Wikipedia:Auteursrechtencafé/Archief/2015-06

Free Knowledge Advocacy Group EU

De Europese Commissie is bezig met copyright reform. Een werkgroep van Wikimedia Nederland werkt met een reeks andere chapters in de EU samen. De inzet is om overheidsinformatie in het publiek domein te krijgen, om vrijheid van panoramo te krijgen, en een regeling rond weeswerken. Dimi Dimitrov is onze lobbyist in Brussel. Binnenkort worden brieven naar Europarlementariërs gestuurd om te zorgen dat amendementen onze kanten op rollen. Als opvolg actie is het ook nodig om Europarlementariërs te bellen. Wil je daar aan meedoen, dan kan dat, zie Free Knowledge Advocacy Group EU. Ad Huikeshoven (overleg) 3 jun 2015 09:23 (CEST)

Wet hergebruik overheidsinformatie

In de Tweede Kamer ligt nu het wetsvoorsel 34 123, Wet hergebruik overheidsinformatie. Marianne Korpershoek, advocaat auteursrecht die zich pro deo voor Wikimedia Nederland inzet wees hierop. Eerder werd hier gesproken over Europese richtlijn hergebruik overheidsinformatie. De richtlijn 2003/98/EG is in 2013 gewijzigd en is nu 2013/37/EU. Deze richtlijn moet op 18 juli van dit jaar in de nationale wetgevingen zijn geïmplementeerd. Het wetsvoorstel 34.123 Wet hergebruik overheidsinformatie is nu aanhangig in de Tweede Kamer. Op pagina 2 e.v. van de Memorie van Toelichting staat een interessante samenvatting. Informatie van musea, archieven en bibliotheken vallen ook onder dit voorstel (er zijn wel een paar uitzonderingen, maar die zijn volgens Marianne minder relevant.) Ook is deze passage van pagina 16 van de MvT interessant: ‘Van belang is dat aan de hergebruiker vooraf kenbaar wordt gemaakt welke voorwaarden van toepassing zijn. Dit kan door middel van een bericht op de website of bij de betreffende documenten of datasets. Ook als er geen voorbehoud wordt gemaakt zijn er mogelijkheden om bijvoorbeeld een zogenaamde «open verklaring» te hanteren om aan te geven dat documenten vrij herbruikbaar zijn. Als hiervoor wordt gekozen, wordt aanbevolen om de internationaal veel toegepaste Creative Commons16 verklaringen te gebruiken, zoals CC0. In een dergelijke verklaring wordt aangegeven wat wel mag met het document in plaats van welke restricties er zijn.”

Er is gisteren ook een amendement ingediend door Linda Voortman van GL waarin wordt voorgesteld om het voorstel te wijzigen zodanig dat er geen belang meer gesteld hoeft te worden voor hergebruik. Marianne vraagt: Hebben jullie contacten met haar? Het voorstel staat geagendeerd voor plenair overleg. Wordt er gelobbied in de Tweede Kamer? Naar het idee van Marianne zullen een aantal vragen op het auteursrechtencafé beantwoord zijn als deze wet van kracht is. Dat gaat niet lang meer duren en als ze 18 juli niet halen dan is er horizontale werking. Tot zover geparafraseerde citaten van Marianne Korpershoek, met haar toestemming hier geplaatst. Ad Huikeshoven (overleg) 3 jun 2015 09:36 (CEST)

Interessant! Horizontale werking daar hebben we geen Wiki-artikel over. In ieder geval mogen wij ons als er geen Nederlandse wet is, ons in dat geval beroepen op de Europese richtlijn. Wat voor consequenties heeft dat voor ons? Hannolans (overleg) 3 jun 2015 14:25 (CEST)

