Overleg:Geesteswetenschappen

Theologie deel van de Geesteswetenschappen?

Ik vind niet dat theologie een wetenschap is, alhoewel ik natuurlijk weet dat ze claimt wetenschappelijk te zijn en aan de universiteit beoefend wordt. Op zijn minst is de status van theologie omstreden en er mag dus volgens NPOV niet als een feit vermeld worden dat ze een wetenschap is. Zie ook overleg:theologie. Andries 12 okt 2008 20:35 (CEST)

Hoi, het is volgens mij een algemeen gegeven, dat de theologie tot de geesteswetenschappen gerekend worden, zoals ook in het Engelse en Duitse artikel vermeld staat. Ik betwijfel of we dit nou door een authoriteit moeten gaan zitten bevestigen? Ik vraag me eigenlijk af of er wel een bron is die zegt dat Theologie niet tot de geesteswetenschappen gerekend moet worden? Juist het vragen om een feit hier lijkt mij NPOV. -- Marcel Douwe Dekker 13 okt 2008 16:49 (CEST)

De vraag of theologie is op zijn minst omstreden Zie dit artikel mening van Piet Borst boek over dit onderwerp Andries 13 okt 2008 22:53 (CEST)

Sorry, Misschien heb ik me niet goed uitgedrukt. Al eeuwen wordt de vraag gesteld of theologie al dan niet een wetenschap is? Dat betwijfel ik niet. Waar het mij om gaat is dat in classificaties van de geesteswetenschappen theologie al dan is opgenomen? En of er ooit beweert wordt dat theologie geen geesteswetenschap is? Onafhankelijk van de vraag of theologie al dan niet een wetenschap is. Ik vind dat je die twee zaken niet zomaar aan elkaar kan gaan zitten koppelen.

Nou heb ik die drie bronnen die je hier noemt niet uitgebreid bestudeerd. Vandaar mij vraag: Wordt hierin expliciet beweert dat theologie niet tot de geestewetenschappen gerekend moet worden? -- Marcel Douwe Dekker 14 okt 2008 04:07 (CEST)

Ja, sommmige auteurs van die bronnen beweren expliciet dat theologie geen geesteswetenschap is. Andries 14 okt 2008 08:00 (CEST)

Die expliciete beweringen schijn ik niet te kunnen vinden.

• Koene beweert zo'n beetje dat theologie een pseudowetenschap is, maar neemt het woord geesteswetenschappen niet in de mond.
• De tweede andere bronnen gaan over de knaw publicatie "Van God los?". Ik lees in deze publicatie slechts drie directe beweringen:
  • Theologie is dan in eerste instantie een geesteswetenschappelijke en in tweede instantie een sociaal-wetenschappelijke discipline (p.51)
  • Waar dat lukt, is de theologie gewoon een van de geesteswetenschappen. (p.56)
  • In de moderne natuurwetenschappelijke zin van het woord kan theologie niet als een wetenschap worden beschouwd. Daarin onderscheidt de theologie zich dan niet erg van de andere geesteswetenschappen en ook niet van een belangrijk deel van de sociale wetenschappen. (p.57)

Vandaar mijn vraag, waar jij bedoeld? -- Marcel Douwe Dekker 14 okt 2008 14:27 (CEST)

Ik denk dat ik inderdaad iets te snel gelezen heb, maar als een bron theologie een pseudowetenschap noemt dan kan men er veilig van uit gaan dat de bron theologie niet ziet als een geesteswetenschap. In ieder geval maken de lezen van de overige bronnen duidelijk dat de status van theologie als geesteswetenschap omstreden is en dat moet volgens NPOV ook zo op die manier in het lemma verwoord worden. Andries 14 okt 2008 22:28 (CEST)

Drie dingen. Ten eerste jouw gezegde: als een bron theologie een pseudowetenschap noemt dan kan men er veilig van uit gaan dat de bron theologie niet ziet als een geesteswetenschap... Dit is nou precies wat ik NPOV noem. Dit soort eigenzinnige interpretaties zijn net een stap te veel.

