Gebruiker:TheRoy-t/Marnedienst

Lijnen

61 Groningen - Delfzijl

In mei 1911 wordt het eerste initiatief voor een auto-omnibusdienst in de provincie Groningen door de NV Eerste Groninger Auto Omnibus Onderneming genomen. De officiële opening van de lijn van dit bedrijf vond plaatst op 19 juni 1912 en drie dagen later begon de dienst op de route Groningen - Usquert via Bedum, Onderdendam, Middelstum en Kantens. De bus rijdt dan 5 keer per dag. Op 9 januari beslissen de Gedeputeerde Staten echter dat de dienst gestaakt moet worden omdat de wegen in een te slechte staat zijn om deze met de zware bussen te berijden. Na protesten van inwoners en gemeentebesturen wordt de dienst uiteindelijk op 2 april 1914 weer volledig hervat. Door het brandstofgebrek als gevolg van de eerste wereldoorlog moet de dienst wederom gestaakt worden. Na de oorlog wordt de dienst weer hervat en heet de onderneming Auto-omnibusonderneming Der Gemeenten Bedum, Middelstum en Kantens. Vanaf september 1923 krijgt de dienst concurrentie van B. Bisschop op het traject Kantens - Groningen. Op 3 maart 1925 komt ook TJ. Rijzenga uit Uithuizen erbij met een dienst van Uithuizen via Usquert en Kantens naar Groningen. Kort daarna komt ook S. Bulthuis vanuit Warffum erbij. Al deze concurrentie leidt ertoe dat de gemeenten stoppen met de dienst. Chauffeur Kuitert en zijn collega R. Smedinga nemen de dienst over. Later komen ook R. Smedinga en M. Reer met bussen op dit traject.

In het begin van de jaren 30 moeten S. Bulthuis en M. Reer hun dienst staken omdat ze geen vergunning krijgen. Ook R. Smedinga doet zijn bussen van de hand en verkoopt ze aan de overgebleven 3 ondernemers. De firma's TJ. Rijzinga, B. Bisschop en Kuitert besluiten samen verder te gaan onder de naam N.V. Verenigde Autobusdienst Ondernemers (VADO). Dit bedrijf werd op zijn beurt in 1939 door de Marnedienst overgenomen. In 1954 werden alle aandelen van de Marnedienst overgenomen door de NS-dochteronderneming GADO te Hoogezand. Die zette de exploitatie in eerste instantie voort onder de naam Marnedienst, maar vanaf 1967 werden de lijnen onder de vlag van de GADO zelf geëxploiteerd. Het lijnnummer 1 voor de lijn Groningen - Uithuizen - Oudeschip werd toen 61.

In september 1998 werd de GADO overgenomen door Arriva die vervolgens tot 2010 de Concessie GGD - Groningen Provincie mocht exploiteren. Bij de aanbesteding van de nieuwe concessie die heel Groningen en Drenthe ging beslaan in 2009, kwam Qbuzz als goedkoopste uit de bus, en mocht zij vanaf 13 december 2009 het openbaar vervoer in Groningen en Drenthe exploiteren.