Horizontale rechtstreekse werking van niet-geïmplementeerde richtlijnen is niet mogelijk (dit heeft het Hof van Justitie uitdrukkelijk bepaald in onder andere het arrest Faccini Dori, zaak C-91/92). Ik denk dat mevrouw Korpershoek verticale rechtstreekse werking bedoelt. Je kunt je dus alleen tegenover de overheid op een niet-omgezette richtlijn beroepen, onverminderd de plicht van de lidstaatrechter tot richtlijnconforme interpretatie. Woody_|(?) 3 jun 2015 15:37 (CEST)

Beperking auteursrecht voor overheidsinformatie, artikel 15b

Citaat uit mail van Marianne Korpershoek: "Artikel 15b is onderdeel van de afdeling van de Auteurswet die over de beperkingen op het auteursrecht gaat. In principe heeft de maker of rechtverkrijgende als enige het recht om een werk te verveelvoudigen of openbaar te maken. Anderen mogen dat alleen met toestemming (licentie = ook vergunning zie ook “licence to kill”J). Is er geen licentie/toestemming maar toch verveelvoudiging en/of openbaarmaking dan is er sprake van inbreuk op het auteursrecht.

Op het alleenrecht van de auteur/rechtverkrijgende zijn een paar uitzonderingen, in de Auteurswet ‘beperkingen op het auteursrecht’ genaamd. Er is immers sprake van een beperking op het alleenrecht van de auteur/rechtverkrijgende. Bekende beperkingen op het auteursrecht, zijn het citaatrecht, overname uit de pers door de pers, kopie voor eigen gebruik etc. Deze artikelen zijn ook allemaal geformuleerd volgens de formule “Als een inbreuk op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd de verveelvoudiging of openbaarmaking etc…” Dus wanneer je je aan de voorwaarden van de betreffende beperking houdt is er helemaal geen licentie (toestemming) nodig.

Of bedoel je met licentie een licencetag volgens de category die op de wiki wordt gebruikt. Dat wordt geloof ik sjabloon genoemd. Ik zie in het auteursrechtcafé een paar categorieën voorbij komen PD-GOV, En verder heb ik de pagina gevonden. Ik zie daar geen licence tag op staan voor beperkingen zoals parodie, citaat etc. Beperkingen zijn strikt genomen natuurlijk geen licenties, maar is daar wat voor? Ik zie dat iemand voorstelt om een sjabloon te maken voor 15b.

Ik heb de entry van Arnout Engelfried en ook Paul B eens. De werken die onder de beperkingen van 15b vallen zijn geen publiek domein. Publiek domein betreft werken waarvoor op grond van de auteurswet geen rechthebbenden aan te wijzen zijn. Dus omdat de auteur meer dan 70 jaar is overleden of om dat er sprake is van een wet, besluit of verordening van de openbare macht of van een rechterlijke uitspraak. (art. 11). Op alle andere werken van de openbare macht zoals kamerstukken, rapporten van parlementaire enquêtecommissies hebben dus wel een rechthebbende, maar die rechthebbende kan gebruik binnen de voorwaarden van 15b niet verbieden. De rechthebbende behoudt echter wel zijn persoonlijkheidsrechten van art. 25 AW.

Ik ben het dus niet eens met deze stelling die in het café staat. "This image is in the public domain in the Netherlands and the former Dutch East Indies and Netherlands New Guinea. In principle all works communicated to the public by or on behalf of the public authorities (government) are not copyright protected in the Netherlands, unless the copyright has been reserved explicitly, either in a general manner by law, decree or ordinance, or in a specific case by a notice on the work itself or at the communication to the public. This is regulated in Article 15b of the Copyright Act of 1912. Also entities like the Silicose Oud-mijnwerkers foundation (AbRS 30 November 1995, JB 1995/337) can be regarded as public authorities."

Dit is dus het theoretische stuk. Maar hoe het praktisch in het vat gestoken zou moeten worden is nog iets anders. Het voor mij nogal een theoretisch verhaal, dat eigenlijk alleen relevant is wanneer je hele lappen uit overheidsdocumenten op de wiki te zetten, maar dat lijkt me toch niet helemaal in overeenstemming met de beginselen voor een artikel. Wanneer je stukken overneemt zal een beroep op het citaatrecht ook mogelijk zijn en waarschijnlijk ook voldoende.

