Gebruiker:IJzeren Jan/Kladblok
Latvijas PSR MP priekšsēdētāji
Vilis Lācis (1940.gada 25.augusts - 1959.gada 27.novembris)
Jānis Peive (1959.gada 27.novembris - 1962.gada 23.aprīlis)
Vitālijs Rubenis (1962.gada 23.aprīlis - 1970.gada 5.maijā)
Jurijs Rubenis (1970.gada 5.maijā - 1988.gada 6.oktobrī)
Vilnis Edvīns Bresis (1988.gada 6.oktobrī - 1990.gada 7.maijs)
Latvijas Ministru prezidents ir oficiāls nosaukums Latvijas premjerministra amatam.
Latvijas Ministru prezidenti[bewerken | brontekst bewerken]
1918-1940[bewerken | brontekst bewerken]
- Kārlis Ulmanis (18 november 1918 - 18 juni 1921
- Zigfrīds Anna Meierovics (19 juni 1921 - 26 januari 1923
- Jānis Pauļuks (27 januari 1923 - 27 juni 1923
- Zigfrīds Anna Meierovics (1923.gada 28.jūnijs – 1924.gada 26.janvāris)
- Voldemārs Zāmuels (1924.gada 27.janvāris – 1924.gada 18.decembris)
- Hugo Celmiņš (1924.gada 19.decembris – 1925.gada 23.decembris)
- Kārlis Ulmanis (1925.gada 24.decembris – 1926.gada 6.maijs)
- Arturs Alberings (1926.gada 7.maijs – 1926.gada 18.decembris)
- Marģers Skujenieks (1926.gada 19.decembris – 1928.gada 23.janvāris)
- Pēteris Juraševskis (1928.gada 24.janvāris – 1928.gada 30.novembris)
- Hugo Celmiņš (1928.gada 1.decembris – 1931.gada 26.marts)
- Kārlis Ulmanis (1931.gada 27.marts – 1931.gada 5.decembris)
- Marģers Skujenieks (1931.gada 6.decembris – 1933.gada 23.marts)
- Ādolfs Bļodnieks (1933.gada 24.marts – 1934.gada 16.marts)
- Kārlis Ulmanis (1934.gada 17.marts – 1934.gada 15.maijs)
- Kārlis Ulmanis (1934.gada 15.maijs – 1940.gada 17.jūnijs)
1940-1990[bewerken | brontekst bewerken]
No 1940.gada līdz 1990.gadam Latvijas PSR valdības vadītājus skat. Latvijas PSR MP priekšsēdētāji, kā arī LKP CK Pirmie sekretāri.
No 1990[bewerken | brontekst bewerken]
- Ivars Godmanis (1990.gada 7.maijs – 1993.gada 3.augusts)
- Valdis Birkavs (1993.gada 3.augusts – 1994.gada 15.septembris)
- Māris Gailis (1994.gada 15.septembris – 1995.gada 21.decembris)
- Andris Šķēle (1995.gada 21.decembris – 1997.gada 13.februāris)
- Andris Šķēle (1997.gada 13.februāris – 1997.gada 6.augusts)
- Guntars Krasts (1997.gada 7.augusts – 1998.gada 26.novembris)
- Vilis Krištopans (1998.gada 26.novembris – 1999.gada 16.jūlijs)
- Andris Šķēle (1999.gada 16.jūlijs – 2000.gada 5.maijs)
- Andris Bērziņš (2000.gada 5.maijs - 2002. gada 7.novembris)
- Einars Repše (2002.gada 7.novembris - 2004.gada 9.marts)
- Indulis Emsis (2004.gada 9.marts - 2004.gada 2.decembris)
- Aigars Kalvītis (2004.gada 2.decembris - šodiena)
Romanisering van het Oekraïens
Onder Romanisering wordt verstaan: de weergave in het Latijnse schrift van een taal, die oorspronkelijk in een ander schrift geschreven wordt. In het geval van het Oekraïens is dat een eigen variant van het Cyrillisch. Het doel van romanisering is de taal leesbaar te maken voor mensen die het Cyrillische schrift niet beheersen, maar ook om Oekraïens te kunnen schrijven op een computer die niet met het Oekraïense schrift kan omgaan.
Transcriptie/transliteratie[bewerken | brontekst bewerken]
Er zijn twee wegen waarlangs tot een romanisering kan worden gekomen: door middel van transcriptie en door middel van transliteratie. Sommige systemen zijn een mengvorm tussen de twee.
- Transcriptie is zowel gebaseerd op de uitspraak van het Oekraïens als op de (verwachte) uitspraak door de doelgroep. De zogenaamde populaire transcripties zijn dus per definitie taalgebonden: zo wordt de naam Грушевський in de Nederlandse populaire transcriptie weergegeven als Hroesjevsky, in de Engelse als Hrushevsky, in de Duitse als Hruschewsky, in de Franse als Hrouchevsky, enz. Dergelijke transcripties worden veel gebruikt in zaken als kranten, tijdschriften, encyclopedieën en atlassen. Het is aan de hand van deze transcripties vaak niet mogelijk de oospronkelijke Oekraïense versie te reconstrueren.
