · bijdragen) 2008-02-20T00:31:30

JMW, het probleem van subjectiviteit bestaat altijd in dit soort lijsten: er zijn in principe maar twee mogelijkheden: OF je neemt alle Nederlandse orgels op, OF je selecteert op basis van criteria die zo objectief mogelijk zijn. En dat laatste is inderdaad vaak persoonlijk. Mijn voorstel voor een set in mijn ogen vrij objectieve criteria, die toch ruimte geven aan een persoonlijke invulling, staat hierboven. Wat vind je er van? Op deze manier kan iemand een (voor anderen) minder speciaal orgel dat voor hem/haarzelf wel speciaal is toch toevoegen, mits er maar een zelfstandig artikel over wordt geschreven. En dat is in de geest van wikipedia. De criteria die ik hierboven voorstel leiden als het goed is tot een lijst met echte toppers EN/OF orgels met een eigen artikel. Een minder bekend orgel zonder (informatief) artikel, dat verder geen bijzonderheidskenmerken heeft moet naar mijn mening worden verwijderd.--Elpefo 20 feb 2008 09:03 (CET)

TOCH...... lijkt het mij logischer dat de lijst voornamelijk de zgn. "toppers" zou bevatten (al of niet met zelfst. artikel), met daarnaast een lijst voor vrijere invulling met minder bekende orgels, zij het dan dat dezen wel van een zelfstandig artikel voorzien zouden moeten zijn. (naam voor die Lijst??). Stel: Men zoekt de "mooiste", "bekendste orgels" in NL. Men zou nu (straks) worden geconfronteerd met een lijst die niet aan het gezochte voldoet vanwege het (te) grote aanbod doordat tussen de "toppers" ook de orgeltjes van Bloemkooleradeel kunnen komen te staan. Dit lijkt me dus niet in de geest van Wikipedia. J.M.W. 28 feb.2008

Beste J, enerzijds voel ik wel iets voor een 'echte' topperlijst, anderzijds zie ik (na lang nadenken over deze lijst) in, dat zo'n lijst nooit op basis van objectieve criteria gemaakt kan worden: wat maakt een orgel een topper? Het eerste/laatste orgel van een bepaalde orgelbouwer, de grootste in de provincie, de mooiste kast (wat is mooist?); alles is uiteindelijk voor discussie vatbaar. De oplossing die ik hierboven heb voorgesteld heb ik juist in de geest van wikipedia opgesteld: eenieder die de moeite wil nemen een wikipedia-waardig artikel te schrijven over een orgel, moet dat kunnen doen, voor elk orgel in Nederland. Ik voel om dezelfde redenen niets voor een aparte lijst: die lost namelijk het probleem niet op. Maar: als ik je goed begrijp zou jij graag tot een top 5 van NL-orgels willen komen, die we dan wellicht in het pijporgel-artikel zouden kunnen opnemen. De numerieke beperking (5) is noodzakelijk, vanwege de discussie die zal ontstaan; het gaat me dan echt om de 5 bekendste/ mooiste/ beroemdste orgels, waar bijna iedereen het over eens is. Ik zou het steunen als we hier in de overlegpagina tot zo'n top 5 proberen te komen en doe hieronder alvast een voorzet.--Elpefo 29 feb 2008 09:52 (CET)

---

Poging tot top 5 Nederlandse Orgels

Bedoeling is om hier tot een beargumenteerde top 5 van NL-orgels te komen, die te zijner tijd in het pijporgel-artikel opgenomen kan worden. Met klem stel ik voor om de lijst niet groter dan 5 te maken. Eerste voorzet, nog niet alle van argumenten voorzien:

• Hoofdorgel Laurenskerk Rotterdam (grootste orgel van NL)
• Hoofdorgel Sint Janskathedraal in Den Bosch (zeer bijzondere orgelkast)
• Hoofdorgel Oude Kerk Amsterdam?

Mijn top 5

Aardig idee, maar 5 is n.m.m. een veel te klein aantal voor een land met zo'n grote orgeldichtheid. Met 10 kunt je echt beter uit de voeten en zal een evt. discussie iets reduceren. Maar goed....in 1e instantie zal ik er in mee gaan en laat mijn {voorlopige) 5 voorkeuren zien. N.m.m. is het uiterlijk ondergeschikt aan het klankkarakter.