Misschien zou je voor overheidsdocumenten een soort beslisboom moeten maken. BV is het een wet, etc.? Ja -> dan PD Nee is een openbare macht rechthebbende -> ja is een of ander voorbehoud gemaakt (conform art. 15b) nee , dan een beroep op de beperking van 15b. Ik ga er vanuit dat de een elektronische weergave niet al bundel aangemerkt zal worden." Tot zover Marianne Korpershoek. Het probleem zit hem m.i. eerder in commons waar expliciet om vrije licenties of publiek domein gevraagd wordt. Zie ook wetswijziging hierboven die in de maak is. Ad Huikeshoven (overleg) 3 jun 2015 09:43 (CEST)

Voor de duidelijkheid, het gaat hierbij uiteraard om fotomateriaal, videomateriaal, audiomateriaal, grafieken, kaarten etc. Als het gaat om teksten valt te denken aan de omschrijvingen van gemeentelijke monumenten en rijksmonumenten en samenvattingen uit rapporten van bijvoorbeeld de Ombudsman die we dan als basistekst kunnen gebruiken. Tot slot gaat het om teksten die we als bron op Wikisource zouden willen zoals de kersttoespraak van de Koning (die nu volgens mij onjuist als 'PD' op wikisource staat).

Het zou op commons een template zoals {copyrighted free use} zijn, vergelijkbaar met {attribution}, maar dan zonder naamsvermelding. Een vraagstuk met artikel 15b is gerelateerd aan de Amerikaanse wetgeving: is het een vorm van vrijgeven waardoor Nederlandse overheidsinformatie wereldwijd te gebruiken is, dus ook in de VS, of is het een toestemming om in Nederland overheidsinformatie van binnen- en buitenlandse overheden vrij te mogen gebruiken. Hannolans (overleg) 3 jun 2015 14:34 (CEST)

Wat betreft je laatste vraag: dat laatste. Het betreft geen toestemming om overheidswerken (informatie is niet auteursrechtelijk relevant) vrij te gebruiken, maar een beperking van het auteursrecht op overheidswerken, zowel Nederlandse als niet-Nederlandse. Het auteursrecht is namelijk territoriaal begrensd, wat wil zeggen dat iemand die een werk schept auteursrechtelijke bescherming in elk land geniet, voor zover de creatie voldoet aan de eisen die de wetgeving van dat land (of in geval van de Europese Economische Ruimte: de wetgeving van de EER) voor auteursrechtelijke bescherming stelt. Dit is zo geregeld in art. 5(1) van de Berner Conventie. Zoals de Hoge Raad het in zijn arrest van 13 februari 1936 zei: "[H]et systeem der herziene Berner Conventie [is niet dit], dat de auteur in het land van herkomst een auteursrecht verkrijgt, dat ook in de andere Verbondslanden erkenning en bescherming vindt, doch [dat] die herziene Conventie aan de auteur, onafhankelijk van het al dan niet bestaan van bescherming in het land van herkomst, in ieder Verbondsland een recht geeft, in omvang en in werking gelijk aan dat hetwelk de eigen wetgeving van dat Verbondsland bij rechtstreekse toepasselijkheid van die wetgeving aan nationalen verleent." Een Amerikaanse overheid geniet dus in beginsel auteursrechtelijke bescherming naar Nederlands recht voor door haar gepubliceerde werken die volgens het auteursrecht van de EER aan de vereisten voor auteursrechtelijke bescherming voldoen, maar ook dat (Nederlandse) auteursrecht valt onder de werking van art. 15b Aw. Op het internet is het echter maar de vraag hoeveel je aan dit gegeven hebt (ik denk helemaal niets). Omgekeerd is het zo dat werken van Nederlandse overheden die wat hun Nederlandse auteursrecht onder art. 15b Aw vallen, maar tevens voldoen aan de vereisten van auteursrechtelijke bescherming in (bijvoorbeeld) de Verenigde Staten voor wat hun Amerikaanse auteursrecht betreft natuurlijk niet onder art. 15b Aw vallen. Je kunt dan (althans op het internet) in theorie tegen de situatie aanlopen dat een Nederlandse overheid zich op een Amerikaans auteursrecht beroept. Dan heb je niets aan art. 15b Aw. Ik spreek echter uitdrukkelijk van "in theorie", omdat mij dit scenario niet erg waarschijnlijk voorkomt (bovendien zou je dit nog als misbruik van recht kunnen aanmerken).

