Wikipedia:Kwetsbaarheid van de encyclopedie
| Overzicht beheerpagina's |
|---|
|
Dit is een essay. De pagina beschrijft niet een officiële regel of richtlijn, maar geeft enkel de mening weer van de auteur(s). Voel je vrij om aanpassingen te maken of erover te discussiëren op de overlegpagina. |
|
Deze pagina in een notendop: Wikipedia is kwetsbaar tegenover cyberaanvallen, terrorisme en natuurrampen en er zou alles aan gedaan moeten worden om kennis bewaard te laten blijven. |
Wikipedia is kwetsbaar. De gigantische hoeveelheid kennis op Wikipedia zal niet gegarandeerd voor altijd blijven bestaan. Er liggen vele risico's op de loer die deze kennis kunnen ondermijnen. Wikipedia als eeuwige bron van kennis is niet vanzelfsprekend.
Risico's[bewerken | brontekst bewerken]
Informatieoorlog[bewerken | brontekst bewerken]
Ten eerste is Wikipedia een belangrijk doelwit voor informatieoorlogsvoering. Dit kan leiden tot pogingen om de informatie op Wikipedia te veranderen voor politieke of ideologische redenen. Hierdoor kan de betrouwbaarheid van Wikipedia worden aangetast.[1]
Sabotage[bewerken | brontekst bewerken]
De Wikimedia Foundation heeft vele datacenters wereldwijd. Zo zijn er datacenters in de Verenigde Staten, Nederland, Singapore, Frankrijk en Brazilië.[2] Hierin wordt alle informatie van de Wikimedia-projecten, zoals Wikipedia, opgeslagen. Niet alleen artikelen, maar ook mediabestanden, overlegpagina's en de bewerkingsgeschiedenis van artikelen. Naast het opslaan van deze databases, zorgen de datacenters ook voor de back-up en verspreiding van gegevens om zo de toegankelijkheid van hun diensten te waarborgen. De datacenters worden beheerd door gespecialiseerde teams binnen de Wikimedia Foundation, die zorgen voor onderhoud, updates en het efficiënt functioneren van deze infrastructuur.[3]
Cyberaanvallen[bewerken | brontekst bewerken]
Met een toenemend aantal gerichte ransomware-aanvallen en geavanceerde phishing-pogingen is het duidelijk dat geen sector veilig is voor cyberdreigingen.[4] Een cyberaanval op Wikipedia zou aanzienlijke gevolgen kunnen hebben, vooral vanwege de cruciale rol die Wikipedia speelt als een wereldwijd toegankelijke kennisbank. Op 7 september 2019 werd Wikipedia getroffen door een enorme DDoS-aanval, wat leidde tot de meest disruptieve verstoring in recente tijden. De aanval duurde bijna drie dagen en maakte de website in eerste instantie ontoegankelijk in Europa, Afrika en het Midden-Oosten, en later ook in andere delen van de wereld zoals de Verenigde Staten en Azië.[5]
De kans op een grote cyberaanval die onherstelbare schade aanricht aan een datacenter zoals dat van Wikipedia is overigens gelukkig laag.
Terrorisme[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
Hoewel er nu geen directe bedreigingen zijn, zou Wikipedia in de toekomst doelwit kunnen worden van een terroristische aanslag. Dit vanwege de invloedrijke rol die het speelt in de verspreiding van informatie wereldwijd.
Een rapport van Bisnow benadrukt dat de fysieke bedreigingen voor datacenters toenemen, zowel in aantal als in ernst. Met de digitale transformatie zijn datacenters prominenter geworden, wat ze aantrekkelijk maakt voor zowel criminelen als terroristen.[6]
In 2021 werd een man veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf voor het plannen van een aanslag op een AWS-datacenter in Virginia, met het doel een aanzienlijk deel van het internetverkeer te verstoren.[7] Echter zou volgens experts het bombarderen van een datacenter van 's werelds grootste leverancier van cloudinfrastructuur waarschijnlijk niet hebben geleid tot een massale stillegging van grote delen van het internet, ondanks beweringen van de beoogde aanvaller die het tegendeel beweerde.[8]
Natuurrampen[bewerken | brontekst bewerken]
Ook natuurrampen kunnen datacenters platleggen, zoals orkanen, aardbevingen, overstromingen en bosbranden.
Zo waren in 2012 als gevolg van orkaan Sandy in en rond New York een aantal datacenters uit de lucht gegaan. Het bedrijf Datagram slaagde er niet in om zijn backup-generatoren te activeren omdat de dieselvoorraden in de kelder waren opgeslagen. Door de stroomuitval zijn verschillende blogsites van Gawker offline gegaan, waaronder Gizmodo en BuzzFeed.[9]
Doemscenario: wereldvernietiging[bewerken | brontekst bewerken]
De vernietiging van de Aarde zou ongetwijfeld een catastrofaal scenario zijn, aangezien het zou leiden tot het volledige verlies van de enorme hoeveelheid informatie en kennis die op Wikipedia is opgeslagen. Als de servers volledig vernietigd worden zou dit onherroepelijk het verlies van alle Wikipedia-gegevens betekenen. Dit zou niet alleen een verlies zijn van een encyclopedie, maar ook van een uitgebreide record van menselijke kennis en geschiedenis die over decennia is opgebouwd.
Oplossingen[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
Om Wikipedia tegen terroristische aanvallen te beschermen, zijn zowel fysieke als digitale veiligheidsmaatregelen essentieel. Fysiek kunnen datacenters beveiligd worden met bewaking, toegangscontroles en beveiligingscamera's. Op digitaal vlak is het belangrijk om netwerkbeveiliging te versterken, regelmatig beveiligingscontroles uit te voeren en personeel te trainen in het herkennen van en reageren op beveiligingsdreigingen. Sowieso is het ook goed om regelmatig back-ups te maken en robuuste beveiligingsmaatregelen te implementeren om de data van Wikipedia te beschermen tegen mogelijke cyberaanvallen.
In 2014 kwam PediaPress met een ambitieus plan om de gehele Engelstalige Wikipedia in boekvorm uit te brengen. Het plan was om de meer dan 4,4 miljoen artikelen te verdelen over 1.000 hardcover boeken, elk bestaande uit 1.200 pagina's. Deze boeken zouden samen een boekenkast van 10 meter breed en 2,5 meter hoog vullen.[10] Mocht de digitale infrastructuur dus ooit vergaan, dan zou dit een onmisbare bron van behouden kennis zijn, die toegankelijk blijft voor toekomstige generaties. Al komen hier ook risico's bij kijken (zie Wikipedia:Er is een deadline).
Om te voorkomen dat kennis van de Wikimedia-projecten verloren gaat, zouden digitale bestanden van bijvoorbeeld Wikipedia en Wikimedia Commons meegezonden kunnen worden met ruimtesondes. In 1977 werden bijvoorbeeld ook twee ruimtesondes, Voyager 1 en Voyager 2, gelanceerd. Ze bevatten elk een Voyager Golden Record met muziek, geluiden en afbeeldingen bedoeld om de diversiteit van het leven en cultuur op Aarde te illustreren voor eventuele buitenaardse beschavingen die ze zouden kunnen ontdekken. Mocht de Aarde ooit vergaan, dan blijven deze records als boodschap van de mensheid zweven door de kosmos, als overblijfselen van onze beschaving en getuigenis van ons bestaan op planeet Aarde.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
· 
· 