Portaal:Middeleeuwen/werkplaats/Magnus van Lijfland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Magnus
1540-1583
Middeleeuwen/werkplaats/Magnus van Lijfland
Bisschop van Ösel-Wiek
Periode 1560–1572
Bisschop van Koerland
Periode 1560–1583
Koning van Lijfland (nominaal)
Periode 1570–1578
Geboren Christiansborg (Kopenhagen)
Overleden Piltene
Vader Christiaan III van Denemarken
Moeder Dorothea van Saxe-Lauenburg
Dynastie Oldenburg
Partner Maria Vladimirovna van Staritsa
Kinderen Marie van Oldenburg
Eudoxia van Oldenburg

Magnus van Holstein (5 september [O.S. 26 augustus] 1540 – 28 maart [O.S. 18 maart] 1583) was een prins van Denemarken[1] en een lid van het Huis Oldenburg. Als een vazal van Ivan IV van Rusland, was hij de titulaire koning van Lijfland van 1570 tot 1578.[2]

Vroege leven[brontekst bewerken]

Hertog Magnus werd geboren op het kasteel van Kopenhagen in 1540 als de tweede zoon van koning Christiaan III van Denemarken en Noorwegen en Dorothea van Saxe-Lauenburg. Op zeventienjarige leeftijd werd hij naar Duitsland gestuurd om te worden onderwezen aan verschillende Duitse hoven. Na de dood van zijn vader in 1559, keerde hij terug naar Denemarken voor de kroning van zijn oudere broer, koning Frederik II van Denemarken.

Hetzelfde jaar verkocht de prins-bisschop van Ösel-Wiek en Koerland Johannes V van Münchhausen in Terra Mariana zijn landen aan koning Frederik II voor 30.000 daalders. Om erfrechtelijke verdeling van zijn landen te voorkomen, gaf koning Frederik II dat territorium aan zijn jongere broer Magnus op voorwaarde dat hij afzag van zijn opvolgingsrechten in de hertogdommen Schleswig en Holstein. In 1560 landde Magnus met een leger op Saaremaa waar hij onmiddellijk door het kathedraalkapitel werd verkozen tot bisschop.[3]

Koning van Lijfland[brontekst bewerken]

Tijdens de Lijflandse Oorlog, kwam hertog Magnus op 10 juni 1570 aan in Moskou, waar hij tot koning van Lijfland werd gekroond door Ivan IV. Magnus legde de eed van trouw af aan Ivan als zijn opperheer en ontving een charter voor het vazalkoninkrijk Lijfland in wat Ivan zijn patrimonium noemde. Het verdrah tussen Magnus en Ivan IV werd getekend door een oprichnik en door een lid van de zemskii-administratie, de dyak Vasily Shchelkalov. De territoria van het nieuwe koninkrijk moest weliswaar nog worden veroverd, maar desalniettemin werd het kasteel van Põltsamaa uitgeroepen tot toekomstige officiële residentie van de koning.[4]

De pas gekroonde koning Magnus van Lijfland verliet Moskou met 20.000 Russische soldaten om het door de Zweden gecontroleerde Reval te veroveren. Ivans hoop op de steun van Frederik II van Denemarken, de oudere broer van Magnus, bleek ijdel te zijn. Tegen het einde van maart 1571 gaf Magnus de strijd om Reval op en brak het beleg op.[5]

In 1577, na uit Ivans gunst te zijn.gevallen en geen steun van zijn broer te hebben ontvangen, riep Magnus de Lijlandse adel op zich rond hem te verzamelen in een strijd tegen de buitenlandse bezetting. Hij werd aangevallen door Ivans strijdkrachten en gevangengenomen. Bij zijn vrijlating zag hij af van zijn koninklijke titel. Magnus droeg de rechten op de troon over op het geslacht van Stefanus Báthory.[6]

Magnus bracht de laatste zes jaar van zijn leven door in het kasteel van Pilten in het bisdom van Koerland, waar hij als een gepensioneerde van de Poolse kroon stierf.[7]

In 1662 werd Magnus' lichaam gerepatrieerd naar Denemarken en herbegraven in de Kathedraal van Roskilde.[8]

Echtgenote en nakomelingen[brontekst bewerken]

Magnus trouwde op 12 april 1574 met Maria Vladimirovna van Staritsa, dochter van hertog Vladimir van Staritsa. Hun nakomelingen waren:

  • Marie van Oldenburg (ca. juli 1580 – ca. 1597)
  • Eudoxia van Oldenburg (ca. 1581 – ca. 1588)

Afkomst[brontekst bewerken]

Zie ook[brontekst bewerken]

Noten[brontekst bewerken]

  1. art. Reval (1570-1571), in T. Jaques, Dictionary of Battles and Sieges: P-Z, III, Westport - Londen, 2007, p. 849.
  2. T. Miljan, Magnus king Livonia 1570 1578Historical Dictionary of Estonia, Landham - Boulder - New York - Toronto - Plymouth, 20152, p. xxx.
  3. R.C. Frucht (ed.), Eastern Europe: An Introduction to the People, Lands, and Culture], I, Santa Barbara - Denver - Oxford, 2005, p. 70.
  4. Viirand, Tiiu, Estonia. Cultural Tourism, Kunst Publishers, 2004. ISBN 9949-407-18-4.
  5. Ivan the Terrible By Isabel De Madariaga ISBN 0-300-11973-9
  6. War and Peace in the Baltic, 1560–1790 By Stewart Philip Oakley ISBN 0-415-02472-2
  7. Frederik II and the Protestant Cause: Denmark's Role in the Wars of Religion By Paul Douglas Lockhart Page 38 Page 39
  8. (da) Kønigsfeldt, Johannes Peter Frederik (1856). Genealogisk-historiske tabeller over de nordiske rigers kongeslægter. B. Lunos bogtrykkeri,. Kønigsfeldt, Johannes Peter Frederik, Genealogisk-historiske tabeller over de nordiske rigers kongeslægter, B. Lunos bogtrykkeri,, 1856.

Externe links[brontekst bewerken]