En het tweede punt: De p.51 zinssnede van knaw publicatie "Van God los?" is een bevestiging, dat theologie als geesteswetenschap beschouwd wordt.

Nou niet op de laatste plaats heeft het (decennia lange) debat over de wetenschappelijkheid van de geesteswetenschappen niet alleen betrekking op de theologie. Het gaat bv ook over de geschiedenis en de cultuurwetenschap als wetenschap. Er wordt ook getwijfeld of de geschiedenis wel een wetenschap is. In de Angelsaksische landen is wordt de wetenschappelijkheid van de gehele sociale wetenschap in twijfel getrokken. Sociale wetenschap of "Social science" wordt er niet to de "science" gerekend, maar noemt met "humanities", een vak apart. De discussie hier is dus tamelijk breed. Het is discriminatie of gewoon onwetentheid om hier alleen de theologie uit te lichten. -- Marcel Douwe Dekker 15 okt 2008 01:43 (CEST)

dan een viervoudige reactie

1. Natuurlijk is een pseudowetenschap geen geesteswetenschappen. Dat is geen stap te ver en een argument dat m.i. niet redelijkerwijs betwist kan worden

2. wat dan nog als er op een van de meer dan honderd pagina's staat dat theologie een geesteswetenschappen is. Als je het rapport in zijn geheel leest is het duidelijk dat de status omstreden is.

3. Natuurlijk weet ik dat ook geschiedenis betwist wordt als wetenschap. En er is een duidelijk verchil in de onderzoeksmethode tussen natuurwetenschappen (science) en geesteswetenschappen. Maar ik heb nog nooit in een serieuze recente bron gelezen dat geschiedenis een pseudowetenschap is of dat geschiedenis onwetenschappelijk is omdat het teveel inteelt kent en teveel uitgaat van vooronderstellingen, zoals over theologie in het KNAW beweerd wordt.

4. Gebruik overigens Engelse termen niet als maatstaf want "humanities" omvat meer dan geesteswetenschappen.

Andries 15 okt 2008 21:05 (CEST)

Bedankt voor je uitwerking in het artikel zelf. Ik heb dit in een aparte paragraaf onder gebracht zoals in een Wikipedia artikel wel gebruikelijk is. Ik hoop dat dit een aardige compromis is hier. Ik vind dit overigens wel een aanvulling hier, maar ik vraag me af of zulk soort zaken niet in een kritische paragraaf in teh artikel theologie zelf thuis horen. In ieder geval, succes ermee. -- Marcel Douwe Dekker 16 okt 2008 02:06 (CEST)

Nou nee theologie als feit vermelden als behorende tot de geesteswetenschappen gaat me een brug te ver. Ik vind en vond dat ik me uiterst gematigd had uitgedrukt in het artikel. Een verdere behandeling en een aparte sectie hoort niet hier, maar in theologieAndries 16 okt 2008 22:01 (CEST)

Ik net gezien, dat het theologie artikel nog niet zo'n sectie heeft. Misschien een idee om je tanden in te zetten. Ik denk wel, dat er dan weer andere gebruikers over je heen gaan vallen, maar ja dat kan ook best leuk zijn. -- Marcel Douwe Dekker 16 okt 2008 22:53 (CEST)

Heeft wel zo'n sectie. Had ik geschreven. Andries 16 okt 2008 22:01 (CEST)

Kritiek hoort op een gepaste plaats

Ik heb de laatste twee wijzingen ongedaan gemaakt. Een artikel dient eerst een zo neutraal mogelijk beeld te geven, en daarna is er plaats voor kritiek. En niet meteen met kritiek het beeld vertroebelen. -- Marcel Douwe Dekker 17 okt 2008 00:49 (CEST)

Ik vind dat in dit geval geen goede oplossing. De vraag of theologie een geesteswetenschap is een neutrale vraag en niet noodzakelerwijze kritiek. Ook vind ik dat niet als feit vermeld mag worden volgens NPOV dat theologie een geesteswetenschap is, zoals je steeds weer doet. Andries 17 okt 2008 21:42 (CEST)