Het is overigens de vraag hoe het zit als een overheid naderhand alsnog een voorbehoud ex art. 15b Aw maakt. Volgens Spoor/Verkade/Visser 2005, p. 148 zal dit in ieder geval geen terugwerkende kracht hebben (lijkt mij logisch), maar onduidelijk is of verder gebruik van de (voorbehoudsloze) via Commons verspreide versie is toegestaan. Ik heb me hier (nog) niet in verdiept, maar ik neig ernaar die vraag ontkennend te beantwoorden. Het gaat immers niet om een licentie, maar om een beperking van het auteursrecht, inhoudende dat bepaalde handelingen niet als inbreukmakend worden aangemerkt. Wanneer alsnog een voorbehoud wordt gemaakt zullen latere openbaarmakingen en verveelvoudigingen m.i. wel degelijk inbreukmakend zijn. Een andere interpretatie zou denk ik betekenen dat de oorspronkelijke gebruiker van de voorbehoudsloze versie in wezen een licentie op dat werk verleent, en daartoe is hij niet bevoegd. Iets om rekening mee te houden bij het eventueel maken van een sjabloon, of in ieder geval iets om nader uit te zoeken (heb ik nu eigenlijk geen tijd voor). Woody_|(?) 3 jun 2015 16:22 (CEST)

Ah, ik nam aan dat de Nederlandse overheid hun werken beschikbaar stelt wereldwijd. Ook in de toelichting van de implementatie van de Europese richtlijn staat 'Voor alle overige documenten waarvan de overheid wel de auteursrechten heeft, geldt ook dat zij herbruikbaar zijn, maar dat de overheid een voorbehoud kan maken (artikel 15b Auteurswet).' Als artikel 15b de uitwerking is van de Europese richtlijn is voor hergebruik van overheidsinformatie, dan zouden bedrijven dus alleen in Nederland de content mogen gebruiken en een op Belgie gericht bedrijf mag de informatie niet weergeven? Is dat geen vreemde implementatie van de Europese richtlijn die juist data op Europees niveau beschikbaar wil hebben? Hannolans (overleg) 3 jun 2015 21:49 (CEST)

Art. 15b Aw is geen implementatie van de Richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie. Dat wordt ook niet beweerd in de memorie van toelichting. Woody_|(?) 3 jun 2015 22:03 (CEST)

Is de auteurswet niet bestaande regelgeving waardoor op het gebied van auteursrechten Nederlandse wetgeving niet hoefde te veranderen tbv deze richtlijn? Iedere Europese overheid moet toch ook iets rond auteursrechten regelen voor deze richtlijn om hergebruik mogelijk te maken? Nederland heeft hierbij gekozen voor handhaving van artikel 15 waardoor alle overheidsinformatie in principe herbruikbaar is?