Dienstuitvoering

Als de dienst in 1912 van start gaat wordt er gereden op het traject Groningen - Usquert via Bedum, Onderdendam, Middelstum, Kantens en Rottum. In 1925 begint TJ. Rijzenga met een dienst van Uithuizen via Usquert en Onderdendam naar Groningen. In 1948 wordt het traject Uithuizen - Roodeschool overgenomen van de DAM en rijdt de dienst, die ondertussen wordt geëxploiteerd door de Marnedienst onder lijnnummer 1, een aantal maal per dag door naar Roodeschool. Een paar jaar voordat de Marnedienst volledig wordt overgenomen door de GADO wordt het lijnnummer al veranderd in 61. In 1965 heeft lijn 61 het traject Roodeschool - Oude Schip overgenomen van lijn 64. Nadat de GADO in 1970 de DAM al had overgenomen, wordt lijn 61 in de jaren 70 doorgetrokken van Roodeschool naar Delfzijl. De bediening van Oudeschip vervalt. De frequentie wordt verhoogd naar een regelmatige uursdienst, aangevuld tot twee keer per uur op het traject Groningen - Middelstum. In de jaren 80 wordt de frequentie verder verhoogd. Er wordt nu tussen Groningen en Middelstum en de spitsuren elk kwartier gereden. Halverwege de jaren 80 wordt lijn 61 in Uithuizen geknipt en het deel Uithuizen - Delfzijl wordt omgenummerd tot lijn 41. In 1991 worden sneldiensten geïntroduceerd met lijnnummer 161, deze reden tussen Bedum en Groningen een snellere route. In 1994 wordt de route in Groningen gewijzigd en wordt er in plaats van via de Bedumerweg via het Academisch ziekenhuis en transferium Kardinge gereden. Lijn 161 blijft wel via de Bedumerweg rijden. In 2000 zijn de routes omgedraaid en rijdt lijn 61 via de Bedumerweg en lijn 161 via Kardinge. rond 2000 wordt ook Aggloliner 507 tussen Groningen en Bedum geïntroduceerd. Per 1 januari 2003 wordt dit Qliner 307. Lijn 307 wordt per 9 januari 2005 opgeheven en vervangen door extra ritten op lijn 161. Lijn 161 wordt per 9 december 2012 opgeheven en tegelijkertijd wordt de route van lijn 61 via de route van lijn 161 over Kardinge naar het station geleidt. Tevens worden lijn 61 en 41 weer samengevoegd tot een lijn. Als gevolg van het opheffen wordt het aantal reismogelijkheden tussen Groningen en Middelstum flink verminderd: van 3-4 keer per uur naar slechts 2 keer per uur.

De standplaats van lijn 61 in Groningen was het Marnedienst-busstation in de Nieuwe-Ebbingestraat en later op de kop van de Bedumerweg. Daar kon men overstappen op de bus die via de Grote Markt doorreed van en en naar het autobusstation bij het hoofdstation. Vanaf 1967 reed lijn 61 zelf ook door naar het busstation.

562 Uithuizen-Loppersum

Toen in 1939 de Marnedienst de N.V. Verenigde Autobusdienst Ondernemers (VADO) overnam, reed lijn 2 op de route Uithuizen - Zandeweer - Garsthuizen - Westeremden - Huizinge - Middelstum - Bedum - Groningen. Bij de overname van de Marnedienst door de GADO is het lijnnummer gewijzigd in 62. In de jaren 80 werd de route gewijzigd, lijn 62 ging niet meer naar Groningen rijden, maar reed na Westeremden naar Loppersum waar aangesloten werd op lijn 42 naar Groningen. Op de route tussen Middelstum en Westeremden ging lijn 60 rijden, na Westeremden werd doorgereden naar Loppersum. In 1995 werd een groot deel van de vaste ritten omgezet in lijntaxiritten. Dat hield in dat er in vervolg gereserveerd moest worden voor een rit. Slechts in de spits bleven nog een paar vaste ritten rijden ten behoefte van de schoolkinderen in de regio. In 2005 waren alle ritten weer omgezet in vaste ritten, er werd echter alleen nog in de spits gereden, de ritten in de daluren en de avond waren vervallen. Tevens werden de spitsritten voor scholieren omgenummerd naar 662. Deze ritten reden niet via Westeremden. In 2014 werden de ritten van lijn 662 samengevoegd met lijn 62. Om het begrotingstekort van het OV-bureau Groningen Drenthe terug te dringen werd de verlieslijdende lijn per 14 december 2014 omgezet in een buurtbus 562. Als gevolg daarvan zijn de OV-chipkaart en alle abonnementen niet meer geldig op deze lijn, reizigers kunnen alleen een buurtbuskaartje kopen bij de chauffeur of reizen met een buurtbusabonnement. Per 13 december 2015 werden de ritten in de daluren weer omgezet in belbusritten.

Dienstuitvoering

Lijn 562 wordt door vrijwilligers gereden met een door het OV-bureau ter beschikking gesteld 8 personenbusje. In Loppersum wordt aangesloten op de treinen van en naar Groningen.

64 Winsum - Uithuizen

Volgt...

