Gebruiker:Chescargot/Charles Binger

Werkwijze en technologie

Fotografie

Als zelfstandig fotograaf en in samenwerking met zijn Haarlemse collega’s J.Chits en J.Th. van Munnich bestierde Charles Binger vanaf het eind van de jaren vijftig tot 1891 diverse portretateliers, waar vooral visitekaartportretjes en kabinetfoto’s werden gemaakt. Hij maakte overvloedig gebruik van attributen uit de schijnwereld van de salon (draperieën, piëdestals en stoelen ), vooral bij het portretteren van kinderen en vrouwen. Mannen typeerde hij bij voorkeur streng ogend, ten halve lijve, tegen een neutrale achtergrond. Deze calvinistische soberheid paste goed bij de waardigheid van zijn klantenkring: Haarlemse notarissen en predikanten. Van circa 1865 dateert bijvoorbeeld zijn collectie portretjes van bestuursleden en commissarissen van de Haarlemse Vereniging Weten en Werken.

Ook leverde Bingers atelier de gebruikelijke geposeerde maskeradeportretjes. Daarnaast was er veel vraag naar topografische fotografie. In de achttienzestiger en zeventiger jaren legde Binger Haarlemse gebouwen en straatscènes vast in diverse formaten. Deze foto’s zijn over het algemeen niet erg levendig. Voordat in 1879 het pand van de sociëteit trou moet blijcken op de hoek van de Grote Markt en de Houtstraat te Haarlem werd afgebroken, maakte Charles rond 1870 verschillende opnamen van het exterieur en interieur zoals ‘een kijkje in de Biljardzaal’.

Als fotograaf richtte Binger zich op de verspreiding van kunstreproducties in albums en op het formaat van visitekaartjes en kabinetfoto’s. Dergelijke reproductiefotografie zegt niet veel over de persoonlijke kwaliteiten Binger, maar wel als uiting van het negentiende-eeuwse begin van popularisering van de kunst.

In 1865 verscheen een uitgave waar Charles Binger de hand in had: een Photographisch Album naar schetsen en teekeningen van levende meesters in twaalf afleveringen. Dit album werd uitgegeven door het familiebedrijf van de Gebroeders Binger te Amsterdam. In de aankondiging van dit „pronkstuk in de salon” in 1864 schreef Charles Binger: „In den tegenwoordigen tijd biedt zich geen geschikter middel aan, om van den arbeid des Kunstenaars kopyen te verkrijgen dan de Photographie die zoo getrouw mogelijk alles terug te geven vermag hetgeen de kunstenaar in het oorspronkelijke heeft willen uitdrukken.” Uit 1871 dateert de uitgave ‘Kunstjuweeltjes voor de salontafel’ van de Photographische Kunstinrichting van Binger & Chits: een bundel albuminereproducties van anonieme schilderijen en tekeningen, voorzien van anekdotische bijschriften van Dr. E. Laurillard.

Ook gaf Binger losse, op karton geplakte reproducties uit, zoals in 1865 van het schilderij De helden van de Slag bij Waterloo uit het Haarlemse Paviljoen Welgelegen.

In de jaren zestig kwam Binger met een nieuwe experimentele, maar tegelijk zeer commerciële fotografische toepassing: de miniatuurfotografie. Deze miniatuur-albuminedrukjes op postzegelformaat werden als series uitgegeven en kon men in bijbehorende albums plakken. Ook deze albums kwamen uit Bingers bedrijf. Hij publiceerde, vermoedelijk begin jaren zestig, Miniatuurbeelden en tafereelen voor het Miniaturen Album van Binger & Chits. Voor vijftig cent kon men steeds vijfentwintig miniaturen kopen. Een Van Lennepalbum, eveneens uitgegeven bij Binger & Chits en Regnib’s Miniaturen album voor „het jonge volkje” volgden. Net als bij de populaire postzegels werden beroemdheden en steden en daarnaast ook portretjes van familieleden en vrienden in de miniatuurseries opgenomen. Deze miniaturen moesten de jeugd tot ruilen stimuleren. In de aankondiging van de publicatie van het Regnib-album werd vermeld, dat men ieder willekeurig fotootje op visitekaartformaat bij het atelier kon inleveren om er miniatuurafdrukjes van te laten maken. Binger maakte naast miniatuurafdrukken van andermans foto’s ook miniatuurtjes van eigen foto’s, zoals topografische opnamen in Haarlem die ook op groter formaat bekend zijn. Ook produceerde Bingers atelier miniatuurfoto’s voor menu’s, briefhoofden en zakalbumpjes.