Over op welke overheden het betrekking heeft, in artikel 15b staat 'de openbare macht' en niet 'een openbare macht'. Ik zou zeggen dat de openbare macht de overheid is, en niet een overheid? Hannolans (overleg) 4 jun 2015 21:51 (CEST)

Nee, het is (was) volgens mij niet nodig dat de lidstaten "iets rond auteursrechten regelen" om hergebruik mogelijk te maken. De richtlijn laat auteursrechten van zowel derden als overheden onverlet, maar voor overheden geldt dat zij hun auteursrechten op zodanige wijze moeten uitoefenen dat hergebruik wordt vergemakkelijkt (ow. 22 van de considerans). Met 'de openbare macht' worden in art. 15b Aw alle overheden en hun organen bedoeld, voor zover zij een publieke taak of bevoegdheid uitoefenen. (vgl. Spoor/Verkade/Visser 2005, p. 141). Woody_|(?) 4 jun 2015 22:54 (CEST)

Dank voor de bronnen en dank voor de uitleg! (Spoor/Verkade/Visser 2005). Considerans 22 Auteursrechten zodanig uitoefenen dat hergebruik wordt vergemakkelijkt, zou toch een soort van regeling voor licenties per lidstaat inhouden? En de richtlijn stelt niet de eis dat hergebruik over de landsgrenzen vergemakkelijkt moet worden? Hannolans (overleg) 4 jun 2015 23:53 (CEST)

Rouwadvertentie Drs. P

Zie ook hier. Volgens mij is het auteursrecht op deze ollekebolleke nog een paar decennia geldig. Een redenering als als het in het NRC wordt overgenomen zullen wij het ook wel mogen plaatsen vind ik juridisch glad ijs. Wat denken anderen hierover? Richard 16 jun 2015 11:45 (CEST)

PS: Saschaporsche maakte mij erop attent dat hij inmiddels ook in Ollekebolleke (dichtvorm) is opgenomen. Richard 16 jun 2015 12:04 (CEST)

Volgens mij rusten hier inderdaad auteursrechten op. Drs. P is nog geen 70 jaar dood, dus hebben zijn nabestaanden nog het auteursrecht op de tekst. En volgens mij is de tekst integraal overgenomen, dus is ook citaatrecht hier niet van toepassing. Mbch331 (Overleg) 16 jun 2015 12:11 (CEST)

Tja, echt Ew is dit natuurlijk niet en een citaat is ook helemaal niet noodzakelijk om e stof te begrijpen. Ik zou zeggen, randgeval maar voor de zekerheid maar even niet doen. Natuur12 (overleg) 16 jun 2015 12:51 (CEST)

Kan iemand mij dan uitleggen waarom het NRC de tekst dan wel mag publiceren op haar website, zie hier? Is dat dan schending van auteursrechten? vr groet Saschaporsche (overleg) 16 jun 2015 15:21 (CEST)

Mogelijk wel. Je weet niet welke instructies Polzer bij het gedicht achtergelaten heeft. Verder zijn de auteursrechten nu in handen van zijn erfgenamen en kunnen die toestemming tot plaatsing (al dan niet eenmalig) geven. De tekst vrijgeven onder CC BY-SA is wel een hele grote stap verder. Richard 16 jun 2015 15:26 (CEST)

Saschaporsche, ja dat is uit te leggen. Artikel 15 van de auteurswet geeft de rechten van onder andere dagbladen om af te wijken van de auteursrechten. Zie http://wetten.overheid.nl/BWBR0001886/ . Dit wordt aangeduid met "persexceptie". Gelukkig mag dat, anders zou de persvrijheid wel zeer aan banden gelegd zijn. Wikipedia is geen dagblad, daarom mag het hier dus niet (afgezien van het recht dat wij ons toe-eigenen om ook tekst te wijzigen, zodra het op Wikipedia is gepubliceerd). Elly (overleg) 16 jun 2015 15:37 (CEST)

Bedankt voor die link, Elly. Richard 16 jun 2015 15:58 (CEST)