65 Groningen-Zoutkamp

De geschiedenis van deze verbinding gaat terug tot het einde van de 19de eeuw. Op 15 juni 1884 werd de Spoorlijn Groningen - Delfzijl geopend, en op 16 augustus 1893 werd de Spoorlijn Sauwerd - Roodeschool geopend. Het gebied rond Winsum was hiermee ontsloten per rail. Door verschillende Omnibus-diensten werden ook dorpen in de omgeving verbonden met Groningen. Op de route Winsum - Wehe - Ulrum opende Aldert Alderts in augustus 1893 een omnibusdienst in aansluitingen op de treinen van en naar Groningen. Omdat op het traject naar Ulrum een redelijk vervoersstroom was, trok dit geïnteresseerden voor een tramlijn. Op 10 november 1894 deden de firma Reinders & Knol Bruins kassiers en architect P.M.A. Huurman bij de Gedeputeerde Staten een verzoek voor een concessie van een paardentramweg van Winsum naar Leens, grotendeels lopende langs de toenmalige provinciale weg. Op 1 maart 1895 werd de vergunning verleend, op 7 oktober 1897 werd de naamloze vennootschap Tramweg-Maatschappij Winsum - Ulrum opgericht, en op 13 november 1897 vond in Winsum de opening plaats. De omnibus werd dezelfde datum opgeheven. De tram moest op zijn beurt in 1922 plaats maken voor een lokaalspoorweg van Winsum via Eenrum naar Zoutkamp. Op 31 maart 1922 maakte de tram zijn laatste rit, en op 1 april 1922 werd de spoorlijn in gebruik gesteld.

De exploitatie van de Marnelijn verliep dusdanig slecht dat in 1938 het personenvervoer op de spoorlijn werd opgeheven. Het bedrijf Nienhuis & Jager uit Zoutkamp (lijn Zoutkamp - Groningen) ging toen samen met Van Dijk & Flikkema uit Pieterburen (lijn Pieterburen - Groningen) en Van der Veen & Blijham uit Kloosterburen (lijn Hornhuizen - Groningen) tot de NV Marnedienst met als doel het personenvervoer op de Marnelijn als busdienst voort te zetten. Dit geschiede per 2 oktober 1938. Al in 1939 werd de Marnedienst sterk uitgebreid, doordat de N.V. Verenigde Autobusdienst Ondernemers (VADO) te Uithuizen (lijn Uithuizen - Bedum - Groningen) werd overgenomen. De Marnedienst was nu in grootte de tweede streekvervoeronderneming van de provincie, na de GADO. In 1948 nam het bedrijf het traject Uithuizen - Roodeschool van de DAM over, deze lijn werd daarbij verlengd naar Oudeschip. In Groningen had de Marnedienst haar eigen busstation, eerst in de Nieuwe Ebbingestraat en vanaf 1953 aan de kop van de Bedumerweg. In later jaren reed een deel van de bussen door via de Grote Markt naar het autobusstation bij het Hoofdstation. In 1954 werden alle aandelen overgenomen door de NS-dochteronderneming GADO te Hoogezand. Die zette de exploitatie in eerste instantie voort onder de naam Marnedienst. Vanaf 1967 werden de lijnen onder de vlag van de GADO zelf geëxploiteerd.
Medio jaren tachtig werd uit bezuinigingsoverwegingen het Integroproject gelanceerd. Het project hield in dat een deel van de bussen uit het Marnegebied niet verder zou gaan rijden dan het treinstation in Winsum waar overgestapt moest worden. Lijn 65 werd hierbij ook getroffen. Ondanks veel protesten werd het plan op 31 mei 1987 ingevoerd.
In het begin van de jaren 90 werd de route van lijn 65 door Groningen veranderd, in plaats van via de Bedumerweg ging lijn 65 via de Hunze en de Oosterhamrikbaan naar het centrum en het autobusstation rijden. Sinds 1994 werd een deel van de spitsritten van lijn 65 omgenummerd naar lijn 165 en deze ritten reden na Mensingeweer over de N361 naar Ulrum, en stopte alleen bij een 3-tal haltes aan de N361. Na Ulrum reed deze bus dezelfde route als lijn 65 naar het eindpunt Marnestaat in Zoutkamp. Deze lijn 165 reed alleen op werkdagen en in de spitsrichting, en reed in schoolvakanties via Eenrum. De frequentie varieerde van 1 tot 2 keer per uur.
In 1967, als de Marnedienst-buslijnen worden overgenomen door GADO, wordt er ook een routewijziging doorgevoerd. Het grootste deel van de dag zal er rechtstreeks van Ulrum naar Zoutkamp worden gereden en rijden nog maar een paar ritten per dag via Niekerk of Vierhuizen. In 1999 wordt GADO op zijn beurt overgenomen door Arriva. In 2005 veranderde de route van lijn 65 weer, zo ging lijn 65 het grootste deel van de dag niet meer naar het Hoofdstation rijden, maar reed vanaf Kardinge via de Grote Markt naar het Zuiderdiep en vervolgens via het Academisch Ziekenhuis terug. Lijn 165 reed wel door naar het Hoofdstation.
Op 13 december 2009 maakt Arriva plaats voor Qbuzz nadat laatstgenoemde de concessie Groningen-Drenthe heeft gewonnen. Sinds december 2009 reed lijn 65 ook weer altijd via de Grote Markt naar het Hoofdstation. Op 5 januari 2014 veranderde de route wederom, Lijn 65 reed in vervolg niet meer over de Grote Markt, maar via de Zaagmuldersweg, voor het UMCG langs en via het Damsterdiep naar het station toe.