Drukkerij

Fotografie en drukkerij vulden elkaar in Charles Bingers leven en werken duidelijk aan. Zakelijke samenhang spreekt bijvoorbeeld uit het aanbod, in 1874 als volgt beschreven: (sprekend over de) „gunstig bekende photografische inrichting van de HH Binger en Chits. Ziet ge, die beide uithangborden geven U de noodige inlichting, ‘t Heet daar, op het eene, „Reproductiën en photographische vergrootingen”, en op het andere, „Photographie, Phototype en Kunstplaathandel” “. De briefhoofden voor Binger’s Photographische Inrichting werden door Emrik & Binger gelithografeerd en vermoedelijk ook ontworpen.

Door de samenwerking in de bedrijfsvoering, als Binger & Chits en met Munnich als Binger & Co, maar ook binnen de drukkerij Emrik & Binger is het persoonlijke artistieke aandeel van Charles moeilijk exact aanwijsbaar. Wél duidelijk persoonsgebonden waren Charles’ activiteiten binnen het fotografische verenigingsleven en tentoonstellingswezen. Deze waren echter bescheiden. Hij zag immers de fotografie, evenals het drukkersvak, vooral als ambacht en bron van inkomsten.

Lithografie

Emrik & Binger, de steendrukkerij die Binger met zijn compagnon Emrik in Haarlem leidde, maakte van 1853 tot 1927 – evenals de grafische industrietak in zijn geheel – een grote bloei door. De industriële expansie was in Haarlem vanaf 1870 in versneld tempo op gang gekomen. In Haarlem, van oudsher de stad van de boekdrukkunst, waren ook de chromolithografie van de firma L. van Leer en Co en de clichés van de chemigraphische Kunstinrichting Polygraph welbekend.

Integratie van de diverse technieken

Juist ook binnen de firma Emrik & Binger zorgde de toenemende kwaliteit en kwantiteit van fotografische procédés voor talloze vernieuwingen. In 1874 werd het bedrijf beschreven als een „gunstig bekende lithographische inrichting (…) in hare soort zeker een der belangrijkste industrieele inrichtingen (…) die in ons vaderland worden gevonden. Bescheiden en klein in aan- en omvang, breidde zij zich, dank zij de volharding en de bekwaamheden van hare grondleggers, allengs uit.” Emrik & Binger concentreerde zich op lithografie. In de jaren zeventig bestond veel internationale belangstelling voor hun zinkdrukken, een eenvoudiger te bewerken variant van de lithografie. Door de geringe kwetsbaarheid en de goed stapelbare dikte van de zinkplaten gebruikte de firma deze techniek bij voorkeur voor buitenlandse nabestellingen. Door de overgang op snelpersen en het aantrekken van buitenlandse relaties werd uitbreiding van de drukkerij noodzakelijk. Het gehele blok gebouwen tussen de Gedempte Oude Gracht, Stoofsteeg en Koningstraat werd aangekocht. In 1906 omvatte de fabriek circa tweehonderd man personeel en zevenenzestig machines, waarvan er tweeënveertig door stoom en elektriciteit werden aangedreven.

