Vereecken

Tussen circa 1845 en 1924 waren twee generaties van de familie Vereecken, Petrus-Johannes Vereecken en zonen, werkzaam als orgelbouwers in Gijzegem.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Petrus-Joannes Vereecken (Mespelare, 1803 – Gijzegem, 1889). Petrus Vereecken was meubelmaker die gepassioneerd was door muziek. Hij had vier zonen: Felix (° 1844), Joannes (° 1846), Lodewijk (° 1849) en Petrus (° 1851). Zijn oom Alexander was koster-organist te Berlare.

Rond 1845 begon hij - geïnspireerd door de orgelbouwer Van Peteghem – zelf orgels te bouwen. Hij woonde toen nog in Mespelare. Toen hij zich later met zijn bedrijf naar Gijzegem verhuisde, werkten zijn zonen ook mee in het bedrijf, dat ze na de dood van hun vader zouden verder zetten tot omstreeks 1924. Dan werd het atelier verkocht.

Orgelbouwstijl[bewerken | brontekst bewerken]

De orgelbouwers Vereecken kenden in hun oeuvre een overgang van het classicistische orgel naar het zuiver romantische orgel. Zo is het orgel van vader Petrus in Dikkele (Zwalm) uit 1870 nog een mooi voorbeeld van een ambachtelijk laat-classicistisch orgel en is het orgel van de volgende generatie in de Sint-Jozefkerk in Aalst (1900) misschien wel het hoogtepunt van hun symfonisch-romantische orgeltype, naar Frans voorbeeld.

Werklijst orgels[bewerken | brontekst bewerken]

Het werkgebied van de Vereecken orgelbouwers omvatte vooral een groot deel van Oost-Vlaanderen (o.a te Aalst). Hun werklijst vermeldt zowat 38 nieuwe pijporgels, daarnaast ook een heel pak onderhoudswerken en verbouwingen van bestaande instrumenten.

Zo staan onder andere Vereecken-orgels (waarvan verschillende beschermd zijn) in:

1850 Schoonaarde (Dendermonde) O.-L.-Vrouw-van-Zeven-Weeënkerk
1857 Iddergem (Denderleeuw) Heilige Amanduskerk
1861 Burst (Erpe-Mere) Sint-Martinuskerk
1864 Waasmunster (Centrum) Onze Lieve Vrouw en Sint-Petrus en Pauluskerk
1870 Middelbeers (Oirschot) (NL) Sint-Willibrorduskerk
1870 Dikkele Sint-Pietersbanden
1871 Grembergen (Dendermonde) Sint-Margaretakerk
1872 Sint-Kruis-Winkel (Gent) Heilig-Kruiskerk
1872-1873 Heusden (Destelbergen) Heilig-Kruiskerk
1874 Sombeke (Waasmunster) Sint-Rochuskerk
1875-1877 Haaltert Sint-Gorikkerk
1876 Sinaai (Sint-Niklaas-Waas) Sint-Catharinakerk
1880 Denderwindeke (Ninove) Sint-Pieterskerk
1880 Berlare Sint-Pietersbandenkerk
1884-1892 Haasdonk (Beveren) Sint-Jacobus de Meerderekerk
1885-1887 Rupelmonde (Kruibeke) O.-L.-Vrouwekerk
1888-1891 Bornem Sint-Bernardusabdijkerk
1890 Overmere (Berlare) O.L.Vrouw Hemelvaartkerk (het eerste Vereecken-orgel met pneumatische tractuur)
1895 Letterhoutem (Sint-Lievens-Houtem) Heilig-Kruisverheffingkerk (kerk met inboedel door brand vernield in 1936)
1898 Knesselare Sint-Willibrorduskerk
1900 Aalst Sint-Jozefkerk
1902 Dendermonde Abdijkerk (orgel vernield door brand in 1914)
1903 Sint-Martens-Lierde (Lierde) Sint-Martinuskerk
1908 Wortegem Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk
1910 Mijlbeek (Aalst) O.L.Vrouw van Bijstandskerk
1913 Dentergem O.L.Vrouw en Sint-Stefanuskerk 1913 (voorlaatste orgel van de Vereeckens)

Datum niet bekend Herdersem (Aalst) O.-L.-Vrouwkerk

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

DE WILDE (G.), "Voorvaders van de orgelbouwersfamilie Vereecken 1845-1924 Gijzegem", Heemkundige Kring "Denderland" Hofstade-Gijzegem, 2005
MERTENS (W.), UYTTERSPROT (M.), "De orgelbouwers Vereecken - Gijzegem", in: Ledenblad van de Heemkundige Kring Denderland, jg. 8, nr.4, 2010, p.137-141
MERTENS (W.), "De orgelbouwers Vereecken te Gijzegem. Een verhaal tussen laatrococco en romantiek", in: Orgelkunst, jg. 33, januari-februari 2010, pp. 188-203
VERMASSEN (S.), "Orgelerfgoed (3): Wortegem", in: Bouveloo, Heemkundige Kring Wortegem-Petegem, jg. 11, nr. 3, 2018
Het Vereeckenorgel van Dikkele, https://svenvermassen.wixsite.com/orgelvlaamseardennen/dikkele
Het Vereeckenorgel van Wortegem, https://svenvermassen.wixsite.com/orgelvlaamseardennen/wortegem