Op 15 december 2014 werd er weer een routewijziging doorgevoerd. Op 22 maart 2014 had het OV-bureau de hoofdlijnen voor de dienstregeling van 2015 opgesteld. Daarin stond dat lijn 65 en 165 worden samengevoegd waarbij tot Leens de route van lijn 65 wordt gereden en daarna via de route van 165 naar Zoutkamp wordt gereden. Hierdoor werd de rijtijd tussen Winsum en Zoutkamp verkort waardoor de aansluitingen in Winsum verruimd konden worden. Er kwam veel protest uit Ulrum tegen dit plan waardoor het OV-bureau heeft besloten om toch door Ulrum te blijven rijden. In plaats daarvoor zal de route door Leens rechtgetrokken worden en de route tussen Ulrum en Zoutkamp versneld worden.

Dienstuitvoering

In 1938 werd de route Zoutkamp - Ulrum - Leens - Eenrum - Winsum - Groningen gereden als lijn 4, aangevuld met lijn 8. Lijn 4 reed elk uur tot elk anderhalf uur. Lijn 8 reed een keer per dag per richting. Lijn 4 reed via Niekerk en lijn 8 via Vierhuizen. In 1950 werd lijn 4 omgenummerd naar lijn 5 en lijn 8 naar lijn 9. in 1960 was lijn 9 omgenummerd naar lijn 5A. Sinds 1955 wordt de route Zoutkamp - Leens - Winsum - Groningen het grootste deel van de dag een keer per uur bereden, aangevuld met enkele extra ritten in de spits. Op zondag reed men 6 keer per dag. In 1965 is lijn 5 omgenummerd naar lijn 65 en worden de ritten via Vierhuizen ook onder lijn 65 gereden. Nadat de Marnedienstlijnen door GADO zijn overgenomen wordt de dienstregeling voor Niekerk en Vierhuizen uitgedund, beide plaatsen worden nog maar een paar keer per dag aangedaan, het grootste deel van de dag wordt van Ulrum rechtstreeks naar Zoutkamp gereden. In 1994 komt Niekerk niet meer voor in de dienstregeling en het duurt nog tot 2000 voordat ook Vierhuizen helemaal uit de dienstregeling is verdwenen. Tussen 2000 en 2005 werd de dienstregeling op het traject tussen Winsum en Groningen flink versoberd. Bijna alle ritten reden 's avonds niet verder dan station Winsum, tussen Winsum en Kardinge kwam een lijntaxi te rijden. Lijn 65 rijdt sinds december 2009 's avonds eens in de twee uur weer door naar Groningen, maar dan wel tot Kardinge waar aansluiting was op lijn 6 richting het Centrum en het station. Sinds 2011 rijden 's avonds alle ritten tot Groningen Kardinge, en de laatste ook door naar het centrum en het station. Sinds 2013 rijden alle ritten op de laatste twee na weer door naar het Hoofdstation en per 14 december 2014 rijden alle ritten op alle dagen weer door van en naar het hoofdstation. Lijn 65 rijdt tegenwoordig doordeweeks in de ochtendspits 4 keer per uur naar Groningen en in de middagspits 2 keer per uur naar Zoutkamp. Op de overige tijden en in de tegenspitsrichting rijdt lijn 65 één keer per uur. De eerste rit vertrekt om 5:37 uit Zoutkamp en de laatste rit vertrekt om 23:09 uit Groningen. De reistijd is gemiddeld ongeveer een uur en tien minuten. Op zaterdag rijdt lijn 65 de hele dag 1 keer per uur. Op zondagochtend rijdt lijn 65 een keer in de twee uur, en vanaf twee uur een keer per uur.

Trivia

• Sinds april 2014 heeft lijn 65 een Twitteraccount.

