Portaal:Shakespeare/Uitgelicht 48
The Tragedy of Othello, the Moor of Venice (Othello, de Moor van Venetië) is een tragedie van William Shakespeare, vermoedelijk uit 1603 of 1604. De belangrijkste thema's van deze tragedie zijn liefde, jaloezie, ambitie en wraak, maar bovenal hoe deze menselijke passies de val van een nobel man kunnen veroorzaken. Op een hoger niveau kan dit stuk dan ook begrepen worden als een psychomachia, een strijd om de ziel van de mens, waarbij Othello het beste deel van de ziel personifieert en Iago de lagere driften.
Datering en eerste opvoering[brontekst bewerken]
Het in 1603-1604 geschreven stuk werd in 1622 op basis van een transcript van een auteursmanuscript als quarto-editie gepubliceerd. Van de tekst in de First Folio-uitgave van 1623 veronderstelt men dat hij gebaseerd is op een versie die Shakespeare zelf geredigeerd heeft.
Othello werd voor het eerst opgevoerd door the King's Men aan het hof van koning Jacobus I van Engeland op 1 november 1604. Richard Burbage (1568-1619), toen de belangrijkste acteur van het gezelschap, speelde de titelrol en bracht een vertolking die later door een anonieme bewonderaar als een van zijn beste werd beschreven. Het stuk is geschreven in de periode van Shakespeares grote tragedies, waaronder Hamlet (1600), King Lear (1604–5), Macbeth (1606) en Antony and Cleopatra (1606–7).
Bronnen voor Othello[brontekst bewerken]
Othello speelt zich af tegen de achtergrond van de oorlogen tussen Venetië en het Ottomaanse Rijk in de 16e eeuw. Cyprus, waar de meeste actie van het stuk zich afspeelt, was toen een Venetiaans bolwerk dat in 1570 door de Turken werd aangevallen en het daaropvolgend jaar door hen veroverd werd. Shakespeares kennis over dat conflict haalde hij waarschijnlijk uit "The History of the Turks" door Richard Knolles, dat in de herfst van 1603 in Engeland werd gepubliceerd. Het verhaal van Othello wordt ook verteld in een eerder Italiaans prozawerk van Giovanni Battista Giraldi Cinzio uit 1565. Aan het oorspronkelijke verhaal van Cinzio voegde Shakespeare een aantal eigen 'ingrediënten' toe zoals de jaloerse Roderigo die naar Desdemona's hand dingt, en Brabantio, de woeste, door verdriet overmande vader van Desdemona. Shakespeare liet het hele verhaal zich afspelen in een heel compacte setting en binnen een korte periode, wat de spanning ten goede kwam. Het meest memorabele personage dat hij schiep was echter Iago, die hij van een onbetekenende schavuit in een gewetenloze schurk omtoverde.