Emrik & Binger reproduceerde beeldmateriaal van uiteenlopende aard, vooral op het gebied van Kunst, Wetenschap, Industrie en Onderwijs. Illustraties voor boeken en tijdschriften als het Tijdschrift voor Photographie, De Opmerker, Oud-Holland etc. vormden een belangrijk deel van de productie. Fotomechanische drukken verdrongen in de tweede helft van de negentiende eeuw de fotografische kunstreproducties op albuminepapier zoals die aanvankelijk door Charles Binger en meer bekende fotografen als A. Jager en Pieter Oosterhuis werden geproduceerd.

Het fotografisch werk van Charles Binger kent weinig uitschieters, omdat hij zich geheel richtte naar de gemiddelde smaak van een zo groot mogelijk publiek. Deze opvatting hing nauw samen met de in het derde kwart van de negentiende eeuw vrij algemeen geldende visie op fotografie als een techniek en een industrietak, verwant aan grafische en fotomechanische procédés. Door de combinatie van zijn atelierfotografie en werkzaamheden als firmant bij Emrik & Binger is Charles Binger het voorbeeld bij uitstek van deze opvatting. Het is dan ook niet zozeer de kwaliteit van zijn fotografie, die Charles Binger tot een interessante figuur in de geschiedenis van de fotografie maakt, maar vooral de oprichting van zijn fotolithografisch bedrijf, waar de nieuwste fotomechanische technieken werden ingevoerd.

Werken (selectie)

Lithografie

Emrik & Binger

Boeier en beurtschip

Beschrijving Kleurenlithografie. Voorstelling van een een wijd water met rechts een havenhoofd. Centraal op de voorgrond een beurtschip (hektjalk) waarvan de zeilen worden gehesen). Links op het tweede plan een zeilende boeier. Opschrift: 'Boeijer en Beurtschip. Beurtman gewoonlijk genoemd. Boeijers en beurtschepen bevaren de Zuiderzee, worden daarom binnenvaartuigen genoemd. Zij vervoeren steen, hout, turf, kalk enz., alles wat in den binnelandschen handel voorkomt. Boeijers worden ook wel als pleiziervaaruigen gebruikt, vooral in Friesland'. Vervolgens aanwijzingen voor het aanbrengen van garen op de lithografie op de plaatsen van de tuigage. De plaat is een uitgave van M.M. Couvé te Den Haag.

Achtergrondinformatie De lithografie werd vervaardigd in de steendrukkerij van David Emrik (1841-1911) en Charles Binger te Haarlem. Deze steendrukkerij was actief tussen ca. 1860 en ca. 1910. Zij tekenden niet zelf maar hadden lithografen in dienst. De naam van de tekenaar werd gewoonlijk niet vermeld op de afdrukken. Eén van hen was Jozef Scheidel (1848-1895) uit Medemblik, die vanaf 1888 onder contract stond bij Emrik en Binger. Een achterkleinzoon van Jozef Scheidel meent in deze prent de hand van zijn overgrootvader te herkennen. De prent zal daarom vermoedelijk tussen 1888 en 1895 getekend zijn. (naar aanvulling van R. Scheidel dd. 24-02-2014 en RKD)

Een Handelshaven (Amsterdam) In De 17e Eeuw, 1898

Internationaal wijnhuis (1885)

Internationaal wijnhuis, Amsterdam, 1885

Deze afbeelding toont de internationale wijnmakerij op de Wereldtentoonstelling van 1883 in Amsterdam.

Afmetingen in cm: De totale afmeting is ca. 18 x 12 cm. Het beeldformaat is ca. 15,5 x 9,5 cm.

Ch. Binger

De val der Sallenche, 1856

11 x 8,5 cm steendruk, afkomstig uit het boek Alpenrozen, Amsterdam: C.L. Brinkman, 1856.

De Val der Sallence (1856) van Ch. Binger

Standbeeld van Coster in Haarlem, 1856

Standbeeld van Coster in Haarlem (1856), van Ch. Binger

Deze prent van het standbeeld van Laurens Coster op de Grote Markt te Haarlem, dat onthuld was op 15-17 juli 1856, is gedrukt door Binger in hetzelfde jaar, in Haarlem.