565 (Zoutkamp-Leens

Lijn 565 is begonnen als Marnedienst lijn 5 en had de route Zoutkamp - Niekerk - Houwerzijl - Zuurdijk - Warfhuizen - Schouwerzijl - Winsum - Groningen. In Groningen werd eerst via de Bedumerweg naar het busstation van de Marnedienst in de Nieuwe Ebbingestraat gereden, en vanaf 1954 toen het busstation verplaatst werd naar de kop van de Bedumerweg. Rond 1950 is deze lijn omgenummerd naar lijn 6 en vlak voor dat de lijn overging naar de GADO omgenummerd naar 66. Rond 1970 werd de dienstregeling van lijn 66 flink gewijzigd: het lijnnummer werd gewijzigd in 36 en na Schouwerzijl werd er niet meer via Winsum, maar via Roodehaan, Saaksum, Ezinge, Feerwerd, Garnwerd en Oostum naar Groningen gereden. Halverwege de jaren 80 werd de route weer gewijzigd, er werd in vervolgd na Zuurdijk via Leens, Wehe Den Hoorn en Warfhuizen naar Oldehove gereden. In Oldehove werd een paar keer per dag doorgereden op lijn 35 naar Groningen. Wanneer er niet werd doorgereden was er een aansluiting op lijn 35. Een aantal ritten richting Zoutkamp reden via Ulrum. De hele route werd 7 à 8 keer per dag gereden, daarnaast reden er nog een paar ritten slechts een gedeelte van de route. In de jaren 90 werd de route doorgetrokken van Oldehove via Niehove en Noordhorn naar Zuidhorn. In mei 2000 werd lijn 36 omgezet in lijntaxi 236 en werd er alleen nog maar op reservering gereden. In de eerste jaren van deze eeuw werd lijn 36 drastisch gewijzigd. Het deel tussen Leens en Zuidhorn werd helemaal opgeheven, waardoor onder andere Warfhuizen zijn busverbinding verloor. Het aantal ritten werd flink terug gebracht, maar er hoefde niet meer van tevoren gereserveerd te worden. Begin 2006 zocht Arriva een alternatief voor de verliesgevende exploitatie van lijn 36. Er werd een buurtbusvereniging opgericht om te voorkomen dat de dorpen aan de route zonder openbaar vervoer kwamen te zitten. Vanaf 30 oktober 2006 begon buurtbus 99 met rijden. Sinds 7 januari 2008 rijdt de flexbus, zoals de buurtbus ook wel wordt genoemd, op de route Zoutkamp - Niekerk - Houwerzijl - Zuurdijk - Warfhuizen - Wehe den Hoorn - Leens. Per 14 december 2014 werd het lijnnummer gewijzigd in 565 om de nummering in lijn te brengen met de nummering in Overijssel en Gelderland.

Dienstuitvoering

Lijn 565 wordt gereden door vrijwilligers van stichting Flexbus de Marne. Het busje is geleverd door taxibedrijf UVO uit Uithuizermeeden en is bestickerd met de namen van de sponsoren. Lijn 565 rijdt globaal een keer per uur, waarbij in Wehe den Hoorn 's ochtends wordt aangesloten op lijn 65 naar Groningen en 's middags op lijn 65 uit Groningen.

67 Winsum-Hornhuizen

Het eerste geregelde openbaar vervoer op deze route begon in 1880 met de omnibus van Hornhuizen naar Groningen. Een jaar later wordt ook Kloosterburen aangedaan door een omnibus. De gemeente Kloosterburen was ontevreden over het feit dat de in 1922 geopende spoorlijn Winsum - Zoutkamp niet langs Kloosterburen werd aangelegd en er werd gebroed op een alternatief. Een commissie 'tot Instelling van een Autodienst', met leden uit de gemeente Kloosterburen wilde de bestaande omnibusdienst tussen Hornhuizen en Wehe vervangen door beter openbaar vervoer. De gemeente besloot in 1920 tegemoet te komen aan de commissie en schafte voor ƒ6000 een bus met plaats voor 8 personen aan. Vanaf 1 januari 1921 ging hij rijden op de route Hornhuizen - Kruisweg - Kloosterburen - Molenrij - Handwijzer - Wehe, eerst tot het paardentramstation, later naar het treinstation. Aanvankelijk liep deze busdienst matig, maar dat werd beter toen de lijn in maart 1921 doorgetrokken werd naar het treinstation in Winsum. In maart 1923 werd een tweede bus in gebruik gesteld, deze kon 18 mensen vervoeren. Vanaf dat moment werd er ook een dienst gereden op de stad Groningen. Kloosterburen exploiteerde met deze busdienst een van de eerste busdiensten in de streek.