Overigens vind ik dat de vraag of theologie een (geestes-)wetenschap is op één plaats uitgebreid behandeld moet worden, niet hier, maar in theologie en dat dit artikel naar die discussie moet verwijzen. Andries 18 okt 2008 17:52 (CEST)

Volgens de Nederlandse Basisclassificatie behoort theologie gewoon tot de Geesteswetenschappen. Officieler kan het gewoon niet. -- Marcel Douwe Dekker 17 okt 2008 23:35 (CEST)

Dat is maar éen bron. Door andere bronnen wordt het ontkend en zo moet het volgens NPOV ook verwoord worden. Als je bedoelt dat theologie tot de geesteswetenschappen gerekend wordt als men het als een wetenschap ziet, dan kan ik me daarin vinden. Andries 18 okt 2008 17:46 (CEST)

Ik stel voor dispuutresolutie te volgen want wij komen niet nader tot elkaar. Andries 18 okt 2008 17:52 (CEST)

zie hierAndries 18 okt 2008 17:58 (CEST)

Je bent hier echt niet goed bezig:

1. Artikelen dienen op de eerste plaats een zo neutraal mogelijk overzicht te geven van de materie
2. Kritiek dient op een gepaste plaats ingevoegd te worden, en zeker niet voorop gezet te worden
3. Geen enkele gebruiker heeft het recht om oerdegelijke bronvermeldingen te verwijderen met de woorden: Dat is maar éen bron.

Dit zijn drie principes, die ik hooghoudt. Ik sta hier best open voor suggestie. De oplossing, die ik in het artikel heb aangedragen is voor verbetering vatbaar. Maar het is onacceptabel dat je deze oplossing tekens weer verwijderd. -- Marcel Douwe Dekker 18 okt 2008 22:50 (CEST)

ad 1. Als het artikel als feit vermeldt dat theologie tot de geestewetenschappen behoort dan is dan is dat niet neutraal en niet NPOV en volgens jouw eigen redenering niet toegestaan. Mijn mening is dat de intro een samenvatting van het hele artikel moet zijn (of van wat over de status in theologie staat vermeld) en als feit vermelden dat theologie een geesteswetenschap is hiermee strijdig.

ad 2. Hier heb ik al op gereageerd. (zie boven) Daarbij wil ik nog aan toevoegen dat, in overeenstemming met mijn mening, de Duitse Wikipedia dit als een neutrale vraag in het begin behandelt en niet als kritiek in het artikel theologie de:Theologie#Theologie_und_Wissenschaft

ad 3. Ik heb geen bronvermelding verwijderd. Alleen verplaatst het was niet mijn bedoeling om de bronvermelding te verwijderen, maar te verplaatsen, maar ik had een foutje gemaakt. Mijn excuses hiervoor.

Andries 19 okt 2008 05:43 (CEST) gewijzigd 19 okt 2008 10:20 (CEST)

Beste Andries, ik las je oproep op Wikipedia:Overleg gewenst. Misschien een wat late reactie daarop. Je schrijft daar:

"Meningsverschil over de status van theologie is ontaard in een bewerkingsoorlog. Partijen komen niet nader tot elkaar ondanks uitgebreide discussie."

Voor zover ik de discussie heb begrepen gaat het Marcel -inmiddels?- niet om de status van theologie, maar om de plaats van kanttekeningen in een artikel. Mij lijkt het goed dat er kanttekeningen worden geplaatst bij de classificatie van theologie als wetenschap, dit is immers een actuele discussie. Kanttekeningen over een specifiek onderwerp behoren volgens mij echter niet in een algemene inleiding.

Overigens vormt theologie aan sommige universiteiten ook een aparte faculteit, wellicht zou dit aan de staande versie kunnen worden toegevoegd. Vriendelijke groet, --Maurits 23 okt 2008 14:46 (CEST)

Bedankt voor je reactie. Ik neem aan dat je instemt met de huidige oplossing van een apart kopje kritiek.

