Naar inhoud springen

Gebruiker:Spoorjan/Reizen met een chipkaart of e-ticket in de trein in Nederland

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Reizen met een chipkaart of e-ticket in de trein in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

Wachttijd[bewerken | brontekst bewerken]

Kaartlezers kunnen inchecken en uitchecken. Een reiziger die wil inchecken zou hierdoor onbedoeld direct weer uit kunnen checken als de kaart per ongeluk tweemaal achter elkaar voor de lezer wordt gehouden (of na uitchecken onbedoeld direct weer inchecken). Er zijn ook reizigers die twijfelen of ze wel juist zijn ingecheckt of uitgecheckt en het "voor de zekerheid" nog eens doen. Daarom zit er in de kaartlezers en toegangspoortjes een beveiliging ingebouwd.

De poortjes op metrostations zijn al in gebruik en bij de NS worden ze geleidelijk aan gesloten. Vaak omvat het OV-chipkaartgebied niet het gehele station, maar bijvoorbeeld alleen de perrons en een gedeelte van de stationshal of traverse. Voor zover de poortjes niet de hele breedte van de doorgang beslaan zijn er aanvullend glazen afscheidingen. Afhankelijk van de indeling van het station staan er soms aparte poortjes per perron. Als reizigers bij het overstappen naar een ander perron moeten kan dit onvoordelig zijn. Ook een gebied begrensd door kaartlezers op palen kan een OV-chipkaartgebied genoemd worden, maar de begrenzing is dan niet altijd zo concreet; er kan er bijvoorbeeld één staan bij de ingang van een perron en een andere een eindje verderop.

In gesloten toestand zit er een opening tussen de deurtjes, zodat men bijvoorbeeld niet zijn vingers kan knellen. Ook zijn er sensoren aangebracht. Bij poortjes die door het in- en uitchecken geopend worden hoeft de reiziger niet te wachten met in- of uitchecken tot het poortje dicht is, bij een stroom reizigers die vlot in- of uitchecken en doorlopen gaat het poortje tussentijds niet steeds dicht en weer open.

De licht- en geluidssignalen en schermteksten zijn bij de NS-poortjes identiek aan die bij de NS-palen (zie boven), behalve dat in de rusttoestand bij de poortjes al naar gelang wat van toepassing is "Inchecken" of "Uitchecken" staat, en bij de palen "In-/uitchecken".

Bij de kaartlezers en toegangspoortjes van NS is er een wachttijd van 100 seconden bij dezelfde kaartlezer en alleen zolang niemand anders hem gebruikt.[1] De kaartlezer reageert dan met een weigering (rode lamp en geluidssignaal). Dit kan bezwaarlijk zijn als men met opzet de kaart twee keer wil aanbieden, bijvoorbeeld bij het reizen met een omweg direct verder te reizen, of om voor dalurentarief verder te reizen. Dit kan men oplossen door een andere OV-chipkaartlezer te gebruiken of door tussendoor een andere chipkaart aan te bieden. Dat kan een kaart zijn van een andere reiziger, een verouderde chipkaart en desnoods een Nederlandse identiteitskaart (want daar zit ook een chip in).

Bij de kaartlezers van Arriva op de stations ligt de wachttijd tussen de 0 en de 2 minuten. Bij de kaartlezers van Veolia, Connexxion en Syntus op de stations en de haltes van de Utrechtse sneltram is er een wachttijd van 3 minuten.

Bij kaartlezers in de voertuigen (bussen en trams) zelf is de wachttijd niet heel erg lang, omdat dit anders problemen zou opleveren als men een halte later weer wil uitstappen.

Poortvrije passage[bewerken | brontekst bewerken]

Een poortvrije passage of poortvrije doorgang is een looproute van de ene naar de andere kant van de sporen zonder door poortjes te hoeven, zodat niet-reizigers zonder OV-chipkaart er ook gebruik van kunnen maken. Deze kan geheel op zichzelf staan (alleen buitenom verbonden via poortjes met het OV-chipkaartgebied), of directe verbindingen via poortjes hebben met het OV-chipkaartgebied. In het laatste geval kan de passage ook dienst doen als looproute voor reizigers.

Als er maar één perron is kunnen de poortjes geplaatst worden in de verbinding tussen de poortvrije passage en het perron.

Als er twee of meer perrons zijn kunnen er bij een poortvrije passage verbonden met het OV-chipkaartgebied twee systemen onderscheiden worden:

  • Met poortvrije verbinding tussen de perrons, parallel aan de poortvrije passage. Beide, gescheiden door een glazen wand met poortjes, verdelen de totale breedte van de gezamenlijke ruimte. Voorzieningen in deze ruimte zijn te onderscheiden naar die binnen en buiten het OV-chipkaartgebied.
  • Zonder poortvrije verbinding tussen de perrons.