Vrijheid van panorama in het geding

In Brussel is bij een amendement (AM421) aangenomen dat de Vrijheid van Panorama beperkt. Wanneer de regel van kracht wordt is voorafgaande toestemming nodig van rechthebbenden op werken geplaatst in de publieke ruimte voor commercieel gebruik van foto's van die werken. De auteur van het amendement is Jean-Marie Cavada en het amendement luidt: Considers that the commercial use of photographs, video footage or other images of works which are permanently located in physical public places should always be subject to prior authorisation from the authors or any proxy acting for them; Het oorspronkelijke voorstel van Julia Reda luidt: Calls on the EU legislator to ensure that the use of photographs, video footage or other images of works which are permanently located in public places are permitted; Onze man in Brussel roert de trom om hier tegen actie te ondernemen. Ad Huikeshoven (overleg) 17 jun 2015 08:52 (CEST)

Commerciële exploitatie van werken in de publieke ruimte door derden heeft niets te maken met het uitgangspunt van het (Europees) auteursrecht, namelijk het bieden van een adequaat, hoogwaardig beschermingsniveau voor auteurs, waarbij zij een passende beloning voor hun prestaties ontvangen. Onder het nieuwe voorstel blijft panoramavrijheid bestaan, en wordt dit zelfs uitgebreid naar de hele EER! Dat het amendement minder leuk is voor Wikimediaprojecten is niet zozeer omdat wij foto's van werken in de publieke ruimte commercieel exploiteren, maar omdat ons beleid eist dat commerciële exploitatie van dergelijke foto's mogelijk is. Ik vind het belachelijk om vanwege een beperking die wij onszelf stellen bij de wetgever te gaan lobbyen voor een lager niveau van auteursrechtenbescherming. Woody_|(?) 17 jun 2015 10:49 (CEST)

De lobby is niet tegen het voorstel van Julia Reda wat een verbetering is, maar het amendement van Jean-Marie Cavada, wat in Nederland wel een achteruitgang is, niet alleen voor Wikimedia. Het levert vooral bureaucratie op om bijvoorbeeld de architect van gebouwen te achterhalen voor als iemand een boekje voor een rondwandeling wil uitgeven. Hannolans (overleg) 17 jun 2015 11:19 (CEST)

Ik begrijp heel goed waar de lobby tegen gericht is. Ik begrijp ook dat het amendement (er zijn trouwens nog zo'n tien andere amendementen van gelijke strekking ingediend) een achteruitgang is in de ogen van mensen die graag parasiteren op de prestaties van anderen. Het is echter een vooruitgang voor de mensen die erkennen dat het enkele feit dat een werk in de openbare ruimte staat de rechten van de auteur niet tenietdoet, en dat auteurs een passende beloning voor het gebruik van hun werken verdienen. Het is duidelijk dat de lobby niet gericht is op de bescherming van uitgevers van foldertjes en ansichtkaarten, van wie echt wel verwacht mag worden dat zij dat kleine beetje moeite doen om de rechthebbende om toestemming te vragen. De lobby is gericht op de instandhouding van een praktijk op Wikimedia die afbreuk doet aan rechten van auteurs en ook overigens niets te maken heeft met ons doel, namelijk verspreiding van kennis. Ik ben blij dat met het nieuwe voorstel een betere balans is gevonden tussen de belangen van de auteur en de belangen van het publiek (niet-commercieel gebruik: prima; commercieel gebruik: alleen met voorafgaande toestemming). Woody_|(?) 17 jun 2015 12:06 (CEST)