Ik vind overigens dat hier ook gemeld kan worden, dat er in de loop van de tijd getwijfeld is aan het wetenschappelijk gehalte van de anere geesteswetenschappen. Ik weet niet in hoeverre dit nog actueel is, maar ik weet wel dat dit een belangrijke rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van deze wetenschappen. -- Marcel Douwe Dekker 23 okt 2008 15:46 (CEST)

P.S. Misschien kan jij een oplossing vinden voor het Theologie artikel. Daar heb ik met de laatste wijziging, zie hier, de hele paragraaf "Status als (geestes-)wetenschap" zogezegd uitgeschakeld. Ik vind dat stuk nietzeggend en ik vijnd dat stuk het informatieve karakter van de rest van het artikel ontsiert. Maar helemaal gelukkig ben ik er niet mee, dat die kritiek daar nu onder het kleedje geveegd is.

De voorgestelde oplossing voor dit artikel lijkt me inderdaad een goede. De twijfel aan de geesteswetenschappen in het algemeen is vooral te vinden in positivistische, empiristische, verificationistische en fysicalistische stromingen. Dat zou -met enige pro's en contra's: het zijn immers in feite filosofische stromingen- eveneens onder het kopje kritiek geplaatst kunnen worden. Wat betreft theologie zal ik op de overlegpagina aldaar reageren. --Maurits 23 okt 2008 22:19 (CEST)

Bedankt. Dat van die filosofische stroming is goed bedacht. Het is als een slang die in zijn eigen staart bijt. Ik ben overigens echt een voorstander van zo'n kopje kritiek. Ik vind dat de huidige formulering best wat aangescherpt mag worden. Dat brengt wat kleur aan het artikel. Maar ik ga hier niet zelf aan zitten sleutelen. Gegroet. -- Marcel Douwe Dekker 24 okt 2008 01:52 (CEST)

Dat is tevens mijn grote bezwaar tegen fysicalistische filosofen: waarom worden ze geen fysicus? En empiristen: waarom gaan ze niet proefjes doen? Maar goed, dat is hier verder niet relevant. Ik zal misschien binnenkort wat nuance in de betreffende paragraaf aanbrengen. Vriendelijke groet, --Maurits 24 okt 2008 03:33 (CEST)

Geesteswetenschap

Volgens mij , is de betekenis van het woordt Geesteswetenschappen, achterhaald en niet meer in onze tijd van toepassing. Taalkundig gesproken is de betekenis die er aan gegeven wordt, mijn inziens onjuist.

Volgens mij is het als volgt. Er zijn geen gesteswetenschappen maar slechts Geesteswetenschap. Geesteswetenschap zou moeten beteken; De wetenschap over het Geestenrijk van de goden, engelen, cerabijnen enz. En ook wetenschap over ocultisme, religies en dergelijke. Enkele stromingen in de Geesteswetenschap zijn: Theosofie, Anthroposofie, Boedisme en anderen.

Geesteswetenschappen volgens de oude opvattingen; zijn,zo als de theologie, vooral taalkundig en veelal ook alfa stromingen zo als filosofie en dergelijke

De vertalers van het nieuw testament, als voorbeeld, zijn vooral taalkundig en zijn bepaalt niet geesteswetenschappelijk geschoold. Van uit de geesteswetenschap Is de bedoeling van het nieuwe testament met zijn evangelien van de diverse apostelen en evangelisten, niet bedoeld als s bewijsvan christus leven; maar als naar buiten treden van de oude ingeweiden- van het cristendom, die in de oculten werden beleeft door enkelen. Na Christes sterven en verijsenis, waren deze oculten niet meer nodig, want christus was voor iedereen opgestaan uit de dood.

--H.koekkoek 2 feb 2009 20:28 (CET)H.Koekkoek 2 Februari 2009 22.25uur

Sorry hoor, maar dit is geen forum over Geesteswetenschappen, maar een overleg pagina over dit Wikipedia artikel. -- Marcel Douwe Dekker 2 feb 2009 22:29 (CET)

Geschiedenis

Ik heb geschiedenis maar even verplaatst naar dat 'Overlappingen' gedeelte, aangezien geschiedenis ook onder sociale wetenschappen valt in te delen. Sterker nog, bij de sociale wetenschappen staat geschiedenis daar ook bij 'overlappingen'.