Op station Amsterdam Zuid wordt aan de westzijde van de poortvrije passage het eerste toegepast, en aan de oostzijde het tweede.

Er komen twee poortvrije passages op Amsterdam Centraal (extra tunnels).

Er komen één op Utrecht Centraal (aan de noordzijde van de hal). In Amsterdam krijgen de poortvrije passages geen directe verbindingen met het OV-chipkaartgebied, behalve mogelijk via een dwarsverbinding tussen beide die de middentunnel kruist. In Utrecht is nog niet duidelijk of de poortvrije passage directe verbindingen met het OV-chipkaartgebied krijgt.


Stations met poortjes[bewerken | brontekst bewerken]

Bewerk NS heeft de 82 stations bekendgemaakt.[2] Op sommige stations zijn de geplande poortjes echter mogelijk inmiddels geplaatst of gesloten (100% in gebruik genomen). U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om het overzicht bij te werken.
  • Amsterdam Lelylaan
  • Amsterdam Sloterdijk - Alleen het Hemboog-gedeelte heeft poortjes. Als men op Amsterdam Sloterdijk moet overstappen, maar tussentijds uit- en inchecken wil vermijden, moet men zorgen dat men niet op het Hemboog-gedeelte aankomt en er niet de reis vervolgen. Dit betekent bijvoorbeeld dat men bij een reis van Purmerend naar Haarlem tijdig moet bedenken dat men extra overstapt in Zaandam. De extra overstap geeft weinig extra ongemak (of is misschien zelfs handiger los van het uit- en inchecken) omdat men dan bij de overstap op Amsterdam Sloterdijk niet van het Hemboog-gedeelte naar het hoofdgedeelte hoeft te lopen.
  • Amsterdam Centraal - De toegang tot spoor 15 is bij de westtunnel buiten de poortjes; bij de centrumzijde van de westtunnel is aan de westzijde naast de poortjes vrije doorgang zonder poortjes). Er wordt een nieuwer type poortje gebruikt; dit is breder en heeft geen glazen bovendeuren, maar alleen een paar kleppen op kniehoogte. Er komen twee poortvrije passages (extra tunnels), elk met mogelijk een directe verbinding met het OV-chipkaartgebied via een dwarsverbinding tussen beide die de middentunnel kruist.
  • Amsterdam Muiderpoort - Er zijn aparte OV-chipkaartgebieden voor beide takken (Breukelen en Weesp). Routes met terugsteken die toegestaan zouden moeten zijn vereisen dus uit- en inchecken; dit kan qua kosten ongunstiger zijn dan wanneer dit station niet zou bestaan, want dan had men via Amsterdam Centraal mogen reizen. Komend uit de richting Amsterdam moet men om extra uit- en inchecken te voorkomen al eerder overstappen op de gewenste tak.
  • Amsterdam Amstel - Er is een OV-chipkaartgebied gemeenschappelijk met de metro, met daarbinnen aanvullend ook kaartlezers op palen van beide vervoerders.
  • Amsterdam Bijlmer ArenA - Elk van de vier perrons vormt een apart OV-chipkaartgebied. Er zijn in dit geval geen extra nadelen vergeleken met één OV-chipkaartgebied met de winkels en horeca erbuiten, want toegestane reisroutes waarbij men van het ene naar het andere OV-chipkaartgebied moet komen alleen buiten de spits voor.
  • Amsterdam Holendrecht - Op 10 november 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. [3]
  • Den Haag Centraal - De poortjes staan op de perrons onderaan de trappen naar het Prins Bernhardviaduct, en worden verder geplaatst tussen de hal en een looppad dat de perrons verbindt, zodat men bij overstappen er hier niet doorheen hoeft.
  • Voorschoten - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Leiden Centraal - Ook binnen het OV-chipkaartgebied staat een NS-kaartautomaat. Verder zijn er winkels en horeca binnen het OV-chipkaartgebied. De gemeente maakt bezwaar. NS heeft verplaatsing van de poortjes naar onderaan of bovenaan de trappen onderzocht, maar deze plaatsen bleken niet geschikt.[4]
  • Nieuw Vennep - Op 17 november 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Met tevens een kaartlezer op een paal in elk van de beide OV-chipkaartgebieden.[3]
  • Hoofddorp - Er zijn aparte OV-chipkaartgebieden voor beide perrons. Bij de liften staan beneden op straat kaartlezers op palen buiten de OV-chipkaartgebieden en boven op de perrons kaartlezers op palen in de OV-chipkaartgebieden.
  • Amsterdam Zuid - Op nader te bepalen datum zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Er is één OV-chipkaartgebied, maar om zonder door poortjes kunt U aan de westzijde van de hal zonder de poortjes te passeren overstappen. Aan de oostzijde van de hal zijn der poortjes voor elk perron aanwezig; de juiste trap kiezen.
  • Amsterdam RAI
  • Duivendrecht - Er is een OV-chipkaartgebied gemeenschappelijk met de metro, met daarbinnen aanvullend ook kaartlezers op palen van beide vervoerders. Er zijn winkels en horeca binnen het OV-chipkaartgebied.
  • Diemen Zuid - Er zijn poortjes in de centrale uitgang en aan het oostelijke uiteinde van het perron. De uitgang aan het westelijke uiteinde van het perron, naar de westzijde van de Gooiseweg werd per 1 juni 2015 gesloten.
  • Diemen
  • Amsterdam Science Park - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Met kaartautomaten binnen en buiten de OV-chipkaartgebieden. [3]
  • Weesp
