Moeras

Voor het gelijknamige natuurdoeltype, zie Moeras (natuurdoeltype).

veenmoeras in natuurgebied De Liereman

Een moeras (uit het Oudfrans marasc, Nieuwfrans marais), ook wel veenmoeras genoemd, is een type drasland, dat wordt gedomineerd door kruidachtige in plaats van houtachtige plantensoorten en waar veen wordt gevormd, een afzetting van dood plantmateriaal, vaak mossen en dan hoofdzakelijk veenmossen. Een vochtig gebied omringd door bomen en struiken wordt een moeras genoemd. Het is een overgangsgebied tussen water en land en wordt gekenmerkt door een hoge waterstand (boven het maaiveld) gedurende het hele jaar en een goed ontwikkelde kruidlaag met vooral veel helofyten. Vaak zijn er kenmerkende planten- en diersoorten.

Het betreft een tussenfase in de successie. Deze tussenfase kan kunstmatig in stand gehouden worden door dieren of mensen, zodat er geen verdere successie optreedt. Bij dieren kan men bijvoorbeeld denken aan de Oostvaardersplassen in Flevoland, waar ganzensoorten door begrazing van het rietland hun eigen leef- en woongebied in stand houden. Moerassen vormen de ideale omgeving voor waterinsecten als libellen en muskieten.

Een broekbos is een specifiek type moeras, waarin de boomlaag beter is ontwikkeld dan de kruidlaag. Gebeurt er lange tijd niets, dan zal een moeras verder verlanden, en land worden met de grondwaterspiegel onder het maaiveld.

Volgens INBO is de biotoop 'moeras' niet zo eenvoudig te definiëren. De grens met andere biotopen is in vele gevallen vaag. Het water in een moeras kan zoet of zout zijn.

De Duitse en Deense tegenhangers van het woord 'moeras' (Marsch, marsk) kunnen verwarring oproepen, omdat hiermee vooral kwelders en ingedijkt polderland worden aangeduid. De Engelse term marsh en het Franse marais worden zowel voor moerasgebieden als voor polderland gebruikt.

Onland, zwamp, meers

• In Nederland worden onder andere de termen onland en woeste grond gebruikt voor moeras, maar ook wel voor anderszins landbouwkundig onbruikbaar land.
• In Suriname spreekt men van een zwamp (uit het Engelse voor moeras en broekbos: swamp).
• In Vlaanderen noemt men een moeras vaak een meers, ook nog lang nadat het gebied verland is.

Lijst van moerassen

Moerassen vind je overal op de wereld, van het Asmat moeras in Indonesië tot het Okavango moeras in Botswana en de Everglades in Florida.

Noord-Amerika

• Everglades (VS)
• Great Dismal Swamp (VS)
• Moerassen van Centla (Mexico)
• Okefenokeemoeras (VS)

Zuid-Amerika

• Los Llanos (Colombia, Venezuela)
• Pantanal (Brazilië)

Europa

• Biebrzamoerassen (Polen)
• Bospolder-Ekers moeras (België)
• Camargue (Frankrijk)
• Flow Country (Schotland)
• Moerassen van Harchies (België)
• Molsbroek (België)
• Nationaal Park De Biesbosch (Nederland)
• Hortobágy (Hongarije)
• Muddus en Sjaunja (Zweden)
• Nationaal Park Weerribben-Wieden (Nederland)
• Pripjatmoerassen (Wit-Rusland en Oekraïne)

Afrika

• Okavangodelta (Botswana)
• Sudd (Soedan)

Oceanië

• Coorong (Australië)
• Waituna Lagune (Nieuw-Zeeland)

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Moeras van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

· ·

Plantkunde en deelgebieden

Geobotanie (planten als onderdeel van de biosfeer)

Idiobotanie (planten onder gecontroleerde omstandigheden)

Overig