- Transliteratie baseert zich niet op de uitspraak, maar op de schrijfwijze. Het doel is een correcte weergave te geven van het geschreven Oekraïens. Transliteraties worden meestal gebruikt in wetenschappelijke kringen, in vakliteratuur, in bibliotheken en dergelijke. In tegenstelling tot transcripties speelt in het geval van transliteraties de taal van de doelgroep niet of nauwelijks een rol.
Romaniseringssystemen[bewerken | brontekst bewerken]
De volgende systemen ter romanisering van het Oekraïens kunnen wij in Nederland regelmatig tegenkomen. Men houde er rekening mee, dat sommige van deze systemen periodiek worden gewijzigd, aan ontwikkeling onderhevig zijn, of verschillende variaties kennen.
- National 1996 is het officiële systeem, dat zowel door Oekraïne zelf in haar buitenlandse contacten als door de Verenigde Naties wordt gehanteerd. Het wordt veel gebruikt voor het weergeven van Oekraïense geografische namen, die voor 1991 vrijwel uitsluitend onder hun Russische naam bekend stonden. Dit systeem is grotendeels gebaseerd op de Engelse orthografie en vertoont dan ook veel overeenkomsten met de Engelse populaire transcriptie.
- De Internationale Wetenschappelijke Transcriptie, die eigenlijk meer een op het Tsjechisch en het Kroatisch gebaseerde transliteratie is, wordt vooral door linguïsten gebruikt in publicaties over de Slavische talen. Zij dateert uit de negentiende eeuw, toen zij werd opgetekend in de Preußische Instruktionen (PI), die richtlijnen bevatten voor bibliotheken.
- ISO 9:1995 is de meest recente standaard van de ISO en vertegenwoordigt een extreme vorm van transliteratie: elke Cyrillische letter wordt weergegeven door één Latijnse letter. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen de talen: de Г, die in het Russisch als /g/ wordt uitgesproken en in het Oekraïens als /h/, wordt altijd getranslitereerd als G. Hoewel het een zeer betrouwbare betrouwbare een-op-een-transliteratie is, wordt het systeem weinig gebruikt.
- Diverse populaire transcripties dienen om een zo betrouwbaar mogelijke benadering te geven van de Oekraïense uitspraak in een specifieke doeltaal. Ook het Nederlands heeft een eigen populaire transcriptie van het Oekraïens. Het gebruik van Engelse of andere populaire transcripties in Nederlandse teksten dient dan ook te worden vermeden, al komt het door onwetendheid van schrijvers in de praktijk wel vaak voor. Wanneer men een tekst schrijft waarin Oekraïense namen en/of woorden voorkomen, is het altijd van belang zich rekenschap te geven van de taal, waarin het bronnenmateriaal gesteld is.
- Het Internationaal Fonetisch Alfabet (IPA) dient om de uitspraak van een taal zo exact mogelijk weer te geven. Dit systeem, dat vooral wordt gebruikt in woordenboeken en taalkundige publicaties, is strict genomen geen romanisering, aangezien het IPA niet uitsluitend een Latijns schrift is.
Cyrillic | National¹ | Scholarly | ISO 9 | ALA/LC | BGN/PCGN | IPA | X-SAMPA |
---|---|---|---|---|---|---|---|
А а | a | a | a | a | a | [ʌ] | /V/ |
Б б | b | b | b | b | b | [b] | /b/ |
В в | v | v | v | v | v | [v] or [w] | /v/ or /w/ |
Г г | h, gh² | h | g | h | h | [ɦ] | /h\/ |
Ґ ґ | g | g | g̀ | g | g | [g] | /g/ |
Д д | d | d | d | d | d | [d] | /d/ |
Е е | e | e | e | e | e | [e] | /e/ |
Є є | ie, ye³ | je | ê | ie͡ | ye | [je] | /je/ |
Ж ж | zh | ž | ž | zh͡ | zh | [ʒ] | /Z/ |
З з | z | z | z | z | z | [z] | /z/ |
И и | y | y | i | y | y | [ɪ] | /I/ |
І і | i | i | ì | i | i | [i] | /i/ |
Ї ї | i, yi³ | ji | ï | ï | yi | [ji] | /ji/ |
Й й | i, y³ | j | j | ĭ | y | [j] | /j/ |
К к | k | k | k | k | k | [k] | /k/ |
Л л | l | l | l | l | l | [l] | /l/ |
М м | m | m | m | m | m | [m] | /m/ |
Н н | n | n | n | n | n | [n] | /n/ |
О о | o | o | o | o | o | [o] | /o/ |
П п | p | p | p | p | p | [p] | /p/ |
Р р | r | r | r | r | r | [r] | /r/ |
С с | s | s | s | s | s | [s] | /s/ |
Т т | t | t | t | t | t | [t] | /t/ |
У у | u | u | u | u | u | [u] | /u/ |
Ф ф | f | f | f | f | f | [f] | /f/ |
Х х | kh | x | h | kh | kh | [x] | /x/ |
Ц ц | ts | c | c | ts͡ | ts | [c] | /c/ |
Ч ч | ch | č | č | ch | ch | [ʧ] | /tS/ |
Ш ш | sh | š | š | sh | sh | [ʃ] | /S/ |
Щ щ | sch | šč | ŝ | shch | shch | [ʃʧ] | /StS/ |
Ю ю | iu, yu³ | ju | û | iu͡ | yu | [ju] | /ju/ |
Я я | ia, ya³ | ja | â | ia͡ | ya | [jʌ] | /jV/ |
Ь ь | ’ | ′ | ′ | ′ | ’ | [◌ʲ] | /◌'/ or /◌_j/ |
’ | ” | - | ’ | - | ” | - | - |
Notes for the Ukrainian National system
- Transliteration can be rendered in a simplified form:
- Doubled consonants ж, х, ц, ч, ш are simplified (e.g. Запоріжжя—Zaporizhia).