Beste Woodcutterty, je hebt een uitgesproken mening over auteursrechten voor werken in de publieke ruimte. Ik heb er een vraag over. Auteursrechten voor schrijvers van teksten (boeken en gedichten) kan ik begrijpen: een schrijver produceert een tekst en moet maar afwachten of er lezers zijn die belangstelling hebben voor de inhoud en ervoor willen betalen. Is dat wel het geval dan ontvangt de schrijver, dank zij de auteursrechtenwetgeving, een vergoeding. Dus de betaling voor het werk is dan achteraf, maar alleen als er een markt voor is. Ik neem aan dat met "werken in de publieke ruimte" bedoeld worden constructies als bijvoorbeeld gebouwen of bruggen en torens. Is er ergens een gebouw nodig dan wordt een architect benaderd om een gebouw te ontwerpen dat voldoet aan een programma van eisen. Het gebouw wordt gebouwd, de architect wordt betaald voor zijn werk, het gebouw wordt in gebruik genomen. De architect wordt betaald of de mensen, die gebruik maken van het gebouw, er nu tevreden mee zijn of niet. Ik zou graag willen weten waarom het werk van een architect auteursrechtelijk beschermd moet worden en hij/zij zeggenschap erover houdt en zelfs betaling kan vragen voor plaatjes in een folder wanneer die architect al lang en breed betaald is voor zijn bijdrage aan dat gebouw. Ik ben benieuwd naar de rechtvaardiging daarvoor. --VanBuren (overleg) 17 jun 2015 13:38 (CEST)

(bwc, @Woodcutterty) Je had al begrepen dat je standpunt hier niet onverdeeld populair zal zijn, maar het is inderdaad verdedigbaar. Dat 'wij' in het kader van onze eigen activiteiten graag zouden zien dat het auteursrecht wat verder beperkt zou worden, betekent niet dat dat ook objectief een vooruitgang zou zijn. Het omgekeerde geldt natuurlijk ook: de rechten van de maker verdienen bescherming, maar dat moet altijd tegen het algemeen belang worden afgewogen. Auteursrechten zijn een soort van staatswege verleend tijdelijk monopolie op de exploitatie van een voortbrengsel van de menselijke geest, en de staat wordt geacht niet de loopjongen te zijn van makers of van commerciële partijen (of anderzijds van Wikipedia) maar een balans te vinden tussen het particuliere belang van de maker en het algemene belang. De Amerikaanse grondwet is daar bijvoorbeeld vrij expliciet in (en:Copyright Clause): auteursrecht heeft daar als belangrijkste functie het bevorderen van creativiteit door een tijdelijk monopolie op de producten van die creativiteit. Maar maak die regels te streng of het monopolie te langdurig en je zult zien dat het juist ten koste gaat van creativiteit en vernieuwing.

Het heeft wel degelijk iets te maken met verspreiding van kennis: dat een gebouw als het Atomium in deze encyclopedie thuishoort, zal toch niemand bestrijden, hoop ik. En een zinvolle bespreking van dat gebouw zal toch bij voorkeur een afbeelding daarvan bevatten. Het niet kunnen plaatsen van zo'n afbeelding is wel spijtig, en het zou nog spijtiger zijn als dat ook voor andere landen, zoals Nederland, zou gaan gelden. Dan kun je stellen 'schakel dan over naar een NC-licentie en verbied commercieel gebruik'. Dat kan in theorie, maar dat is, hoe je het ook wendt of keert (en los van de enorme praktische bezwaren) een beperking op de verdere verspreiding van die kennis.

In dit geval is er ook nog een ander aspect: architecten en beeldhouwers zetten hun werk niet gratis in de openbare ruimte: zij worden daarvoor in het algemeen betaald door hun opdrachtgevers, en het verspreiden van foto's van werken maakt die werken op zichzelf niet minder waardevol. Dat onderscheidt het van boeken en andere makkelijk 'exact' na te maken werken, waar dat wel degelijk een aantasting is van de kern van het 'verdienmodel' van de maker: een reproductie van een boek of een grafiek is ook niet het origineel, maar kan er verdraaid veel op lijken. Ik kan echter een 1-op-1-kopie van het Atomium niet aan de muur hangen of in mijn tuin zetten (gesteld dat ik die zou hebben). Het betekent hier wel dat de 'secundaire' inkomsten wat kunnen afnemen als de architect of rechthebbende zelf geen volledige controle kan uitoefenen op allerlei merchandising (en ik moet eerlijk zeggen dat ik niet weet hoeveel die 'secundaire' inkomstenbron voor de maker oplevert). Wel stelt 'panoramavrijheid' zoals die in Nederland bestaat, beperkingen: het werk mag alleen worden afgebeeld 'zoals het zich [in de openbare ruimte] bevindt', en je mag werken ook niet zomaar 'in een bundel verenigd' publiceren.