Onderscheidingen

• 1861 Bekroning, Brussel (Emrik & Binger).
• 1861 Bekroning, Nationale tentoonstelling, Haarlem (Emrik & Binger).
• 1869 Bekroning, Groningen (Binger’s Photogr. Inrichting).
• 1873 Bekroning, Wenen (Binger’s Photogr. Inrichting).
• 1891 Zilveren medaille (Afdeeling A, Vakfotografen), Internationale tentoonstelling tot bevordering der fotografie, Amsterdam (Emrik & Binger).
• 1892 Eerediploma, Tentoonstelling van photographie en aanverwante kunstnijverheid (gehouden door de Haagsche afdeeling der Vereeniging tot bevordering van fabrieks- en handwerksnijverheid), Scheveningen (Emrik & Binger).
• 1893 Verguld zilveren medaille (Afdeeling C, Grafische kunsten), Tentoonstelling ter bevordering van de belangen der fotografie, Haarlem (Emrik & Binger).
• 1894 Zilveren medaille (3e Afdeeling Reproducties, verkregen naar photographische negatieven door mechanische drukmethoden), Internationale tentoonstelling tot bevordering der photographie, Groningen (Emrik & Binger).
• 1894 Eere-diploma (Afdeeling E), Internationale fotografietentoonstelling, Arnhem (Emrik & Binger).
• 1895 Eere-diploma, Internationale fotografietentoonstelling, Amsterdam (Emrik & Binger).

Tentoonstellingen

• 1861 Brussel (Emrik & Binger).

• 1861 Haarlem, (Nationale tentoonstelling), (Emrik & Binger).
• 1868 Binger & Co exposeert op een tentoonstelling in Groningen met ‘zelfdruk en kleurendruk’.
• 1873 Wenen.
• 1891 Amsterdam, Militiezaal, Internationale tentoonstelling tot bevordering der fotografie, (Emrik & Binger).
• 1892 Scheveningen, Feestzaal der Internationale Sport-, Visscherij- en Paardententoonstelling, Tentoonstelling van fotografie en aanverwante kunstnijverheid, (Emrik & Binger).
• 1893 Haarlem, lokaal „Felix Favore”, Tentoonstelling ter bevordering van de belangen der fotografie, (Emrik & Binger).
• 1894: Emrik & Binger ontvangt een zilveren medaille op de Internationale Tentoonstelling tot bevordering der Photographie in De Harmonie te Groningen, in de afdeling „Reproducties, verkregen naar photographische negatieven door mechanische drukmethoden.”
• 1894 Arnhem, Musis Sacrum, Internationale fotografie-tentoonstelling, (Emrik & Binger).
• 1895 Amsterdam, Militiezaal, Internationale fotografie-tentoonstelling, (Emrik & Binger).
• 1896 Haarlem, Sociëteit „Vereeniging”, Internationale tentoonstelling ter bevordering der fotografie en aanverwante vakken, (Emrik & Binger).
• 1989 Rotterdam, tentoonstellingsruimte Oude Binnenweg 113, Geschiedenis van de Nederlandse architectuurfotografie, (Emrik & Binger).

Lidmaatschappen

• Nederlandsche maatschappij ter bevordering van nijverheid.
• Commissie van bijstand, Tentoonstelling van photographie en aanverwante kunstnijverheid, Den Haag, 1892.
• AAFV, vanaf 25 november 1896.

Externe links

• Beeldmateriaal en informatie over Charles Binger op de RKD
• Beeldmateriaal van Binger en zijn ondernemingen op de website data.collectienederland van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Mediabestanden

Zie de categorie Charles Binger (lithographer) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen

• Hegeman, Hedi, Charles Binger, FotoLexicon, 7e jaargang, nr. 13 (maart 1990)

Voetnoten en referenties

DEFAULTSORT:Binger, Charles Categorie:Nederlands drukker Categorie:Nederlands lithograaf Categorie:Nederlands fotograaf Categorie:Nederlands kunstenaar