- Apostrophe and soft sign are omitted, except for ьо and ьї which are always rendered as ’o and ’i.
- gh is used in the romanization of зг (zgh), avoiding confusion with ж (zh).
- The second variant is used at the beginning of a word.
Uitzonderingen:
- Voor bekende eigennamen is het gebruikelijk de ingeburgerde vorm te schrijven in plaats van een vorm die aan de transcriptie- of transliteratieregels voldoet. Dat is ook het geval wanneer die ingeburgerde vorm ontleend is aan de andere taal. Zo schrijven wij Kiëv (of Kiev), ook al is deze naam afkomstig van het Russische Kijev en niet van het Oekraïense Kyjiv.
-ski/ny etc.
-Dumoulin, Schnittke, Orenburg
Galicia (Wen. Galicja, Ukr. Галичина) is a Ukrainian autonomous region within the borders of the Kingdom of Veneda. It consists of four provinces: Leonina, Olwarzyn, Hałycz, and Skarpacja. The capital is Czytać Leoniu (in Ukrainian: Львів).
...[bewerken | brontekst bewerken]
Sunt in universitate docti Galli et Britanni covocanti et Germani adfuerunt sapientes mundi totius Ad sermonem auditum Visigothi cuisusdam narraturus qui erat mirabilia modum inveniumus virum per caeruleum iactandi ad sidera primum mittemus hunc ad solem ipsum doctus autem Hispanus ridens sede exsiluit subito quomodo inquit solis ignibus tutam carpat astronauta viam? Num de Daedalo ait Visigothi audiverunt antiquam fabulam? Visigothus doctus ait hominem facillime sic in caelum mittere nocte media!
Lęgwa arciewczała je łęgwa, kwała en opożyceni o łęgwie etnicze nie krzoskierą historyk komód parć kulturzy, uta fy krzejata par wyna przezona u par pieskła grup przezonar. Kuniucie są płu ka mil lęgwar artciewczałar, kwale sie pocie dzieparcier en warzacie śpieczeje i kwale forą foce po kuzie warzacie: niekwale statwą si cel śrewier komód niutrale kulturalemięć lęgwie prokód umiętar komunikaceń jętar nacenie, jałtrze śrewię o ilustraceń pazi fikciwiej, maż jałtrze forą krzejacie skłuziwamięć pro proprzej gudzy ucorze.
Languages: Adjuvilo, Afrihili, Babm, Basic English, Damin, Eaiea, Esperanto, Europanto, Fasile, Folkspraak, Globish, Glosa, Idiom Neutral, Ido, Interglossa, Interlingua, Interlingue, Latino sine flexione, Lingua Franca Nova, Lingua sistemfrater, Mondial, Mondlango, Neo, Novial, Romanica, Románico, Romanova, Semitish, Slovio, Solresol, Sona, Spokil, Toki Pona, Tokcir, Universalglot, Volapük
Languages: aUI, Blissymbols, Ceqli, Ithkuil, Láadan, Lincos, Loglan, Lojban, Ro, Vorlin
Languages: Adûnaic, Arovën, Atlantean, Black Speech, Brithenig, D'ni, Enochian, Glide, Kélen, Khuzdul, Klingon, Klingonaase, Lingua Ignota, Nadsat, Newspeak, Quenya, Sindarin, Talossan, Teonaht, Thosk, Tsolyáni, Utopian, Verdurian, Wenedyk
Languages: Gestuno, Nuwaubic, Polari, Signuno, Tadoma, Yerkish
Remove: Jakelimotu Linga Orcish Tceqli