  • Hilversum - Het perron van spoor 1 (bediend door de Sprinter van Leiden naar Utrecht) vormt een apart OV-chipkaartgebied; als men tussentijds uit- en inchecken wil vermijden moet men dus niet met een trein uit deze treinserie in Hilversum aankomen en met een trein uit een andere treinserie verder reizen, en ook niet met een trein uit een andere treinserie in Hilversum aankomen en met een trein uit deze treinserie verder reizen. Met name als men in de richting Baarn - Amersfoort verder wil reizen moet men van tevoren bedenken dat men uit de richting Weesp niet deze Sprinter neemt, of uiterlijk in Hilversum Noord overstapt.
  • Utrecht Overvecht
  • Almere Poort - Op 20 oktober 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.
  • Almere Muziekwijk De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.[3]
  • Almere Centrum - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Met kaartautomaten binnen en buiten de OV-chipkaartgebieden. Voor grote evenementen zijn alle poortjes aanvullend voorzien van een Aztec-scanner. Sinds kort zijn alle poortjes gesloten na een succesvol experiment. De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.
  • Almere Parkwijk De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.
  • Almere Buiten De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.
  • Almere Oostvaarders De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten.
  • Lelystad Centrum De stations op de Flevolijn worden 's nachts afgesloten door de poortjes te sluiten. [3]
  • Maassluis
  • Vlaardingen Centrum
  • Vlaardingen Oost
  • Schiedam Nieuwland[3]
  • Schiedam Centrum - Het OV-chipkaartgebied is ook zonder door NS-poortjes te moeten bereikbaar vanuit en te verlaten via dat van de metro[5], met binnen het NS-gebied aanvullend ook NS-kaartlezers op palen, zie ook onder.
  • Rotterdam Centraal - Er zijn winkels en horeca binnen en buiten het OV-chipkaartgebied. Alle poortjes aanvullend voorzien van een Aztec-scanner. Transietpersonen worden bij te laag saldo door de beveiligers via het fietstunnel gestuurd. - Op 4 t/m 6 november 2014 werden de poortjes getest. [6] De permanente sluiting van de toegangspoortjes op Rotterdam Centraal zijn op 1 mei 2015 gesloten. [7]
  • Rotterdam Blaak - Qua fysieke barrières is er een OV-chipkaartgebied gemeenschappelijk met de westwaartse metro, met daarbinnen aanvullend ook kaartlezers op palen van beide vervoerders, en een OV-chipkaartgebied voor de oostwaartse metro (zie ook onder).
  • Rotterdam Zuid - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Barendrecht - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Er is een vorkvormig OV-chipkaartgebied (verbonden aan de noordzijde).
  • Zwijndrecht - Op 20 november 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Roosendaal - Op het eiland perron (spoor 3 en 4) staan twee paaltjes voor overstappers uit ondermeer Antwerpen. Sinds december 2013 worden de treinen van/naar Antwepen uitsluitend via spoor 1 langs het stationgebouw afgehandeld. [8]
  • Breda Prinsenbeek - Op 27 oktober 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Santpoort Noord - Op 15 september 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Eén OV-chipkaartgebied; de perrons zijn met elkaar verbonden via een geheel binnen het OV-chipkaartgebied gelegen voetgangerstunnel. De verbindingen van de perrons met het buitengebied via poortjes staan daar los van. Bij de zuidelijke uiteinden van de perrons zijn geen in-/uitgangen, maar ze zijn wel dicht bij de overweg Kennemergaardeweg, wat potentiële BTS-lekken geeft. Die worden bestreden met uit het laatste stukje van de perrons omhoogstekende stenen.
  • Beverwijk Op 22 september 2014 in zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Heiloo - Op 29 september 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Den Helder - Op 8 september 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Het station ligt aan het eind van een spoorlijn, daardoor geven de poortjes geen extra beperkingen.
  • Hoorn - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Hoorn Kersenboogerd - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. [9][10]
  • Zoetermeer Oost - Op 6 oktober 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Delft - Sinds 9 april 2015
  • Rotterdam Alexander - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.[11]
  • Capelle Schollevaar - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Gouda (nog niet aan de noordzijde)
  • Woerden - Op 19 augustus 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. De poortjes zijn de hele dag gesloten, met personeel erbij.[12] De brede poortjes hebben ook een Aztec-scanner. Transietpersonen tussen zuidelijke en noordelijke bushaltes worden bij te laag saldo door de beveiligers via het fietspad gestuurd.
  • Houten - Op 1 september 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Culemborg - Op 10 november 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Best - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Sittard - Op 8 juni 2016 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Helmond
  • Enschede - Op 10 november 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen. Het perron voor de trein van/naar Duitsland ligt buiten de poortjes. De brede poortjes hebben ook een Aztec-scanner. Voor het gebruik van deze trein werd een kaartlezer naast de Duitse trein op spoor 4b geplaatst. Men moet bij een overstap van NS naar DB en omgekeerd bij gesloten poortjes dus uit- en inchecken bij NS, met het nadelige gevolg dat een eventueel kortingsrecht bij uitchecken vervalt.

