Overleg:Stoa

De Stoa en de Tao

Filosofe Patricia de Martelaere verwijst in haar boek 'de Tao, de weg om niet te volgen' naar de Stoa als westerse filosofie met duidelijke sporen van de Tao. In mijn encyclopedie staat ook een uiteenzetting over de Stoa welke sterk aansluit op de Tao. Echter in de Wikipedia tekst herken ik veel minder. De kracht (Tao: QI, de levensstroom)is aanwezig in alles wat er is (Tao: de duizend dingen). De QI veroorzaakt de spanning (Yin en Yang) en de harmonie. De Tao is de ziel van de wereld en alles is verbonden en doordrongen van de Tao door middel van de Qi. Niet oordelen komt zowel in de Tao als in de Stoa voor. Het gaat om de inspanning om tot de deugd te komen zeggen Stoa en Tao (Tao: Te). Tegeover al het andere (rijk en arm, goed en kwaad, gezond en ziek) staan Tao en Stoa onverschillig, want deze zaken zij vergankelijk. De deugd (Tao:Te) bestaat uit leven in harmonie met de natuur, zo melden Stoa en Tao. Ook de Tao monnik, tot slot is stoïcijns. groet, roeland schweitzer [www.tekensvanleven.nl]

Stoicisme en Boeddhisme

Een vergelijking met Boeddhisme ligt inhoudelijk (en geografisch) meer voor de hand dan Taoisme. De taal van de stoa is minder bloemrijk, maar "Apatheia" is nagenoeg synoniem met "Onthechting". Waar de Stoa het hellenistische accent legt op de wreedheid van het lot en de wispelturigheid van de goden (met wat mystiek gedoe over elementen), wijst het boeddhisme op de vergankelijkheid van alles (met wat mystiek gedoe over reïncarnatie). Beiden komen op hetzelfde neer: alleen meditatie op de eigen geest en een ascetische levensstijl kan een mens losmaken van zijn dierlijke passies (stoa) of illusies (boeddhisme). Opvallend genoeg hangen beide filosofiën daar een sterke morele conclusies van naastenliefde aan op. Het zou toch stug zijn als ze niet in dezelfde vijver hebben gevist, zeker gezien hun gelijktijdige opkomst. Is daar niet meer over geschreven? dat moet toch haast wel. Wie biedt?TvL – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 82.92.218.208 (overleg · bijdragen)

De overeenkomsten zijn mij ook opgevallen. Ik wil wel een paar kanttekeningen maken bij het bovenstaande:

Een ascetische levensstijl is zeker NIET een onderdeel van het boeddhisme. Uit het levensverhaal van de Boeddha blijkt dat deze wel geprobeerd heeft om door middel van ascese verlichting te bereiken, maar dat hij tot de conclusie kwam dat dit niet werkte. Boeddhisme wordt ook wel omschreven als de "weg van het midden": het vermijden van uitersten. Dus nog zich overgeven aan genietingen, noch doorslaan naar het andere uiterste, ascese (men kan ook gehecht raken aan ascese, waarmee men dus niet onthecht is en niet verlicht kan worden).

De "sterke morele conclusie van naastenliefde" is overigens niet in elke stroming van het boeddhisme terug te vinden. Er zijn ruwweg twee stromingen: Theravada en Mahayana.

Theravada legt (net als het hindoeïsme, wat het heersende geloof was in de tijd en plaats waar de Boeddha opgroeide) vooral de nadruk op het zelf verlicht raken, waarmee men het "Nirwana" in kan. Niet duidelijk is of Nirwana een plaats is of een staat-van-zijn. Wie het Nirwana heeft bereikt is verlost van de eeuwige cyclus van sterven en opnieuw geboren worden. Theravada wordt ook wel Hinayana genoemd "het kleine wiel" eigenlijk een wat laatdunkende benaming.

Mahayana "het grote wiel", zo genoemd omdat dit veel meer aanhangers kent dan Theravada, zoekt verlichting voor alle levende wezens. In Mahayana kent men het ideaal van de "Bodhisattva": iemand die verlicht is en dus eigenlijk zijn ticket naar het Nirwana heeft gekregen, maar uit vrije wil op aarde blijft om alle levende wezens te helpen verlicht te worden. De Bodhisattva zweert om pas het Nirwana te betreden als alle levende wezens verlicht zijn. In Mahayana wordt dus wel sterk de nadruk gelegd op naastenliefde.

Een groot verschil met Boeddhisme is dat de Stoa uitgaat van de "wil van de goden". Boeddhisme kent geen goden met een agenda, alleen de leer van Karma. Karma betekent letterlijk "handelen" en staat voor een continue opvolging van oorzaak-gevolg relaties. Karma is geen wil van de goden maar een natuurwet. In Karma zit dus ook geen moreel oordeel.

