Gebruiker:Laurenromijn1993/Kladblok
De Landelijke Organisatie van Surinamers in Nederland (LOSON) en de Surinaamse Arbeiders en Werkers Organisatie (SAWO) waren strijd- en belangenbehartigingsorganisaties voor Surinaamse arbeiders in Nederland gedurende de jaren zeventig en tachtig van de twintigste eeuw.[1] De SAWO werd in 1985 de opvolger van de LOSON.
Doel[bewerken | brontekst bewerken]
De LOSON en de SAWO waren progressieve en democratische organisaties.[bron?] Deze organisaties waren ook zeer anti-imperialistisch ten opzichte van het Amerikaanse en Nederlandse bedrijfsleven in Suriname. Hun leden ondersteunden dan ook de arbeiders- en volksbewegingen in Suriname voor de invoer van democratie, werkelijke onafhankelijk van Nederland en sociale vooruitgang. De activiteiten van de LOSON en de SAWO waren over een breed veld verspreid waaronder de ontwikkeling van de Surinaamse volkscultuur, werk, onderwijs, huisvestiging en gezondheidszorg.[2]
Voorgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
In de periode voorafgaand aan de oprichting van de LOSON, was er veel onrust in Suriname. In 1969 kwam een coalitie van de VHP en de PNP aan de macht die voorbereidingen trof voor een toekomstige onafhankelijkheid van Nederland. Veel jonge Surinamers vertrokken daarop naar Nederland om daar te studeren of te werken. De overheid en de burgers die achterbleven maakten zich grote zorgen over deze braindrain. Daarnaast investeerden Amerikaanse en Nederlandse bedrijven in de Surinaamse industrie met vaak negatieve gevolgen voor de Surinaamse arbeiders.
Het resultaat van deze ontwikkelingen was dat er veel armoede en corruptie was in Suriname.[bron?] Spanningen tussen de overheid en de rest van het land liepen op. In januari 1973 gingen de Surinaamse douaniers staken na mislukte onderhandelingen met het ministerie van Financiën over salarisherzieningen.[3] De douanebond werd al snel gesteund door andere Surinaamse vakbonden en werkersorganisaties. De pers mocht van de Surinaamse overheid niets publiceren over de protesten. Hierop besloten enkele communistische partijen hun eigen nieuwsbladen te publiceren zoals de Rode Surinamer en het Manifest.[4]
De LOSON werd aanvankelijk opgericht met als doel om het Amerikaanse en Nederlandse imperialisme te bestrijden ten gunste van de Surinaamse en Nederlandse arbeiders. De actievoerders van de LOSON deden dit door geld in te zamelen en grote steunacties te organiseren in Nederland. Verzamelde gelden werden gedoneerd aan communistische organisaties in Suriname.[5] Na enige tijd ging de LOSON zich ook meer richten op de sociale vooruitgang van Surinaamse immigranten in Nederland.
Organisatie[bewerken | brontekst bewerken]
Alle activisten die actief waren in deze organisaties waren vrijwilligers met een serieuze[bron?] politieke rol in de Surinaamse gemeenschap. De LOSON werd aanvankelijk geleid door progressieve, Surinaamse studenten. Gedurende de eerste twaalf jaar van zijn bestaan, groeide de LOSON uit tot een van de grootste organisaties voor Surinaamse arbeiders in Nederland.[6]
Tijdens het achtste congres van de LOSON, op 12 juni 1985, werd de organisatie omgevormd tot de SAWO. Volgens de actievoerders van de SAWO was dit het antwoord van de organisatie op voortdurende economische recessie en het onvermogen van de elite om de problemen in Nederland op te lossen. Er kwam ook een nieuw leidinggevend bestuur, de Centrale Raad.[6] Organisaties die waren verbonden aan de SAWO waren de Bond van Surinaamse Vrouwen (BSV) en de SAWO-jongeren.[7] De LOSON en de SAWO onderhielden goed contact met de Communistische Partij van Suriname. Bram Behr, de oprichter van de CPS, werd vaak als spreker voorgedragen tijdens demostraties en andere activiteiten van de LOSON.
De LOSON en de SAWO waren actief in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht.[bron?]
Activiteiten[bewerken | brontekst bewerken]
De LOSON was actief in de Amsterdamse krakersbeweging van de jaren 70 en 80. In de vroege jaren 70 ontstond er grote ophef in verschillende steden vanwege de grote aantallen Surinaamse immigranten. Een informeel spreidingsbeleid kwam aan de orde in o.a. Amsterdam waardoor vele Surinamers geen woning konden krijgen in bepaalde buurten. Veel van de nieuwkomers konden alleen terecht in kleine, verouderde pensions in het centrum van de stad.[8]
André Reeder, activist bij de LOSON, maakte in 1982 een documentaire over de woonsituatie in deze pensions genaamd 'Onderneming Onderdak'.[9] In diezelfde tijd was er sprake van veel leegstand in de Bijlmermeer. Leegstaande flats zoals Gliphoeve werden massaal gekraakt door Surinaamse woningzoekenden.[10] De LOSON organiseerde solidariteitsdemonstraties en werkte samen met de Amsterdamse krakersbeweging om de woningen te behouden.[11] Helaas namen de sociale problemen in de wijk alleen maar toe. De LOSON hielp de inwoners van de Bijlmermeer zoveel mogelijk door o.a. rechtsbijstand, kinderopvang, arbeidsconsultaties en daklozenopvang te verlenen. Daarnaast organiseerde de LOSON ook culturele activiteiten zoals theatervoorstellingen en klassenuitjes voor kinderen.[1]
De LOSON en de SAWO organiseerden ook demonstraties in verband met specifieke gebeurtenissen zoals de dood van Ludwig Gorrisson, Ahmed Touzani en Sergio Helstone. Na de sergantencoup organiseerde de LOSON protestacties tegen de regering van Desi Bouterse. Herdenkingen aan de December Moorden kwamen regelmatig voor, ook omdat Bram Behr een van de slachtoffers was.
Publicaties[bewerken | brontekst bewerken]
Vanaf juni 1987 tot 1991 publiceerde de SAWO iedere maand het nieuwsbulletin ‘Kon Na Wan!’. Het blad beschreef uitsluitend nieuws dat gerelateerd was aan belangen en acties van de SAWO.[7] De SAWO publiceerde in 1989 ook een boek over Anton de Kom, een van de voorlopers van de communistische en anti-kolonistische bewegingen in Suriname.
‘Mokro’ en ‘Mokro dekati’ waren periodieken van de Communistische Partij van Suriname. Leden van de LOSON en de SAWO droegen regelmatig bij aan de publicatie van deze bladen door o.a. artikelen te schrijven en interviews af te leggen. Het eerste maandelijkse nummer van ‘Mokro’ verscheen in augustus 1979.[12] Het eerste nummer van de dagelijkse uitgave van ‘Mokro dekati’ werd gepubliceerd op 27 februari 1980.[13]
Heden[bewerken | brontekst bewerken]
Veel publicaties en het archief van de LOSON en de SAWO liggen opgeslagen in het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis en zijn raadpleegbaar op aanvraag.[1] Activisten van the Black Archives organiseren lezingen, rondleidingen, tentoonstellingen en andere activiteiten om de geschiedenis van de LOSON en de SAWO te herinneren.[14]
Bronnen, noten en/of referenties
|