Heraldische kaart van het Brugse Vrije
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b5/Map_of_Brugse_Vrije%2C_Pieter_Porbus.jpg/260px-Map_of_Brugse_Vrije%2C_Pieter_Porbus.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Old_map_of_Kaart_van_het_Brugse_vrije..jpg/260px-Old_map_of_Kaart_van_het_Brugse_vrije..jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Kaart_van_Brugse_Vrije%2C_Pieter_Porbus.jpg/260px-Kaart_van_Brugse_Vrije%2C_Pieter_Porbus.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/Old_map_of_Kaart_van_het_Brugse_vrije%2C_detail_of_bruges.jpg/260px-Old_map_of_Kaart_van_het_Brugse_vrije%2C_detail_of_bruges.jpg)
De Heraldische kaart van het Brugse Vrije, ook de grote kaart van het Brugse Vrije genoemd, is het omvangrijkste cartografisch werk van Pieter Pourbus. Het is sinds 2023 een Vlaams topstuk.[1]
De enorme kaart (23,58 m²) werd gemaakt in opdracht van het Brugse Vrije in de periode 1561-1571. Van de oorspronkelijke kaart blijft slechts de rechterbovenhoek over (die valt te bezichtigen in het Groeningemuseum). In 1601 (sommige bronnen zeggen 1597)[2] werd een getrouwe kopie afgeleverd door Pieter Claeissens, omdat het origineel na vijfentwintig jaar al zware schade had geleden. Deze kopie valt te bezichtigen in het Stadsarchief van Brugge.
Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]
Op de kaart staan de wapenschilden van de afgebeelde ambachten en heerlijkheden. Vandaar ook de naam "Heraldische kaart". Dankzij intensief veldwerk leverde Pourbus een doorgaans betrouwbaar beeld van de weergegeven objecten: meer dan 8000 huizen, tientallen kastelen, honderden molens en meer dan 500 km dijk.[1] Doordat de kaart gemaakt is aan de hand van triangulatie – wellicht paste Pourbus als een van de eersten de techniek toe beschreven door Gemma Frisius in 1533 – geeft deze een behoorlijk accuraat beeld weer van de betrokken regio.[1] Dit beeld wordt versterkt door het gebruik van conventionele tekens, waardoor de kaart een weerspiegeling geeft van het laat-16e-eeuwse landschap.
Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]
- Paul HUVENNE, Pieter Pourbus 1524-1584, Gemeentekantoor, Brugge, 1984, 335 blz.
- Bart VAN DER HERTEN red., Het Brugse Vrije in beeld: facsimile-uitgave van de Grote Kaart geschilderd door Pieter Pourbus (1571) en gekopieerd door Pieter Claeissens (1601), Universitaire Pers, Leuven, 1998, 60 blz.
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
- De kaart op Geopunt
- Mapping Pourbus (UGent)
Bronnen, noten en/of referenties
|