Mijn - voorlopige - conclusie is dat het waarschijnlijk is dat de Stoa is beïnvloed door het Boeddhisme of dat beiden een gezamenlijke oorsprong delen. Maar de Stoa heeft er dan wel op een aantal punten zijn eigen draai aan gegeven. En dat zien we natuurlijk wel vaker. Erik Volkers

Neutraliteit

Vooral het onderdeel over de sociale ongelijkheid bevat m.i. een aantal persoonlijke appreciaties waar niet iedereen kan / mag mee akkoord gaan!--Napoleon Vier 23 mrt 2006 08:25 (CET)

Ik denk dat dit artikel betrekkelijk objectief is en beide kanten van meningen belicht. Onbekende auteur

Ik denk ook dat in bovengenoemd stuk een aantal meningen van de schrijver zitten. TheDentist

Ik denk dat dit een best goed stuk is. Het legt het voor mij simpel uit. en dat is waarom ik hier naar info zoek. "Chosen"

Volgens mij zijn de laatste paragrafen idd niet volledig objectief... Het is vermengd met de auteur zijn opinie over het communisme, waardoor niet volledige objectieve verbanden tussen stoa, communisme en sociale ongelijkheid worden getrokken.

Ik sluit me aan bij deze schrijver. Het verband tussen deze eeuwenoude filosofie en het marxisme komt mij zeer gekunsteld over. Het artikel bewandelt wat mij betreft veel te veel zijpaden die niet echt terzake zijn en het lemma niet verder verduidelijken. Je zou met zo'n redenatie de Stoa voor nog veel meer zaken heilzaam kunnen verklaren.

Ook ik vind dat het stuk over communisme eruit mag. Van der Hoorn 1 jul 2006 14:00 (CEST)

ik sluit me aan, communisme mag eruit. 194.151.226.35 18 jul 2006 17:55 (CEST)

Ik sluit me daar volledig bij aan. De schrijver van het stuk over communisme beweert dat Marx' echte bedoelingen nooit helemaal tot uiting zijn gekomen in het huidige en vroegere communisme. Dit heeft primo, weinig met stoicisme te maken en secundo is het marxisme - dus niet het in de praktijk gevormde communisme - nog niet uitsluitend perfect, het is nog altijd een theorie en het is nog maar de vraag of het wel klopt. Blijkens de schrijver van het stuk, lijkt het of het wel dat het perfect zou zijn. Impliciet weliswaar. Ik pleit dan ook voor de verwijdering, of eventuele aanpassingen van het stuk over het communisme. NeiNie 18 jul 2006 21:45 (CEST)

Ik denk dat er was verkeerde opvattingen in het spel zijn - Een ontkenning van emoties en passies zou juist tegen de natuur ingaan, en ervan genieten is een van de geneugten van het leven. Objectiviteit en rationaliteit door passie laten beinvloeden, *dat* zou een Stoicijn niet doen. Daarnaast wordt er beweerd dat een Stoicijn tegen geweld zou zijn - hoe dit niet tegenstrijdig is met de natuur zijn beloop laten gaan, en de logische, onvermijdelijke orde van de wereld volgen kan ik niet bevatten. Ik noem hierbij Marcus Aurelius, een Stoa als er ooit een is geweest, die onder andere een Romeinse generaal was. Ik denk dat hij, binnen het kader van zijn rol in de wereld, genoeg geweld beoefende. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 82.217.90.141 (overleg · bijdragen) 2008-06-11T00:09:44

betekenis?

Ik ben erachter gekomen dat STOA ook een gebouw is uit de griekse oudheid. Kan iemand daar een artikel over opzetten?

Epictetus' herdrukken

Beste Erik, Is het niet iets overdreven om te zeggen dat het Encheiridion 4 eeuwen lang jaarlijks herdrukt is? Ik heb zelf geen idee van de aantallen. Bedoel je dit trouwens inclusief vertalingen?

Met vriendelijke groet, Don Janssen (overleg) 17 sep 2011 10:25 (CEST)

Titelwijziging?

Ik ben het afgelopen jaar aan het tuinieren in de categorie van de Griekse filosofie, en overweeg hier en daar wat ingrepen in de structuur van de categorieboom. Wat me ook opvalt, is de titel van dit artikel. Die is niet verkeerd, maar valt tussen de rest wel een beetje uit de toon. We spreken immers van platonisme, aristotelisme en epicurusme, niet van de Academie, het Gymnasium en de Tuin. Verder ook het scepticisme en eclecticisme. Zowel stoa als stoïcisme komen in de boeken voor, en het is verder niets dwingends, maar het lijkt me iets fraaier en eenduidiger om de boel gelijk te trekken en van Stoa dus Stoïcisme te maken. Groeten, Kiro Vermaas 31 aug 2017 16:50 (CEST).

Prima. BoH (overleg) 31 aug 2017 17:46 (CEST)

Ik weet het niet. Je hebt wel gelijk dat het niet consistent is, maar in het gewone Nederlandse spraakgebruik, wordt m.i. het meest gebruikt 'Stoïcijnen' (en vooral Stoïcijns, meestal negatief bedoeld ), en Stoa wat minder, maar Stoïcisme toch veel minder? Als Wikipedia een encyclopedie voor specialisten was, zou het kunnen, maar Wikipedia is toch voor alle Nederlanders bedoeld? Groeten, Don Janssen (overleg) 1 sep 2017 17:27 (CEST)