Zieuwent

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Jcb (overleg | bijdragen) op 25 aug 2010 om 23:18. (→‎Bijnamen)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Zieuwent
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Zieuwent (Gelderland)
Zieuwent
Situering
Provincie Vlag Gelderland Gelderland
Gemeente Vlag Oost Gelre Oost Gelre
Coördinaten 52° 0′ NB, 6° 31′ OL
Algemeen
Inwoners 2000
Portaal  Portaalicoon   Nederland

Zieuwent (Nedersaksisch: ’t Söwent) is een van de kerkdorpen van de gemeente Oost Gelre in de Achterhoek, in de Nederlandse provincie Gelderland. Tot 1 januari 2005 was het een kerkdorp van de gemeente Lichtenvoorde. Het dorpje telt ongeveer 2000 inwoners.

Naam

In het plaatselijke dialect wordt Zieuwent aangeduid als ’t Söwent, dus als 'Het Zieuwent'. Het Zieuwent, in de middeleeuwen geschreven als 'Synwede' betekent oorspronkelijk 'lage weide' ofwel moerassig gebied. Het lag in het noordwestelijk deel van de latere gemeente Lichtenvoorde en het zuidelijk deel van de latere gemeente Ruurlo. Dit laatste deel, Zieuwent onder Ruurlo, werd en wordt officieus nog steeds ook wel aangeduid als ’t Achter-Söwent, dus als "Het Achter-Zieuwent". De streek maakte deel uit van het Berlewalde, een naam die in het begin van de 21e eeuw aan de vergetelheid is ontrukt.

Historie en Religie

In het midden van de dertiende eeuw liet de graaf van Gelre vanaf het naburige Ruurlose Broek naar het riviertje de Berkel een afwateringskanaal graven, de Grevengracht. Daardoor zakte het waterpeil zodanig dat vestiging in het moerasgebied van Het Zieuwent mogelijk werd. Niettemin bleef het een gebied dat ’s winters erg drassig was of zelfs onder water stond. Hier en daar waren hoogten in het land, waarop bewoning mogelijk was zonder natte voeten te krijgen. Op en rond een hoogte die Het Hoenderboom heette ontstond het dorp dat nu Zieuwent heet.

De Sint-Werenfriduskerk in Zieuwent

Het dorp heeft een grote neogotische kerk, de Sint-Werenfriduskerk, ontworpen door architect J.W. Boerbooms, die ook wel "de kathedraal van de Achterhoek" genoemd wordt[1]. Vanouds zijn er in Zieuwent kerkpaden, smalle paadjes tussen de weilanden waarlangs de inwoners vanuit het grote buitengebied naar de dagelijkse mis liepen. Enkele jaren geleden zijn er nieuwe "kerkpaden" richting de kerk aangelegd. Deze nieuwe paden herinneren aan - en markeren de routes die de inwoners van oudsher namen. Deze paden worden nu vooral als recreatieve fiets- en wandelpaden gebruikt. Alle paden worden onderhouden door vrijwilligers en lopen vaak over grondstukken van de plaatselijke agrariërs.

Zieuwent was tot ver in de 20e eeuw een volledig katholieke plaats, waar letterlijk geen andersdenkenden woonden[2]. Het kindertal van de gezinnen in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw was groot, gezinnen met 8 a 10 kinderen waren geen uitzondering. Het was een van de kinderrijkste dorpen van Nederland[3].

Achter-Zieuwent werd in 1932 kerkelijk afgesplitst van de Sint-Werenfridusparochie van Zieuwent. Het werd een eigen parochie, de Onze Lieve Vrouw van Lourdesparochie. Sindsdien dragen Het Achter-Zieuwent en het daarin gelegen dorpje de naam Mariënvelde. Na de gemeentelijke herindeling van 2005 werden Zieuwent en Mariënvelde voor het eerst in hun geschiedenis opgenomen binnen één bestuurlijke eenheid, de nieuwe gemeente Oost-Gelre.

Bijnamen

Zieuwent kent het fenomeen van bijnamen[4]. Dit zijn namen die gebruikt worden om naast de 'zondagse naam' families aan te duiden. De mensen in het dorp zijn veelal onder hun bijnaam beter bekend dan onder hun officiële familienaam. Bijnamen hebben niets met scheldnamen van doen. De bijnamen komen in de regel voort uit oude boerderijnamen (plaatse) of uit vroegere beroepsnamen. Als vroeger een jonge man bij een familie introuwde, veranderde daardoor wel de familienaam maar niet de boerderijnaam. De bewoners bleven bij hun boerderijnaam genoemd worden. Ook zijn er bijnamen die op een vroeger beroep duiden, bijvoorbeeld Sniedas (snijder = kleermaker) of Wèvas ( = wever)

In het dorp komen veel dezelfde familienamen voor. Familienamen als Wopereis, Krabbenborg, Spekschoor, Kolkman, Rondeel, Rouwhorst en andere zijn moeilijk te traceren zonder bijnaam. Zonder bijnaam heeft men vaak geen idee over wie je het hebt. In het dagelijkse leven wordt in de regel uitsluitend de bijnaam gebruikt en is men zich de familienaam niet of nauwelijks bewust.[bron?]

Verenigingsleven

Het dorp kent een muziek-evenement met pasen en een jaarlijkse zomerkermis. Er is een voetbalclub (RKZVC) en een handbalvereniging (Pacelli). Er is ook een Sport- en partycentrum.

Zie ook


[bron?]

  1. mijngelderland.nl De kathedraal van de achterhoek
  2. nederland-in-beeld.nl Informatie over Zieuwent
  3. nederland-in-beeld.nl Informatie over Zieuwent
  4. zuwent.nl Waor bu’j van? (Zuwentse genealogie)