Gepland:[bewerken | brontekst bewerken]

  • Groningen - bediend door NS en Arriva; de configuratie, zoals een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied met ook Arriva-poortjes. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS.
  • Leeuwarden - bediend door NS en Arriva; krijgt in 2016 poortjes voor de OV-chipkaart. Het station wordt niet volledig afgesloten, het stationsgebouw en de voetgangerstunnel naar de zuidzijde van het station blijven volledig toegankelijk. Mensen zonder OV-chipkaart kunnen dus gebruik blijven maken van de winkels en horeca op het station en van de onderdoorgang. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS. [13]
  • Zwolle[14] - bediend door NS en Arriva; In de tunnel zijn aan de zuidelijke uitgang voor de toekomstge busstation poortjes geplaatst voor gebruik van NS vorvoersbewijzen en een poortjes voor Arriva. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS.
  • Arnhem - bediend door NS, Breng en Arriva; de configuratie, zoals een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied met ook Arriva-poortjes. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS.
  • Dordrecht - bediend door NS en Arriva; de configuratie, zoals een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied met ook Arriva-poortjes. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS. Spoor 15 wordt bediend door Arriva, spoor 1 aan hetzelfde perron door NS. Spoor 15 buiten het OV-chipkaartgebied van NS houden zou betekenen dat de breedte van het perron wordt verdeeld in stroken, gescheiden door een hek of een glazen wand.
  • Amersfoort Centraal - bediend door NS en Connexxion; de configuratie, zoals een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied met ook Connexxion-poortjes. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS. Een deel van winkels vallen binnen OV-Zone.
  • Nijmegen - bediend door NS en Veolia; Veolia gaat vooralsnog niet akkoord; de configuratie, zoals een gemeenschappelijk OV-chipkaartgebied met ook Veolia-poortjes. Overstappers maken gebruik van de verschillende paaltjes op het perron van de particuliere vervoerder en NS.
  • Haarlem
  • Goes - Alleen poortjes in de stationshal en de uitgang naar het busstation. Aan de zuidelijke ingang GEEN poortjes maar paaltjes.
  • Deventer
  • Oss
  • Den Haag HS - in de voetgangerstunnel vanaf de hoofdingang
  • Schiphol, zone op begaande grond ingericht rond alle trappen, roltrappen en liften naar de drie perrons. In deze zone zijn geen winkels aanwezig.
  • Utrecht Centraal. Gemeente, ProRail en NS hebben afgesproken dat er een aparte verbinding komt tussen het centrum en de wijken ten westen van het station. De vrije verbinding naast de stationshal wordt aan de noord zijde aangelegd. Tijdens de verbouwing en uitbreiding is de hal vrij toegangkelijk.
  • Alkmaar
  • Amsterdam Sloterdijk (ook in de Hemboog-deel)
  • Breda. In het nieuwe station komt naast poortvrije passage een intregrale fietstunnel. De winkels zijn buiten de OV-zone geplaatst.
  • Eindhoven
  • Rijswijk
  • Rotterdam Lombardijen - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Tilburg. In het nieuwe station komt naast poortvrije passage.
  • Zaandam
  • Zaltbommel - Op 29 december 2014 zijn of gaan de poortjes 100% in gebruik genomen.
  • Zoetermeer

Geen plannen[bewerken | brontekst bewerken]

Voor de volgende overstapstations zijn nog geen plannen bekend.