In 1929 ging de busdienst met een tijdelijke subsidie van de gemeente over naar de Heren Blijham en Van der Veen uit Hornhuizen. In 1938 gingen zij samen met van Dijk en Flikkema en Nienhuis & Jager tot de Marnedienst om de verwachte vervoersstijging als gevolg van het opheffen van de Spoorlijn Winsum - Zoutkamp het hoofd te kunnen bieden. In 1954 werden alle aandelen van de Marnedienst overgenomen door de NS-dochteronderneming GADO te Hoogezand. De lijn werd tot 1967 gereden onder de Marnedienst, daarna werd de lijn onder de vlag van de GADO zelf geëxploiteerd. Medio jaren tachtig werd uit bezuinigingsoverwegingen het Integroproject gelanceerd. Het project hield in dat een deel van de bussen uit het Marnegebied niet verder zou gaan rijden dan het treinstation in Winsum waar overgestapt moest worden. Lijn 67 werd hierbij zwaar getroffen. Ondanks veel protesten werd het plan op 31 mei 1987 ingevoerd. Een groot deel van de bussen op lijn 67 reed toen na Winsum niet meer door naar Groningen. In de jaren 90 werd het aantal ritten dat door reed na Groningen nog verder verminderd. In 2000 reed nog maar een rit per dag door naar Groningen. In 1995 werden de zaterdag en zondag ritten van lijn 67 vervangen door lijntaxi 268.
Tussen 1995 en 2011 reed naast lijn 67 ook een sneldienst lijn 167. Deze lijn reed dezelfde route als lijn 67, maar dan niet via Eenrum. Sinds 1999 werd lijn 67 door Arriva gereden nadat zij de GADO overnam.
Tot 2002 reed lijn 167 nog door naar Groningen, alhoewel dat de laatste paar jaren nog maar een keer per dag was. Lijn 67 reed alleen nog maar tussen Winsum en Hornhuizen. Enkele ritten reden alleen tussen Hornhuizen en Wehe den Hoorn, waar men over kon stappen op lijn 65.
Sinds 2011 rijdt lijn 67 na het opheffen van lijn 167 ook in de tegenspitsrichting. Vanaf 13 december 2009 wordt de lijn gereden door Qbuzz die de concessie Groningen-Drenthe overnam van Arriva.

In juni 2014 besloot het OV-bureau Groningen Drenthe om lijn 67 per 14 december op te heffen. Hiermee kwam na bijna 94 jaar een einde aan deze lijn. Reizigers worden geacht in vervolg met lijn 68 te reizen die per 14 december vaker en met grote bussen wordt uitgevoerd.

Dienstuitvoering

Lijn 67 reed alleen op werkdagen buiten de vakantie's. Op andere momenten konden reizigers met lijn 68 reizen. Lijn 67 reed in de ochtendspits (tussen 6 en 9) 2 keer per uur naar Winsum, en een keer per uur de andere kant op. In de middagspits (tussen 2 en 7) reed lijn 67 één keer per uur in beide richtingen. Omdat lijn 165 niet door Eenrum reed, vertrok lijn 67 tegelijkertijd met lijn 165 vanaf station Winsum om zo 's middags twee keer per uur een verbinding met Eenrum te bieden. In de vakantie's reed lijn 67 niet, en daarom reed lijn 165 dan wel door Eenrum.