• Kampen Hoofdorgel Bovenkerk (Deze zal vast als 1 der toppers worden verkozen en ingewijden weten waarom).
• Leeuwarden Hoofdorgel Grote kerk (volgens zeer velen het meest authentiek klinkende Mullerorgel met groot(st) volume).
• Amsterdam Hoofdorgel NW kerk (Orgel met de meeste pijpverdubbelingen en zeer karakteristieke klank en frontindeling).
• Utrecht Domkerk; Groningen Martinikerk; Breda Grote kerk;.Hoewel deze 3 zeer verschillend zijn kan ik er nu geen voorkeur over uitspreken. Ze kunnen allen tot de toppers worden gerekend.
• Hoofdorgel Laurenskerk R'dam (dit orgel komt voor mijn part in aanmerking wegens het grootste van NL en de legio mogelijkheden. Doch heb mijn twijfels omdat er behalve roem evenveel kritiek op het orgel is, net als het Bavo-orgel in Haarlem, dat wegens uiterlijk één der fraaisten is maar waarop veel kritiek is wat de klank betreft.

JMvdW 2 maart 2008

Tsja, ik (er)ken elk orgel in je lijstje. Ik vermoed dat als we 10 andere organisten/orgelliefhebbers/-kenners een lijstje vragen, ze met nog 20 andere, stuk voor stuk prachtige/bijzondere, orgels op de proppen komen. Met een beetje geluk kun je daar een top 5 uit destilleren, maar consensus over een top 10 krijg je nooit. Zowel klank als uiterlijk is subjectief: ik ken het hoofdorgel in Rotterdam persoonlijk, maar ik vind de orgelkas niet bijzonder mooi, integendeel... de kas van het orgel in de St Jan in Den Bosch vind ik echter schitterend: 1 brok puur oud en authentiek meester-houtsnijwerk.

Kort en goed: ik heb moeite met uitbreiden tot top 10. Op zo'n lijst krijg je eeuwigdurende kritiek en discussie, die feitelijk zinloos is. Weer een voorbeeld: ik vind het Bavo-orgel in Haarlem er wel bij horen, omdat het internationaal zo bekend is! En het Leeuwarder Muller-orgel: tjsa, zo kun je van de beste 5 orgelbouwers van de afgelopen 3 eeuwen al een top 5 samenstellen. En dat zegt dan nog niks over klank, de orgelkas, of algemene bekendheid. In ieder geval ben ik het eens met Kampen en Rotterdam. Wat is de mening van MJS? --Elpefo 3 mrt 2008 09:35 (CET)

---

Blijkbaar even weinig animo tot uitwerking hier. Vandaar dat ik NU zou verkiezen om de lijst voorlopig te laten zoals hij is, ware het niet dat ik het kleine kabinetorgel er niet tussen vind passen. Daarbij is het aan te bevelen om de meeste orgels van een lemma en evt. van een link te voorzien. Ik zou daarin wel een groot aandeel willen leveren. Een top 5 of top 10 lijkt weinig zinvol te zijn. Een ieder zal begrijpen waarom. Wanneer de huidige lijst evt. gigantisch lang dreigt te worden, zou kunnen worden overwogen om de orgels in b.v. categorien e.d. op te delen. Tot zover mijn bevindingen. GRAAG REACTIE. Vr. gr. JMvdW 3 april 2008

---

Daar kan ik me wel in vinden. (Sorry dat ik eerder niet gereageerd heb - ik was op vakantie.) Een top-zoveel leidt inderdaad tot frustratie, ergernis en veel werk. En inderdaad zou het fijn zijn als op z'n minst alle orgels in deze lijst een eigen lemma hadden, al was het maar om uit te leggen waarom juist dat orgel belangrijk is - altijd een goed ingrediënt voor de inleidende paragraaf van elk afzonderlijk artikel, lijkt me. (JMvdW, gebruik je vier tildes (~~~~) om te ondertekenen? Dat is een snelle manier om je naam, met link naar je overlegpagina, en de datum onder je bijdrage te plaatsen.) MJS 3 apr 2008 10:53 (CEST)

---

Eens: ik zal bijdragen tot uitbreiding van de lemma's. Elpefo 5 apr 2008 09:52 (CEST)

Misschien een paar lijstjes en verder per provincie

Zou het misschien een idee zijn een paar toptienen of topvijven te plaatsen? Oudste, grootste, en-weet-ik-wat-nog-meer en dan daaronder verwijzingen naar Orgellijsten per provincie te maken waar dan wel alle orgels kunnen worden opgenomen? Notum-sit 3 apr 2008 00:26 (CEST)

Ja dat is een idee, maar niet voor dit moment naar mijn mening. De lijsten zijn lastig om compleet te krijgen. Ik zie dit meer als aanpak als de huidige lijst te lang wordt. Elpefo 5 apr 2008 09:52 (CEST)

Alphabetize by city name and suggestions

Perhaps this list could be organized alpabetically by city name for easier reading. Also, how about the beautiful organs in Hasselt, Zaltbommel, and Den Haag? Dymystyfy 16 mrt 2009 23:50 (CET)