Voor de huis-, tuin- en keuken-'gebruikers' in bijvoorbeeld België is dit - als een en ander doorgaat - wel een vooruitgang te noemen: zolang je met je website of weblog of Flickr-foto's geen commercieel oogmerk hebt (en dan gedefinieerd zoals in 'de wet', niet zoals de het de erven Waterkeyn behaagt) kun je gewoon foto's plaatsen van de buitenkant van gebouwen.

Maar wat mij betreft heeft een ieder het volste recht te lobbyen voor wat hij of zij belangrijk vindt. Voor Wikimedia is het gebruik van vrije licenties die ook commercieel gebruik toestaan, steeds een belangrijk punt geweest, al zal dat ongetwijfeld niet gelden voor allen die daadwerkelijk aan deze encyclopedie bijdragen of die haar lezen. Het zou ook beslist niet het einde van Wikipedia betekenen, maar het zou wel jammer zijn. Paul B (overleg) 17 jun 2015 14:25 (CEST)

Volgens mij gaat het doel van verdere verspreiding van kennis, door het stellen van de voorwaarde dat commercieel hergebruik toegestaan moet zijn, ten koste van ons doel van verspreiding van kennis an sich, in het bijzonder door het schrijven van een encyclopedie. Dat we, ook als panoramavrijheid naar aanleiding van dit voorstel in de hele EER zou worden ingevoerd, nog steeds geen foto van het Atomium kunnen gebruiken in Wikipedia-artikelen is dan ook helemaal aan onszelf te wijten. Ik zie daarom niet hoe het laten varen van die voorwaarde de verspreiding van kennis zou beperken. Volgens mij bevordert het de kennisverspreiding alleen maar. Ja, hergebruikers mogen dergelijke foto's vervolgens niet commercieel exploiteren, maar zijn die personen überhaupt bezig met het verspreiden van kennis of toch meer met geld verdienen aan andermans werk? Overigens is onderdeel van het auteursrecht dat de rechthebbende zelf mag beslissen niet alleen hoe hij zijn werk exploiteert, maar ook of hij dat doet. Het enkele feit dat de auteur besluit dat niet te doen betekent dus niet dat het anderen vrijstaat het in zijn plaats te doen. Het auteursrecht is immers niet een louter economisch recht, maar in belangrijke mate ingegeven door billijkheidsoverwegingen.

Ik ben het trouwens helemaal met je laatste punt eens, maar als men hier komt aankondigen dat iemand "actie gaat ondernemen" tegen een beperking van panoramavrijheid (terwijl het netto om een uitbreiding gaat), dan zeg ik wel wat ik daarvan vind. Woody_|(?) 17 jun 2015 19:06 (CEST)

@gebruiker:woodcutterty het argument is tweeledig, ten eerste is er nu in Nederland een vrijheid van panorama, een van de uitzondering op het auteursrecht; ten tweede is er geen auteursrecht op de publieke ruimte, c.q. de publieke ruimte is niet binnengetreden in het atelier van de maker van het merk, maar daarentegen heeft de maker het werk geplaatst in de publieke ruimte; het is daarom vreemd om met die actie auteursrecht op een deel van de publieke ruimte te eisen. Niet onbelangrijk, Wikipedia is er als project om vrije/open kennis te verspreiden! Ad Huikeshoven (overleg) 17 jun 2015 21:17 (CEST)

Volgens mij mis je het punt van Woody, de licentie die wij hanteren staat onze kerndoelstelling in de weg, een mening die ik deel met Woody, maar helaas een fout die niet meer te herstellen valt. Peter b (overleg) 17 jun 2015 21:21 (CEST)