68 Winsum-Leens

In 1924 begon Van Dijk (later samen met Flikkema) uit Pieterburen een buslijn van Pieterburen via Westernieland, Den Andel, Rasquert, Baflo, Winsum, Sauwerd en Adorp naar Groningen. in 1938 gingen Van Dijk en Flikkema samen met Blijham en Van der Veen uit Hornhuizen en Jager en Nienhuis uit Zoutkamp samen tot de Marnedienst om de reizigersgroei als gevolg van het opheffen van de treindienst van Winsum naar Zoutkamp op te vangen. Sinds 2001 rijdt lijn 68 altijd tot Winsum en niet meer naar Groningen. Sinds 2008 rijdt lijn 68 op de route Leens - Hornhuizen - Molenrij - Pieterburen - Den Andel - Winsum, daarvoor reed lijn 68 verschillende routes: Leens - Balfo, Warffum - Eenrum en Warffum - Kleine Huisjes, daarnaast reed er nog een rit per dag met een grote bus van Zoutkamp via Leens en Pieterburen naar Warffum met lijnnummer 69. Na 2008 werd lijn 68 sterk versimpeld, zo ging hij alleen nog maar rijden op de route Leens - Winsum en kwam er een aparte lijn 69 die ging rijden op de route Eenrum - Warffum en een keer per dag als lijn 669 van Zoutkamp naar Warffum. In 2011 werd de rit van Zoutkamp naar Warffum ingekort tot Leens - Warffum en werd deze gereden met een kleine bus onder lijnnummer 668, en vanaf in 2012 werd deze rit en lijn 69 helemaal opgeheven, maar na vele klachten kwam lijn 668 weer terug. Sinds 2013 wordt deze rit gereden als lijn 68. In 2014 werd deze rit ingekort tot Westernieland - Warffum.

In juni 2014 besloot het OV-bureau Groningen Drenthe om lijn 67 per 14 december op te heffen. Daartegenover stond dat lijn 68 per 14 december in de ochtendspits vaker en in de spitsen met grote bussen uitgevoerd zal worden.

Dienstuitvoering

Lijn 68 wordt in de spits door Qbuzz gereden met grote bussen en op de overige tijden door UVO uit Uithuizermeeden uitgevoerd met een 8 of 15 persoonsbusje. Lijn 68 rijdt in de ochtendspits twee keer per uur en op overige tijden een keer per uur. In de ochtend rijdt er een rit van Westernieland naar Warffum. De eerste rit vertrekt om 5:57 uit Leens richting Winsum en de laatste vaste rit vertrekt om 21:03 uit Leens. Na negen uur dient men een uur van tevoren te reserveren voor lijn 68. Op zondag wordt eens per twee uur de hele route gereden en elk uur tussen Winsum en Pieterburen.

163 Groningen-Holwerd

Lijn 163 (voorheen lijn 63) was eerst een zomerlijn naar de veerboot. De verbinding is tot 1954 door de Marnedienst uitgevoerd als lijn 10 en daarna door de GADO als lijn 40. De route liep toen via Zuidhorn en Grijpskerk naar Zoutkamp, waar de boot 's zomers vertrok. Toen aan het begin van de jaren zeventig de vertrekplaatsen Oostmahorn en Zoutkamp werden vervangen door de nieuwe haven Lauwersoog, kwam GADO-lijn 63 via Winsum in gebruik.

Sinds 1 juni 2004 viel deze lijn binnen de GGD-concessie. Toen Arriva deze concessie kreeg, veranderde ze de lijn in sneldienstlijn 163, niet meer via Eenrum. De concessie liep tot december 2007 en werd met twee jaar verlengd tot 13 december 2009, toen de GD-concessie overging naar Qbuzz voor zes jaar en eventueel twee jaar verlenging.

Per 2 januari 2011 werden de route en dienstregeling gewijzigd. Lijn 163 rijdt niet meer langs het station Winsum en niet meer van en naar Zoutkamp. De lijn rijdt voortaan iedere twee uur, ongeacht de boottijden.

Met ingang van 8 januari 2012 werd de dienstregeling wederom aangepast, op maandag t/m vrijdag ging de lijn nog maar 3x in beide richtingen rijden en in het weekend 4x per dag. In de schoolvakanties en het weekend werd de route verlengd naar Anjum Esonstad en Holwerd. Verder ging er doordeweeks in aansluiting op lijn 163 in Lauwersoog een lijn 63 rijden naar Zoutkamp. Van begin mei 2013 rijdt deze lijn ook doordeweeks 4 keer per dag. Vanaf 5 januari 2014 rijdt lijn 163 ook doordeweeks twee keer per dag door naar Holwerd. In het weekend wordt dit ook twee keer per dag. Lijn 63 gaat daarom ook in het weekend rijden.

Bronnen, noten en/of referenties

• Bedrijfshistorie Marnedienst
• Fennema, Bertus (2013) "De Marne in Beweging" pp. 59-61.
• Hofman, Beno (2015) "Van omnibus tot Q-link"
• Diverse busboekjes van de Marnedienst, GADO en Arriva uit de periode 1948-2016