Gebruiker:BrainDad/Ambiguity Effect
Het ambiguity effect is een cognitieve bias waarbij een keuze wordt beinvloed door gebrekkige of onduidelijke informatie.[1] Dit effect impliceert dat mensen geneigd zijn een optie waarvoor de kans op een gunstige uitkomst bekend te verkiezen boven een optie waarvoor die kans onbekend is. Het effect werd als eerste beschreven door Daniel Ellsberg in 1961.[2]
Voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]
Neem als voorbeeld een bak met 30 ballen. De ballen zijn rood, zwart en wit. Tien ballen zijn rood, de overige 20 zijn wit of zwart, waarbij alle combinaties van wit en zwart even waarschijnlijk zijn. In optie X, wint een persoon die een rode bal trekt $100 en in optie Y levert een zwarte bal $100 op. De mogelijkheid om een winnende bal te trekken is voor beide opties even groot. Bij optie X, is deze 1 op de 3 (10 rode ballen van de 30 in de bak). In optie Y is de mogelijkheid op een winnende bal ook 1 op 3, ondanks het feit dat het aantal zwarte ballen onduidelijk is. Dit komt omdat het aantal zwarte ballen is gelijk verdeeld over alle mogelijkheden tussen 0 en 20. Het verschil tussen optie X en Y is dat bij de eerste de kans op gunstige uitkomst bekend is terwijl deze bij optie Y onbekend is (ambigue).
Ondanks deze zelfde mogelijkheid op een goede afloop, zijn mensen eerder geneigd om Optie X te kiezen omdat de kans op winnen als groter wordt beschouwd. De onzekerheid over het aantal zwarte ballen, maakt dat Optie Y als veel minder aantrekkelijk wordt gezien of niet eens wordt overwogen. Dit ondanks het feit dat er twee keer zo veel zwarte ballen als rode kunnen zijn. Mensen zijn echter niet bereidt het risico te lopen dat er minder dan 10 zwarte ballen zijn. Deze dubbelzinnigheid achter optie Y betekent dat mensen kiezen voor optie X, zelfs als de mogelijkheid op winst dezelfde is.
Een meer realistisch voorbeeld is de manier waarop mensen geld investeren. Een risico mijdende investeerders zullen geneigd zijn om hun geld te investeren in "veilige" beleggingen, zoals overheidsobligaties en bank-deposits. Dit in tegenstelling tot meer volatile investeringen zoasl aandelen en fondsen. Ondanks de waarschijnlijkheid dat de aandelenmarkt op langere termijn een hogere winst zal oplveren, kiest een dergelijke investeerder liever voor de investering waarvoor de opbrengst bekend is. En niet voor de minder voorspelbare aandelen markt waar de opbrengst niet bekend is. Het Ambiguity Effect kan ook een rol spelen bij het omgaan met veranderingen op het werk, waarbij eerder gekozen wordt voor de bekende uitkomst (het zekere voor het onzekere).[3]
Verklaring[bewerken | brontekst bewerken]
Een mogelijke verklaring van dit effect is dat mensen een soort vuistregel hanteren waarbij opties worden vermeden waarbij informatie ontbreekt of onduidelijk is.[4][5] Dit zal er toe leiden dat men geneigd is om de ontbrekende informatie te vergaren. In veel gevallen is deze informatie echter niet te vekrijgen. Het Ambiguity Effect kan optreden als iemand er op wordt gewezen dat bepaalde informatie ontbreekt.
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ambiguity effect op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Voetnoten
- ↑ Patient Safety in Emergency Medicine. Lippincott Williams & Wilkins (2009), p. 220. ISBN 978-0-7817-7727-8. Geraadpleegd op 14 July 2013.
- ↑ Contemporary Issues in Decision Making. North-Holland (1 January 1990), p. 50. ISBN 978-0-444-88618-7. Geraadpleegd op 28 August 2013.
- ↑ Stephen D. Ritchie (7 december 2011). Pro .NET Best Practices. Apress, p. 320. ISBN 978-1-4302-4023-5. Geraadpleegd op 28 August 2013.
- ↑ Frisch, D., & Baron, J. (1988). Ambiguity and rationality. Journal of Behavioral Decision Making, 1, 149-157.
- ↑ Ritov, I., & Baron, J. (1990). Reluctance to vaccinate: omission bias and ambiguity. Journal of Behavioral Decision Making, 3, 263-277.
[[Categorie:Cognitieve bias]]