Ik heb dit weer teruggedraaid. Zoals het er nu staat, sluit m.i. aan bij de rest van het artikel. Bijv. de zin "De letteren in klassieke zin kunnen verder worden onderverdeeld in". Traditioneel / 'klassiek' gezien hoort geschiedenis duidelijk bij de geesteswetenschappen. Sint Aldegonde 8 sep 2009 17:17 (CEST)

Externe links aangepast

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Geesteswetenschappen. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

• Archief https://web.archive.org/web/20090304195521/http://www.nrc.nl/redactie/Web/Opinie/1995007/16.html toegevoegd aan http://www.nrc.nl/redactie/Web/Opinie/1995007/16.html

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 13 okt 2018 06:12 (CEST)

Sociale wetenschappen en overlappingen

In het paragraaf Overlappingen staan o.a. een aantal van de sociale wetenschappen: antropologie, politicologie, psychologie, sociologie en pedagogiek. Ik heb eigenlijk nooit gehoord dat deze tot de geesteswetenschappen worden gerekend. Ze staan bij mijn weten bekend als de sociale of menswetenschappen, en vormen een aparte poot in de indeling van de wetenschappen: de gammapoot. Misschien was dit lang geleden anders omdat er toen alleen nog alfa en bèta was. Maar het woord 'geestenwetenschap' is juist zo verwarrend omdat 'psycho' in psychologie letterlijk 'geest' betekent, terwijl dat géén geesteswetenschap is.

Natuurlijk is er wel een zekere overlap: sommige academici in deze vakgebieden gebruiken werkwijzen die ook bekend zijn uit de filosofie en de letteren, zoals de poststructuralisten, daarnaast heeft een vakgebied als de politicologie een sterke overlap met geschiedenis. Maar juist dat vak is een speciaal geval: door het gebruik van geschriften als bron valt het traditioneel onder de letteren, maar het heeft ook een sterke sociaalwetenschappelijke component – wat ook voor sommige andere disciplines binnen de letteren valt (bijv. taalsociologie, muzieksociologie).

Van de overige in het rijtje zou ik zeggen dat archeologie als onderwerpsgebied onder de letteren valt, maar er worden veel natuurwetenschappelijke technieken gebruik, terwijl communicatie, informatiewetenschap en cognitieve kunstmatige intelligentie bij uitstek interdisciplinaire vakgebieden zijn die buiten de traditionele indeling vallen.

In de paragraaf over overlap zou natuurlijk ook kunnen worden uitgelegd dat bepaalde vakgebieden weliswaar normaal gesproken worden ingedeeld bij alfa dan wel bij bèta of gamma, maar dat er geen scherpe grens valt te trekken door gebruik van technieken of onderwerpskeuze die men ook onder een andere Griekse letter zou kunnen scharen. Dat is een ander soort overlap dan wat nu in deze paragraaf staat. Bever (overleg) 14 jan 2019 04:19 (CET)

Alfawetenschappen

Er zijn nu aparte artikelen over geesteswetenschappen en alfawetenschappen. Het onderscheid is niet duidelijk. Zou het niet beter zijn om deze twee samen te voegen?

De opmerking dat men in Nederland het woord geesteswetenschappen weinig zou gebruiken, lijkt men verouderd nu dit op verschillende universiteiten (in elk geval de UvA en in Utrecht) de faculteiten op dit heeft samengevoegd tot een Faculteit der Geesteswetenschappen. Bever (overleg) 14 jan 2019 04:26 (CET)

Humaniora

Het woord humaniora ontbreekt vreemd genoeg in dit artikel (behalve in een literatuurverwijzing). Anderzijds staat in de eerste zin vetgedrukt het tamelijk obscure Studia Humanitatis. (De reden voor de hoofdletters is mij niet duidelijk.) Zo noemden de humanisten van de renaissance hun werkterrein, maar voor de hedendaagse studies is dit woord bij mijn weten niet gangbaar, in tegenstelling tot humaniora. Bever (overleg) 14 jan 2019 04:37 (CET)