Peter Jonker
Peter Jonker (Amersfoort, 1973) is een Nederlandse sterrenkundige die onderzoek doet naar zwarte gaten. Hij is hoogleraar observationele hoge-energieastrofysica aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.
Opleiding en carrière[bewerken | brontekst bewerken]
Jonker studeerde in 1997 af in de astrofysica aan de Universiteit Utrecht.[1] Hij promoveerde in 2001 aan de Universiteit van Amsterdam bij promotor Michiel van der Klis.[2] Jonker werkte van 2001 tot 2003 aan de Universiteit van Cambridge (Verenigd Koninkrijk) en was van 2005 tot 2014 verbonden aan het Harvard–Smithsonian Center for Astrophysics (Verenigde Staten). Vanaf 2005 is hij onderzoeker bij het Nederlandse instituut voor ruimteonderzoek SRON. Sinds 2009 is hij daarnaast in dienst bij de Radboud Universiteit. In 2009 werd Jonker universitair docent aan de Radboud Universiteit, in 2014 universitair hoofddocent, in 2017 bijzonder hoogleraar[3] en in 2020 gewoon hoogleraar. Hij hield in 2018 een inaugurele rede over de aantrekkingskracht van zwarte gaten.[4]
Onderzoek[bewerken | brontekst bewerken]
Jonker onderzoekt zwarte gaten en zogeheten transients. Dat zijn neutronensterren of andere zware, kleine sterrenkundige objecten die opeens zichtbaar worden en maar even zichtbaar blijven. Jonker zoekt onder andere naar middelzware zwarte gaten. In 2016 ontdekte hij in een team wetenschappers dat ASASSN-15lh een roterend superzwaar zwart gat is dat langzaam een ster uiteenscheurt.[5] In 2020 leidde hij een team dat aantoonde dat sterren die door zwarte gaten worden verzwolgen eerst zichtbaar licht uitralen en daarna röntgenlicht.[6][7] Verder is Jonker de hoofdwetenschapper van het door de Radboud Universiteit geleide BlackGEM-project met drie telescopen in Chili. In 2021 startte hij met een groep wetenschappers van BlackGEM een project waarbij burgers kunnen helpen bij het analyseren van de flitsjes en lichtsporen die door de telescopen in Chili worden verzameld.[8]
Prijzen en onderscheidingen[bewerken | brontekst bewerken]
- Marie Curie fellow (2001-2003)
- Charles and Katharine Darwin fellow (2002-2003)
- NASA Chandra fellow (2003-2005)
- Veni-beurs (2005-2007)
- Vidi-beurs (2008-2012)
- ERC Consolidator (2015-2019)
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
- ↑ (en) Peter Jonker appointed Professor of Astrophysics. Astrophysics. Gearchiveerd op 28 januari 2021. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
- ↑ Peter Jonker benoemd tot bijzonder hoogleraar Radboud Universiteit - Astronomie.nl. www.astronomie.nl. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
- ↑ (en) Frans Stravers, Peter Jonker bijzonder hoogleraar Radboud Universiteit. www.sron.nl. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
- ↑ Oratie Peter Jonker: De aantrekkingskracht van zwarte gaten (Nijmegen) - Astronomie.nl. www.astronomie.nl. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
- ↑ Leloudas, G., Fraser, M.; Stone, N. C.; Van Velzen, S.; Jonker, P. G.; Arcavi, I.; Fremling, C.; Maund, J. R.; Smartt, S. J.; et al. (12 december 2016). [The superluminous transient ASASSN-15lh as a tidal disruption event from a Kerr black hole The superluminous transient ASASSN-15lh as a tidal disruption event from a Kerr black hole]. Nature Astronomy 1. DOI:10.1038/s41550-016-0002.
- ↑ (en) Erik Arends, Zwarte gaten eten sterren onder wisselend sfeerlicht. www.sron.nl. Geraadpleegd op 19 januari 2021.
- ↑ Jonker, P.G., N.C. Stone, A. Generozov, S. van Velzen, B. Metzger (4 februari 2020). Implications from Late-time X-Ray Detections of Optically Selected Tidal Disruption Events: State Changes, Unification, and Detection Rates. The Astrophysical Journal 889
- ↑ Nieuw burgerproject: hoe wij astronomen vanuit huis kunnen helpen - Fris!. NPO Radio 1. Geraadpleegd op 19 januari 2021.