Gebruiker:Winkeler/Kerk

De Maria Hemelvaartkerk is een kerk in de Belgische plaats Winksele (gemeente Herent).

Chronologie[bewerken | brontekst bewerken]

1100: (eerste helft twaalfde eeuw) Bouw van de eerste stenen kerk in Maaslands-Romaanse stijl met een stoere toren met vier verdiepingen.

1200: Winksele is een belangrijk bedevaartsoord. Geesteszieken ('bezetenen' of 'dullen') smeken er bij Onze Lieve-Vrouw genezing af.
De legende van Lenneke Mare, een volksheilige uit Sint-Lambrechts-Woluwe, vertelt hoe haar belager wonderbaarlijk geneest door zijn gebed in Winksele.

1250: Verfraaiing van de toren met rondboogvensters, een wenteltrap en kruisribgewelven.
Bouw van een indrukwekkend romaans voorportaal met prachtige knoppenkapitelen en kraagstenen (1241-1260).

1300: De kerk krijgt ca. 1285 een mooi gotisch koor met rijzige vensters en slanke, door knoppenkapitelen bekroonde colonnetten. Het straalgewelf telt drie figuratieve sluitstenen die een pelikaan met zijn jongen, het Lam Gods en een krijger in gevecht met Satan voorstellen.

1400: De bedevaart tegen krankzinnigheid naar Winksele beleeft een hoogtepunt. Een prachtig [polychromie|gepolychromeerd] Mariabeeld (1391-1410) in notelaar verwelkomt de pelgrims in de kerk. Voor hun devotie ontvangen ze van paus Eugenius IV een bijzondere aflaat (1431).
Naast de kerk is er een 'Dullenhuis' waar de pelgrims worden opgevangen en verpleegd. In dat gebouw worden later ook pestslachtoffers verzorgd, bv. door de broeders Alexianen (1607).

1500: Gotische Calvarie: gekruisigde Christus geflankeerd door Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jan (1510/1550).
Beeld van Sint-Anna te Drieën (eind 16de of begin 17de eeuw).

1640: Overdracht van de heerlijkheid Winksele aan Jan van Cauwenhoven (1645).
Afbraak van het 'Dullenhuis'. Met die stenen bouwt men de kerkhofmuur (1648) en een Sint-Rochuskapel (1653) waar waarschijnlijk de huidige beelden van Sint-Rochus (1649) en Sint-Dymphna worden vereerd.
Een grondige verbouwing wordt aangevat maar niet afgewerkt. Afbraak van de zuidelijke zijbeuk. Bouw van de noordelijke dwarsbeuk met stergewelf. Vernieuwing van de daken van de toren en het schip. De middenbeuk krijgt een tongewelf, gotische bogen en spitsboogvensters.
Plaatsing van doopvont en Godslamp (1639) en het koorgestoelte.
Dominicanen stichten in Winksele een Broederschap van de Heilige Rozenkrans (1646).
Pastoor Johannes Paschasius uit Geel laat de pastorij bouwen (1661).

1730: Onder pastoor Francis Quintinus Vandendaele wordt het schipgewelf bepleisterd (1736) en een nieuw hoofdaltaar (1753) geplaatst.
Vernieuwing van het altaar van Onze-Lieve-Vrouw, het beeld van de Sedes Sapientiae krijgt een stoel.
Afbraak van de Sint-Rochuskapel (1760).
Het koor wordt geplaveid (1760). De versieringen op de communiebank verwijzen naar Christus (Lam Gods) en de eucharistie (koren aren, druiven).
Twee schilderijen belanden in de kerk: "Maaltijd met de Emmaüsgangers" en "Maria Hemelvaart" of "Bloemenwonder bij het ledige graf", beide van nog onbekende meesters.
Stichting van een Broederschap voor de Gedurige Aanbidding van het Allerheiligste Sacrament (1770).
De preekstoel wordt geplaatst (1780).
Pastoor Guillaume De Leener laat de sacristie (1786) en het doksaal (1787) bouwen.
Het Brussels atelier Joannes Smets vervaardigt het orgel (1789) met deels ouder pijpwerk afkomstig uit de kerk van Elewijt.

1840: Pastoors Petrus Verwimp (1795-1863) en Henricus Vandeven (1815-1893) laten de toren, het portaal en het koor grondig restaureren: oude kalklagen worden verwijderd en vensteropeningen opnieuw vrijgemaakt.
Het Gentse glazeniersatelier van Arthur Verhaegen maakt de glasramen (1881-1887).
August Van Assche plaatst een nieuw hoogaltaar.
De beelden van Sint-Jozef (1855) en van Sint-Antonius abt dateren ook uit de 19de eeuw.

1960: Restauratiecampagne van het kerkgebouw onder leiding van Raymond Lemaire (1966-1968). Het altaar van OnzeLieve-Vrouw wordt verwijderd.
De aanleg van centrale verwarming vergt bouwwerken aan de sacristie en het verplaatsen van enkele graven.
Plaatsing van de huidige altaartafel.

Wanneer de gemeente Winksele in 1977 fuseert met Herent telt Herent eent tweede O.L.Vrouwkerk. De O.L.Vrouwkerk van Winksele heet voortaan de Maria Hemelvaart-kerk, naar het schilderij dat er hangt.

Winksele bleef een bedevaartsplaats tot in de 19de eeuw, waarna Scherpenheuvel het belangrijkste bedevaartsoord van de regio werd.

[[Categorie:Herent]] [[Categorie:Kerkgebouw in Vlaams-Brabant]]