Trifenylboraan

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Trifenylboraan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van trifenylboraan
Molecuulmodel van trifenylboraan
Algemeen
Molecuulformule C18H15B
IUPAC-naam trifenylboraan
Molmassa 242,1227 g/mol
SMILES
B(C1=CC=CC=C1)(C2=CC=CC=C2)C3=CC=CC=C3
InChI
1S/C18H15B/c1-4-10-16(11-5-1)19(17-12-6-2-7-13-17)18-14-8-3-9-15-18/h1-15H
CAS-nummer 960-71-4
EG-nummer 213-504-2
PubChem 70400
Wikidata Q7843274
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Ontvlambaar
Gevaar
H-zinnen H228
EUH-zinnen geen
P-zinnen P210
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Smeltpunt 142 °C
Kookpunt 203 °C
Goed oplosbaar in tolueen, benzeen
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Trifenylboraan of BPh3 een organische boorverbinding met als brutoformule C18H15B. De stof komt voor als een wit kristallijn poeder, dat onoplosbaar is in water. Het is evenwel zeer gevoelig voor water, omdat het ontleedt in benzeen en trifenylbooroxine.

Synthese[bewerken | brontekst bewerken]

Trifenylboraan werd voor het eerst bereid in 1922.[1] Het wordt bereid uit een etherische oplossing van boortrifluoride en fenylmagnesiumbromide, een Grignardreagens:[2]

Op kleinere schaal kan het ook bereid worden door de thermische ontleding van trimethylammoniumtetrafenylboraat:[3]

Structuur en eigenschappen[bewerken | brontekst bewerken]

Trifenylboraan bezit een trigonaal planaire structuur, omdat het centrale booratoom sp2-gehybridiseerd is. De omringende fenylgroepen zijn vlak, maar liggen ongeveer 30° gedraaid ten opzichte van het bindingsvlak met boor. Dit is een gevolg van de elektronenwolken rond de waterstofatomen aan de fenylgroepen die elkaar afstoten. Trifenylboraan is een zwak lewiszuur.

Toepassingen[bewerken | brontekst bewerken]

Trifenylboraan is commercieel verkrijgbaar en wordt onder meer geproduceerd door DuPont. Het wordt onder andere gebruikt voor de hydrocyanering van 1,3-butadieen tot adiponitril, een precursor voor de productie van nylon. Het productieproces bij DuPont verloopt met een reactie van metallisch natrium, een gehalogeneerd aromaat (chloorbenzeen) en een alkylboraatester.

Trifenylboraan wordt in het laboratorium gebruikt voor de synthese van arylcomplexen, die kunnen ingezet worden als katalysator en polymerisator.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]